چرا بازی‌های ایران در جام جهانی از سالن‌های سینما پخش نشد؟!

مدت‌ها بود که رسانه‌های ورزشی و البته سینمایی از پخش بازی‌های فوتبال ایران در جام جهانی ٢٠٢٢ می‌نوشتند و حتی این اتفاق را بهانه‌ای برای بهبود وضع اقتصادی سالن‌های سینما می‌دانستند که با رکود کامل در گیشه مواجه‌اند و چه بسا با جلب و جذب فوتبال‌دوستانی که خواهان هیجان تماشای دسته‌جمعی بازی‌ها هستند، می‌توانستند دست‌کم در روز‌های جام جهانی دخل و خرج کنند.

به گزارش شهروند، این طرح، اما در نهایت شکست خورد و بازی‌های جام جهانی روی پرده نرفت. در واقع در شرایطی که تا بعد از ظهر روز دوشنبه -ساعاتی مانده به بازی اول تیم جمهوری اسلامی ایران در مقابل انگلیس- این امیدواری وجود داشت که سینما‌ها این بازی‌ها را روی پرده خواهند فرستاد، در آخرین لحظات رئیس سازمان سینمایی درباره آخرین تحولات ایجاد شده در وضعیت اکران دیدار‌های فوتبال جام جهانی ۲۰۲۲ در سینما‌ها صحبت کرد و به خبرنگاران گفت که «وظیفه اکران فوتبال جام جهانی قطر ۲۰۲۲ از عهده سازمان سینمایی خارج و این وظیفه به استاندار‌ها سپرده شده است».

او در ادامه با صراحت بیشتری گفت که «به نظر می‌رسد اکران فوتبال جام جهانی ۲۰۲۲ را در سینما‌ها نخواهیم داشت».

پایان امیدواری

در روز‌های منتهی به جام جهانی، فوتبال‌دوستان امید پررنگی برای تماشای بازی‌های تیم ملی روی پرده سینما‌ها داشتند. البته تردید‌های زیادی نیز در این میان وجود داشت.

مثلا در تمام روز‌هایی که رسانه‌ها از احتمال وقوع این اتفاق می‌نوشتند، عده‌ای -واقع‌بینانه- ماجرای بدون تماشاگر شدن بازی‌های لیگ‌های مختلف فوتبال را مثال آورده و این موضوع را دلیلی می‌دانستند بر تایید موضع خودشان مبنی بر اینکه نهاد‌های امنیتی اگر قرار بود با ریسک تماشای دسته‌جمعی این مسابقات در سینما‌ها موافقت کنند، بی‌تردید قبل‌تر ریسک‌های به مراتب کمتر ورود تماشاگران به استادیوم‌های بازی‌های لیگ را نیز می‌پذیرفتند.

در بحبوحه این امیدواری‌ها و تردیدها، اما در ساعات پایانی منتهی به بازی اول ایران در جام جهانی شماری از رسانه‌های نزدیک به نهاد‌های امنیتی آب پاکی روی دست مردم امیدوار ریختند و نوشتند که بنا به تصمیم نهاد‌های امنیتی پخش فوتبال جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در پردیس‌ها و دیگر سالن‌های سینما منتفی شده است.

طبق اخبار منتشر شده در این زمینه؛ به‌رغم امیدواری‌های موجود در زمینه پخش فوتبال در سینماها، بالاخره در دقیقه نود این احتمال منتفی شد و حداقل اینکه بازی اول تیم ملی در سالن‌ها و پردیس‌های سینمایی روی پرده نیامد.

این در حالی است که هم شورای صنفی نمایش، هم انجمن‌های صنفی سینماداران و هم سازمان سینمایی با تماشای دسته‌جمعی بازی‌ها در سالن‌های سینما موافق بودند و از این فرصت برای بازگشت مخاطبان به سینما‌ها استقبال کرده بودند.

حتی گفته می‌شود که برنامه‌ریزی‌های مقدماتی در این زمینه نیز به انجام رسیده بود و سالن‌های نمایش‌دهنده مسابقات جام جهانی نیز انتخاب شده بودند. با این حال در دقیقه نود گفته شد که قرار نیست شاهد نمایش فوتبال بر پرده نقره‌ای باشیم. ظاهرا زور نهاد‌های دیگر بر سازمان سینمایی و وزارت ارشاد چربیده و بنا به ملاحظاتی -که البته مدت‌هاست درباره‌اش در رسانه‌ها صحبت می‌شود- نهاد‌های امنیتی زیر بار این ماجرا نرفته‌اند.

ناامیدی مضاعف

مخالفت نهاد‌های تصمیم‌گیر با پخش بازی‌های جام جهانی در سالن‌های سینما از جهات و جوانب مختلفی ناامیدکننده بوده است. در واقع گذشته از ناراحتی و نارضایتی طیف قابل توجهی از فوتبال‌دوستان، طیفی دیگر امیدوار بودند پخش مسابقات جام جهانی و به‌خصوص دیدار‌های تیم ملی فوتبال کشورمان گیشه کساد سینما‌ها را پررونق کند، ولی ظاهرا شرایط اجتماعی اجازه چنین اتفاقی را نمی‌دهد؛ تجربه‌ای که سود قابل توجهی برای سینما‌ها داشت.

به عنوان مثال، سه بازی ایران در جام جهانی گذشته بیش از یک و نیم میلیارد تومان عایدی داشته که بیشتر از فروش ٦٠ فیلم روی پرده در آن سال و البته بیشتر از عایدی ٧٠ فیلم از مجموع ٨٢ فیلم اکران‌شده آن سال ارزیابی می‌شود.

این امکان برای سینمادار‌ها امسال، اما ایجاد نخواهد شد و این یعنی تجربه‌ای که اول‌بار در بهمن‌ماه سال ۱۳۹۰ در اوج جشنواره فیلم فجر با نمایش یک دربی پرهیجان برای نویسندگان سینمایی آغاز و البته در پی محدودیت‌های موجود برای بانوان برای ورود به ورزشگاه‌ها، از جام جهانی ۲۰۱۰ به این‌سو با استقبال پررنگ مردم مواجه شده بود، در آبان‌ماه ٢٠٢٢، دو سه ماه بعد از اعطای مجوز ورود به ورزشگاه به دختران ایران -که البته به دنبال آن تقریبا پای تمام ورزش‌دوستان از ورزشگاه‌ها بریده شد- به نقطه پایان رسیده است. پایانی که مقامات سازمان سینمایی آن را از دوش خود برداشته و مقصر این اتفاق را وزارت کشور و استانداری‌های مختلف عنوان می‌کنند.

دو روی سکه اکران فوتبال

 حسین فرح‌بخش، تهیه‌کننده و کارگردان سینما| پخش فوتبال در سینما‌ها نه موافقت صددرصدی به وجود می‌آورد و نه اینکه می‌توان صددرصد با آن مخالف بود، بلکه این اتفاق دو روی یک سکه است و در عین اینکه به نفع سینماگران نخواهد بود، ولی می‌توانست به نفع سالن‌های سینما و سینماداران باشد؛ آن هم البته در صورتی که شرایطی طراحی شود که تهیه‌کننده و دیگر صاحبان فیلم‌های در حال اکران ضرر نکنند.

اما در پاسخ به انتقادات کسانی که بر این باورند که پخش فوتبال می‌تواند ظرفیت نمایشی کشور را خالی و کم‌بنیه کند؛ علاوه بر اشاره به لزوم مدیریت شرایط و اندیشیدن تمهید‌هایی مانند اعطای امتیاز به فیلم‌های روی پرده باید به این واقعیت نیز اشاره کرد که به دلیل هیجان حاکم بر فوتبال، این اتفاق به شکل غیرمستقیم می‌تواند تبلیغ‌کننده فیلم‌ها نیز باشد و مخاطبان را به حضور در فضای سینما‌ها عادت دهد.

آب پاکی روی دست امیدواران!

محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی| سازمان سینمایی از حدود یک ماه پیش پیگیری‌های لازم برای اکران هم‌زمان مسابقات جام جهانی در سینما‌های کشور را انجام داده و حتی موافقت‌های اولیه را هم گرفته بودیم. حتی این برنامه در شورای فرهنگ عمومی هم مصوب شده بود. با این حال در نامه‌نگاری اخیر با وزارت کشور گفته شد که تصمیم‌گیری در این زمینه به شورای تأمین استان‌های مختلف واگذار شده است و هر استان با توجه به شرایط موجود می‌تواند درباره صدور مجوز نمایش بازی‌های جام جهانی در سینما‌ها تصمیم بگیرد.

در واقع برخلاف آنچه در ابتدای امر به نظر می‌رسید، تصمیم‌گیری در زمینه پخش بازی‌های جام جهانی در سینما‌ها جزو اختیارات سازمان سینمایی نیست و به استانداری‌ها واگذار شده است که به این معناست که شورای تأمین هر استان باید در این زمینه تصمیم بگیرد و در صورت مخالفت این شورا بازی‌ها روی پرده نخواهد رفت.