یک موسسه تحقیقاتی در افغانستان از رشد رشوه خواری در این کشور خبر داده است.
موسسه دیدبان اصالت افغانستان، که یک نهاد جامعه مدنی فعال در زمینه تحقیقات مرتبط با فساد مالی است، در گزارشی گفته است که فساد اداری و مالی در تمامی جنبه های زندگی در افغانستان رسوخ کرده و در سال 2009، پرداخت رشوه توسط مردم این کشور نسبت به سال 2006 میلادی دو برابر شد.
موسسه دیدبان اصالت افغانستان در گزارش خود می نویسد که در سال گذشته، هزینه رشوه خواری در افغانستان به مبلغی معادل یک میلیارد دلار بالغ شد و از هر هفت شهروند بالغ افغان، یک نفر در طول سال پرداخت رشوه را تجربه کرد.
در ادامه این گزارش آمده است که در همان سال، 28 درصد از خانوارهای افغان ناگزیر شدند دست کم در یک مورد، برای برخورداری از خدمات عمومی به پرداخت رشوه مبادرت کنند.
در عین حال، رشوه دهی و روشه خواری با فرهنگ سنتی این سرزمین بیگانه است و بسیاری از مردم عادی هنگام رشوه دادن، احساس ناخوشایندی دارند.
به گفته موسسه دیدبان حقوق بشر، افزایش فساد باعث شده است تا دولت افغانستان برای مقابله با این مشکل اساسی، هم از سوی مردم و نهادهای داخلی این کشور و هم از سوی جامعه بین المللی تحت فشار شدیدتری قرار گیرد.
این گزارش هشدار می دهد که از دید مردم افغانستان و جامعه بین المللی، ادامه فساد در افغانستان می تواند روند توسعه این کشور را مختل سازد و همچنین با تضعیف مشروعیت نظام سیاسی موجود در دید مردم ، به سرخوردگی آنان از حکومت منجر شود و موقعیت گروه های شورشی را تقویت کند.
در این گزارش آمده است که به نظر مردم افغانستان، تشکیلات پلیس و قضایی بیشتر به فساد و رشوه خواری آلوده است.
علاوه بر این، فساد مالی و اداری به انگاره عادلانه تر توزیع ثروت و در آمد در جامعه آسیب می رساند و مانع از دسترسی شهروندان به خدمات دولتی می شود که با هزینه عمومی تهیه و ارائه شده است.
گزارش موسسه دیدبان اصالت افغانستان در مورد گسترش فساد در این کشور دومین گزارش این موسسه در این زمینه است که با هدف روشنگری در زمینه مقابله با فساد منتشر می شود.
"اطلاع رسانی رمز مبارزه با فساد"
در این گزارش، بخشی هم به پیشنهادهای موسسه برای مبارزه موثرتر با فساد در افغانستان اختصاص یافته است.
از جمله پیشنهادهای موسسه می توان به توجه به فساد در تشکیلات قضایی از طریق نظارت بهتر دولتی، مشارکت نهادهای جامعه مدنی و مردم در روند رسیدگی قضایی و مجازات موثر متخلفان اشاره کرد.
این موسسه ضمن یادآوری لزوم شفافیتب بیشتر در مبادلات و عملیات مالی و اقتصادی نهادهای دولتی و تقویت نهادهای نظارتی، تاکید می ورزد که اطلاع رسانی و دسترسی به اطلاعات رمز موفقیت در کاهش فساد است.
از دیگر پیشنهادهای مطرح شده در گزارش اخیر موسسه دیدبان اصالت افغانستان این است که اموال و عواید مقامات و کارمندان، به خصوص شاغلان در موسساتی که در معرض فساد مالی بیشتری قرار دارند، باید به گونه ای منظم مورد رسیدگی قرار گیرد.
تشویق مشارکت نهادهای جامعه مدنی در جلوگیری از فساد و رشوه خواری به خصوص در بخش ارائه خدمات اساسی اجتماعی، مانند بهداشت و آموزش و پرورش، از دیگر توصیه های مندرج در این گزارش است.
موسسه دیدبان اصالت افغانستان یکی از نهادهای جامعه مدنی است که به منظور انجام تحقیقات، نظارت و تشویق مبارزه با فساد اداری و مالی در افغانستان تشکیل شده است.
به گفته سایت اینترنتی این موسسه، گزارش مربوط به مبارزه با فساد در سال 2009 با انجام تحقیقات در سی و دو ولایت و با مشارکت شش هزار و پانصد پرسش شونده انجام شد و عمدتا بر موارد فساد در سطوح پائین اداری متمرکز بوده است.
بیشترین تماس شهروندان افغانستان با کارمندان و کارگزاران دولتی در این سطوح است و فساد در این نوع فعالیت ها تاثیر مستقیم تری را بر شهروندان دارد.
گزارش موسسه دیدبان اصالت افغانستان در حالی انتشار می یابد که مساله فساد مالی و اداری در افغانستان به موضوعی مهم در برخورد جامعه جهانی با تحولات این کشور تبدیل شده است.
اخیرا کنگره ایالات متحده تصمیم گرفت تا زمان حصول اطمینان از اقدام دولت افغانستان در زمینه مبارزه با فساد، بخشی از بودجه پیشنهادی دولت برای کمک به این کشور را به حالت تعلیق در آورد.
