تفال به حافظ چهارشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۲؛ ترسم که اشک در غم ما پرده‌ در شود

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

ترسم که اشک در غم ما پرده‌در شود
وین راز سر به مهر به عالم سمر شود

گویند سنگ لعل شود در مقام صبر
آری شود ولیک به خون جگر شود

خواهم شدن به میکده گریان و دادخواه
کز دست غم خلاص من آن جا مگر شود

از هر کرانه تیر دعا کرده‌ام روان
باشد کز آن میانه یکی کارگر شود‌ای جان حدیث ما بر دلدار بازگو
لیکن چنان مگو که صبا را خبر شود

از کیمیای مهر تو زر گشت روی من
آری به یمن لطف شما خاک زر شود

در تنگنای حیرتم از نخوت رقیب
یا رب مباد آن که گدا معتبر شود

بس نکته غیر حسن بباید که تا کسی
مقبول طبع مردم صاحب نظر شود

این سرکشی که کنگره کاخ وصل راست
سر‌ها بر آستانه او خاک در شود

حافظ چو نافه سر زلفش به دست توست
دم درکش ار نه باد صبا را خبر شود

شرح لغت: پرده دَر: افشاگر / پرده در شود: افشاگری کند، سبب آبروریزی شود/ راز سر به مهر: راز پوشیده نگهداری شده، سِرِّ نهان/ سَمَر: افسانه، زبانزد همگان/ در مقام صبر: بر اثر شکیبایی/ مگر شود: مگر میسر شود، شاید حاصل شود/ تنگنا:مجال تنگ، مضیقه. نخوت:تکّبر و ناز وغرور/ رقیب:مراقب، نگهبان/ نکته:لطیفه نهانی، معانی لطیف/ مقبول: مورد قبول، مورد پسند.

تفسیر عرفانی:

۱- گویی چند روز است که از کار شما سیل و اشک او جاری است. زیرا او توقع نداشت که حاصل یک عمر علاقه به شما را راحت و آسان به کسی که مدتی با او مراوده داری، بر باد دهی و مهم‌تر اینکه به او اجازه دهید در حضور پدر و مادرش گستاخانه سخن بگوید.

۲- آیا می‌دانید که این سه روز، برایش سی سال گذشت. زیرا قصر آمال و آروز‌های او را با این سخن گستاخانه ویران کردید. بطوری که او تصمیم گرفت دیگر به کار شما کاری نداشته باشد و هر چه می‌خواهید، انجام دهید و او مانند میهمانی تماشاگر باشد. او حق دارد این چند روز برایش خیلی سخت گذشت، چون نمی‌توانست با هیچ کس در میان بگذارد و به قول معروف، ام ابی‌های او نیز نبود که سر در گریبانش کند و گرم ناله سر دهد تا دلش تسکن یابد. چون او فرسنگ‌ها دور است. خلاصه دل او از هر دوی شما سخت شکسته و مغموم است، ولی به زبان نمی‌آورد.

۳- وقتی او را انتخاب کردی، تنها پدرتان موافق بود و همه مخالف. پس در ازای نیکی پدر، جواب هر دوی شما بسیار بی ادبانه بود. اگر چه شما تابع احساسات شده اید، اما او می‌بایست با عقل خود نهیب و فریاد بر احساس بزند و در برابر کسی که همه به او احترام می‌گذارند، اجازه گستاخی به خود ندهد.

۴- آیا می‌دانی ویژگی‌های او چگونه است؟ پس بخوان خودخواه، مغرور، کم جنبه، تازه به دوران رسیده، خسیس، دوستدار مادر خواهر و برادر، پول دوست، تو دار، آداب معاشرت نمی‌داند، طرز برخورد با بزرگتر را نمی‌داند، دلش می‌خواهد پولدار شود، پر مدعا، راحت کسی را کنار می‌گذارد، تا کار به کسی دارد آرام است همین که به قول معروف خرش از پل گذشت می‌تازاند، خیلی دوست دارد دستور بدهد، وانمود می‌کند حوصله دارد، ولی ندارد.

۵- برای زندگیت نذر کن و سوره مبارکه النمل از آیه ۵۰ تا آخر را با معنی و حضور قلب بخوان.

تعبیر غزل:

رازی در دل داری که ز برملا شدن آن سخت بیمناکی. اگر نمی‌خواهی کسی از رازت باخبر شود حرف خود را در نزد هیچ کس بازگو مکن. خودت بهتر می‌دانی که چاره کار تو صبر است، پس صبور باش. از رقیب و نزدیکان تازه به دوران رسیده هراسی نداشته باش که نظر لطف دوست و مرحمت پروردگار با توست.