چند درصد مادران دچار مسمومیت بارداری می‌شوند؟

وی ادامه داد: در دوران بارداری حجم ورودی خون به کلیه‌ها بیشتر می‌شود تا میزان تصفیه خون افزایش یابد به همین جهت کلیه‌ها بزرگ‌تر و مجاری کلیوی گشادتر می‌شوند تا عبور حجم افزایش یافته خون را تسهیل کنند، همچنین به جهت گشاد شدن مجاری ادراری و استاز (ماندن) ادرار در مجاری کلیوی، خطر عفونت‌های ادراری در حاملگی افزایش می‌یابد.

پورانصاری تاکید کرد: انجام کشت ادرار در اولین ویزیت بارداری ضروری است، زیرا عفونت‌های ادراری در بارداری معمولاً بدون علامت است، اگر در این مرحله عفونت درمان نشود، می‌تواند بالارونده شده و سیستم اداری را درگیر کند و با ایجاد عفونت سیستمیک کلیوی (پیلونفریت) تبعات شدیدی در حاملگی ایجاد کند.

وی ادامه داد: عفونت ادراری ممکن است با عارضه دیگری نیز همراه باشد یکی از این عوارض مسمومیت بارداری است که در ۲ الی ۷ درصد بارداری‌ها شیوع دارد، مسمومیت بارداری یکی از ارگان‌هایی را که درگیر می‌کند کلیه‌ها است، مادری که در بارداری قبلی مبتلا به مسمومیت بارداری بوده است، ضروری است در اولین ویزیت بارداری از نظر عملکرد کلیه‌ها بررسی شود.

این فلوشیپ مراقبت‌های مادر کودک گفت: ارزیابی دقیق میزان کراتین خون و پروتئین ادرار در این مادران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، وی افزود: یکی از اقدامات در کاهش بروز مسمومیت حاملگی، تجویز قرص آسپرین است.

پورانصاری ادامه داد: آسپرین در افرادی که بارداری بالای سن ۳۵ سال را تجربه می‌کنند، افرادی که سابقه مسمومیت حاملگی در مادر و یا خواهر خود را دارند، در مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای مانند: دیابت و یا سابقه بیماری‌های کلیوی مانند لوپوس، کاربرد دارد که در صورت تجویز به موقع آسپرین می‌توان جلوی بسیاری از این عوارض را گرفت.

این استاد دانشگاه افزود: سنگ‌های کلیه در مادران باردار، یکی دیگر از علل ایجاد کننده عفونت‌های ادراری است، البته به دلیل اثر گشادکنندگی هورمون‌های بارداری بر روی عروق، سنگ‌های کلیه در دوران بارداری راحت‌تر از کلیه‌ها خارج می‌شوند، وی توصیه کرد: چنین مادران بارداری با تغذیه سالم و دریافت کمتر غذا‌های حاوی اگزالات، به کاهش تولید سنگ‌های اگزالانی کمک کنند.

وی در پاسخ به این سوال که با مادر باردار مبتلا به عفونت ادراری چه باید کرد، گفت: اگر عفونت ادراری محدود به مجاری تحتانی باشد (که معمولآ در ابتدای بیماری تشخیص داده می‌شود) درمان آنتی‌بیوتیکی ۷ الی ۱۰ روزه با انتخاب مناسب آنتی بیوتیک صورت می‌گیرد، همچنین یک هفته پس از اتمام دارو باید مجدداً کشت ادرار انجام شود تا از درمان کامل اطمینان حاصل کنیم.

پورانصاری ادامه داد: اگر عفونت در مراحل اولیه درمان نشود با انتشار بیماری به مناطق بالاتر دستگاه ادراری، غیر از سوزش و تکرر ادرار علامت‌های سیستمیکی مانند: تب و درد پهلو تظاهر می‌یابد در این صورت درمان با بستری مادر در بیمارستان و درمان‌های وریدی ۱۰ الی ۱۴ روزه آنتی بیوتیک‌های مناسب و مجاز در دوران بارداری ادامه می‌یابد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: مادران باردار با بیماری‌های زمینه‌ای مانند: دیابت و فشار خون، در اولین ویزیت باید از نظر عملکرد کلیه‌ها مورد بررسی قرار گیرند و در مسیر بارداری نیز با تجویز داروی فشار خون مناسب دوران بارداری، آن را کنترل کنند.

پورانصاری افزود: خوشبختانه بارداری بر سیر بیماری‌های کلیوی زمینه‌ای اثر سویی ندارد و با پیگیری و مراجعه به موقع بیماری تحت کنترل قرار می‌گیرد.

وی در پاسخ به این سوال که مادر تحت دیالیز چگونه می‌تواند بارداری سالمی داشته باشد، گفت: معمولاً بارداری در این افراد با افزایش ساعات و دفعات دیالیز امکان پذیر است، ضمن اینکه باید مادر تحت رژیم غذایی مناسبی قرار داشته باشد.

پورانصاری در پاسخ به این سوال: مادرانی که پیوند کلیه شده اند چه زمانی اجازه بارداری دارند؟ گفت: بارداری در این بانوان حداقل یک سال پس از پیوند کلیه امکان پذیر است، به شرطی که طی این یک سال شواهدی از پس زدن پیوند وجود نداشته باشد و شرایط به گونه‌ای باشد که بتوان دارو‌ها را کاهش داد وی همچنین تاکید کرد: بانوانی که تحت پیوند کلیه قرار گرفته اند بیشتر در معرض مسمومیت حاملگی قرار دارند، به این جهت باید با فاصله‌های کوتاه‌تری تحت ویزیت مراقبت‌های بارداری قرار بگیرند.

وی، اولین ویزیت بارداری برای اطمینان از سلامت کلیه‌ها را ضروری دانست و یادآور شد: فشار خون کنترل نشده به کلیه‌ها آسیب می‌زند وی افزود: بانوان مبتلا به فشار خون ممکن است در ماه‌های اول بارداری کاهش فشار محسوسی پیدا کنند که گاهی نیاز است دارو‌های فشار خون قطع شود، اما این مادران حتماً پیگیر باشند، زیرا به محض بالارفتن فشارخون دارو‌ها باید مجدداً شروع شوند.

پورانصاری یادآور شد: در بیماری‌های کلیوی خفیف سطح کراتین خون کمتر از ۱/۴ گرم در دسی لیتر است که این مادران با مراقبت‌های صحیح، بارداری سالمی را پشت سر خواهند گذاشت.