نشست دو روزه سران ناتو در حالي در ليسبون پرتغال برگزار شد كه 28 كشور عضو اين اتحاديه نظامي در مورد استقرار سپر دفاع ضد موشكي به توافق رسيدند اما استقرار اين سپر تنها دستاورد اين نشست نبود بلكه همكاري روسيه با ناتو يكي ازمهم ترين محورهاي نشست دو روزه ليسبون بود.
روز شنبه ديميتري مدودف، رئيس‌جمهور روسيه اعلام كرد كه دوران تنش ميان مسكو و ناتو به پايان رسيده است. او از همكاري ناتو و روسيه براي حل بسياري از مشكلات خبر داد. از سوي ديگر، آندره فوگ راسموسن، دبير كل ناتو نيز از همكاري روسيه در استقرار سپر دفاع ضد موشكي و مشاركت در افغانستان استقبال كرد. راسموسن البته تاكيد كرد كه همكاري‌ها ي روسيه در افغانستان قرار است بيشتر شود؛ همكاري‌هايي كه از دو سال پيش آغاز شده است. روسيه مي‌تواند مسير امني براي ارسال تجهيزات مورد ناتو به افغانستان باشد و هر‌چند اين اقدام از دو سال پيش آغاز شده است اما به نظر مي‌رسد از اين به بعد با شدت عمل بيشتري دنبال شود. دبير كل ناتو از اينكه روسيه و ناتو يكديگر را تهديدي عليه هم نمي‌دانند، ابراز خوشحالي كرد. او اين همكاري را بي‌سابقه عنوان كرد.
شنبه شب نشست مشترك ناتو و روسيه براي مقامات مسكو و ناتو خوشايند بود. بعد از چند سال كه روس‌ها استقرارسپر دفاع ضد موشكي در شرق اروپا را عليه خود مي‌دانستند اكنون به روند همكاري در استقرار اين سپر روي آورده‌اند، سپري كه از تركيه به عنوان ميزبان احتمالي آن ياد مي‌كنند.
از زماني كه بحث استقرار اين سپر در تركيه مطرح شد كارشناسان به انتخاب دشوار آنكارا بين گزينه‌هاي ايران و غرب خبر دادند. داوود اوغلو، وزير امور خارجه تركيه در گفت‌وگو با الشرق الاوسط استقرار اين سپر را موفقيتي ديپلماتيك براي تركيه مي‌داند. به گزارش مهر، وي در پاسخ به اين روزنامه گفت: «ناتو در قبال استقرار اين سپر اصول ما را پذيرفته است.» عدم اشاره به نام ايران به‌عنوان تهديد اصلي ناتو يكي از شرط‌هاي اصلي ترك‌ها براي ميزباني اين سپر بوده است، طرحي كه قرار است تا سال 2015 عملي شود و به گفته اوباما تمام كشورهاي عضو ناتو را پوشش خواهد داد.
عبدالله گل، رئيس‌جمهور تركيه نيز پرونده هسته‌اي ايران و موشك‌هاي كشورمان را دو موضوع جداگانه دانسته است اما هر چند در اين نشست به ايران اشاره‌اي نشد ولي بايد توجه داشت كه ايران هدف اصلي برخي از تصميم‌هاي اين نشست بود. براي مثال نيكولاي‌ساركوزي، رئيس‌جمهور فرانسه در حاشيه نشست ليسبون در اظهاراتي گستاخانه مدعي شد كه هدف اصلي از استقرار اين سپر ايران است.
ايران، روسيه و سپر دفاع موشكي
اين در حالي است كه سخنان باراك اوباما، رئيس‌جمهور ايالات متحده نيز نشان مي‌دهد ايران يكي از محورهاي اصلي همكاري ناتو و روسيه است. به گزارش عصر ايران به نقل از خبرگزاري رسمي كويت، اوباما مدعي شده كه همكاري با روسيه براي ادامه اعمال فشار بر ايران با هدف بازگشت اين كشور به مذاكرات هسته اي ضروري است.
اين سخنان باراك اوباما در پاسخ به مخالفت برخي از جمهوريخواهان با تصويب معاهده استارت 2 در سناست. رئيس‌جمهور آمريكا بر تصويب اين طرح در پايان دوره كاري سناي فعلي تاكيد مي‌كند. وي اميدوار است قبل از آغاز به كار سناي جديد و افزايش تحركات جمهوريخواهان در مخالفت با برخي از تصميم‌هاي دولت، اين طرح مهم به تصويب برسد. به همين دليل او در حاشيه نشست ليسبون اعلام كرد: «زمان براي ارسال پيام دو‌دستگي كشورهاي 5+1 مناسب نيست.» اوباما براي اينكه دستاوردهايش با مخالفت جمهوريخواهان از بين برود، مخالف است.
در دوران رياست‌جمهوري او استقرار سپر دفاع موشكي به يكي از مباني همكاري واشنگتن و مسكو تبديل شده است. اين در حالي بود كه استقرار اين سپر در زمان بوش به يكي از اصلي ترين محورهاي مخالفت روسيه و آمريكا تبديل شده بود، سپري كه به‌نظر مي‌رسد مسير خود را از چك و لهستان به سمت تركيه تغيير داده است اما اين بار روسيه نه مخالف اين موضوع كه همكار ايالات متحده و كشورهاي اروپايي در استقرار سپري است كه به‌زعم كشورهاي عضو اين اتحاديه قرار است اروپا را از خطرات موشكي حفظ كند. بر همين اساس است كه علاوه بر ديميتري مدودف، رئيس‌جمهور روسيه وزراي امور خارجه شش عضو ديگر ناتو يعني بلغارستان، لتوني، ليتواني، دانمارك، مجارستان و نروژ از سناي ايالات‌متحده خواستند تا هر چه سريع تر معاهده استارت را تصويب كنند زيرا به اعتقاد اين كشورها تصويب اين معاهده براي امنيت اروپا ضروري است. به نظر مي‌رسد امتيازي كه آمريكايي‌ها در انعقاد معاهده استارت 2 به روس‌ها داده‌اند با واكنش مثبت آنها و پيوستن شان به سپر دفاع موشكي مواجه شده است.
توافق براي خروج از افغانستان
در نشست ليسبون ميان حامد كرزي، رئيس‌جمهور افغانستان و آندره راسموسن، دبير كل ناتو توافقنامه‌اي براي خروج نيروهاي ناتو از افغانستان تا پايان سال 2014 منعقد شد. به گزارش بي‌بي سي، راسموسن بعد از امضاي اين توافقنامه در يك كنفرانس خبري مشترك با بان‌كي مون، دبير كل سازمان ملل متحد و حامد كرزي گفت كه نيروهاي ناتو از اين پس روي آموزش نيروهاي افغان متمركز خواهند شد تا چهار سال ديگر اين نيروها آمادگي لازم براي تامين امنيت در ولايت‌هاي مختلف را داشته باشند.
راسموسن گفت:«كشوري كه ۱۰ سال پيش پناهگاه امني براي گروه‌هاي تروريست بود، امروز به مرحله‌اي رسيده كه القاعده ديگر در آن جايي ندارد.» در ادامه اين كنفرانس خبري، حامد كرزي با ابراز اطمينان نسبت به موفقيت آميز بودن روند انتقال قدرت از ناتو به افغانستان، گفت:«تعهد جامعه بين‌المللي در اين مورد واقعي است و مردم افغانستان تلاش خواهند كرد كه اين وعده در زمان اعلام شده عملي شود.» در اين نشست خبري بان‌كي‌مون، دبيركل سازمان ملل متحد اعلام كرد: «راه حل نظامي تنها راه‌حل افغانستان نيست. سازمان ملل از گفت‌وگوي دولت افغانستان با مخالفانش دفاع مي‌كند.» در اين نشست مقام‌هاي ناتو و سازمان ملل متحد تاكيد كردند كه سپردن مسئوليت‌هاي امنيتي به دولت افغانستان به معناي خروج كامل نيروهاي خارجي از افغانستان نخواهد بود.
