دلار در ریل صعود افتاد؟

بررسی معاملات دلار آزاد در هفته گذشته حاکی از آن است که نرخ اسکناس آمریکایی در بازه ۶ روزه منتهی به ۵ مرداد از کانال ۵۷ خارج و به نیمه کانال بالاتر رسیده است. تحلیلگران این تعدیل نرخ را امری مثبت تلقی کرده و معتقدند که سطوح قیمتی کانال ۵۷ هزار تومانی برای نرخ دلار چندان توجیه منطقی ندارد.

به گزارش دنیای اقتصاد، بازار ارز تهران در هفته گذشته روندی افزایشی داشت. این رشد قیمت هم در معاملات غیررسمی و هم در بازار رسمی مشاهده شد. به عقیده فعالان کف‌بازار در میانه‌های هفته گذشته از فشار کاهشی موجود در بازار آزاد کاسته شد. این افراد فشار موجود را ناشی از حمایت‌های بانک‌مرکزی از پول ملی دانسته و معتقد بودند که بدون تلاش‌های حمایتی بازارساز امکان حضور نرخ دلار آزاد در کانال ۵۷ هزار تومانی وجود نداشت.

از سوی دیگر تحلیلگران بر این باورند که عدم افزایش شکاف میان بازار‌های رسمی و غیررسمی ارز از تلاش برای جلوگیری از نوسان نرخ ارز در بازار آزاد امری مهم‌تر است. به عقیده این افراد درصورتی که برآیند نیرو‌های عرضه و تقاضا در بازار منجر به افزایش نرخ ارز شود نباید به صورت دستوری مانع از این روند شد.

در مقابل می‌توان با رشد موازی نرخ‌ها در بازار رسمی مانع از افزایش رانت در بازار شد. در هفته‌ای که گذشت مشاهده شد که بازارساز به این امر توجه ویژه‌ای دارد. نرخ اسکناس دلار رسمی در بازار هفته نخست مردادماه روندی رو به رشد داشت. این شاخص در روز‌های پایانی هفته گذشته رشد حدودا ۵۰۰ تومانی را تجربه کرد تا همزمان با رشد نرخ غیر‌رسمی ارز شکاف دو بازار بیشتر نشود.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که آزادسازی نوسان نرخ ارز در بازار‌های رسمی و غیررسمی کشور رونق را به کسب‌و‌کار‌ها بازمی‌گرداند. با انجام فرآیند قیمت‌گذاری دستوری بنگاه‌های تولیدی در مواردی با کمبود ارز ترجیحی مواجه شده و نیاز‌های خود را به بازار آزاد منتقل کرده یا در موارد دیگر از فعالیت تولیدی خود دست می‌کشند.

سناریوی دیگری نیز وجود دارد که در آن برخی بنگاه‌هایی که موفق به دریافت ارز ترجیحی می‌شوند بدون صورت بخشیدن فعالیت اقتصادی سازنده و صرفا با استفاده از شکاف ارزی موجود در بازار اقدام به فروش ارز در بازار غیر‌رسمی و کسب سود از این فعالیت می‌کنند.

در نتیجه هر چه شکاف ذکر شده کوچک‌تر شود چرخه اقتصاد کشور از جهات مختلف منتفع می‌شود. دلار آزاد هفته گذشته را در کانال ۵۷ هزار تومانی آغاز کرد. روز شنبه ۳۰ تیر ماه نرخ اسکناس آمریکایی در رقم ۵۷ هزار و ۳۵۰ تومان ثبت شد. تا روز‌های میانی هفته قیمت شاخص ذکر شده در نیمه نخست کانال ۵۷ به نوسان پرداخت، اما با شروع بازار روز سه‌شنبه جهت بازار تغییر کرد. در این روز بود که دلار آزاد تغییر کانال داد و به رقم ۵۸ هزار و ۱۵۰ تومان رسید.

روند بازار تا روز آخر هفته همچنان افزایشی بود و در نهایت هر برگ از این اسکناس آمریکایی در عصر روز پنج‌شنبه با ۳۵۰ تومان رشد نسبت به نرخ روز پیشین در رقم ۵۸ هزار و ۵۵۰ تومان ثبت شد. شاخص بازدهی هفتگی دلار آزاد تقریبا برابر ۲.۱ درصد محاسبه شد. شایان ذکر است که نرخ رشد دلار رسمی در بازه مورد بحث برابر ۱.۳۳ درصد بود.