خودْ زشت پنداری؛ اختلال دوره نوجوانی

یک روانشناس با بیان اینکه اکثر نوجوانان درگیر خود زشت پنداری می‌شوند، گفت: این بیماری هم در پسران و هم دختران دیده می‌شود و معمولا شروع آن از دوران نوجوانی است، به طوری که فرد مبتلا به خود زشت پنداری دائما صورت خود را در آینه چک می‌کند و یا برعکس از دیدن آینه فراری است.

به گزارش ایسنا، شبنم طلوعی، اظهار کرد: سندروم خود زشت انگاری یا BDD یک بیماری روانی است که طی آن فرد به شدت درباره اشکالات جزئی خود در ظاهر حساس می‌شود. بسیاری از این افراد به دلیل احساسات خود درباره ظاهرشان، رابطه خوبی با دوستان و اعضای خانواده ندارند و اغلب اوقات را به تنهایی سپری می‌کنند.

این روانشناس با بیان اینکه تفکرات مربوط به خودکشی نیز اغلب در این افراد مشاهده می‌شود، ادامه داد: این افراد معمولا به طور افراطی از لوازم آرایشی استفاده می‌کنند، ساعت‌ها در مورد شکل ظاهری خود فکر می‌کنند و از دوستان خود این سوالات را می‌پرسند که آیا من زشت هستم؟، بینی من بزرگ است؟، لکه‌های صورتم مشخص است یا خیر؟. همچنین از علائم دیگر این بیماری می‌توان به چک کردن مرتب صورت خود در آینه، خیره شدن به دیگران با هدف مقایسه آن‌ها با خود، علاقه شدید به عمل‌های جراحی زیبایی و. نیز اشاره کرد.

به گفته طلوعی، نوجوانان در اثر رشد جسمی خود، حساسیت‌های زیادی نسبت به بدن خود پیدا می‌کنند که این حساسیت‌ها در پسران با ایستادن‌های مکرر مقابل آینه، نظاره کردن بدن خود و اندیشیدن درباره طبیعی بودن یا نبودن این رشد و حساسیت نسبت به تناسب اندام، حالت پوست، موی سر، حالت چهره و چاقی و لاغری اندام بروز می‌کند و در دختران همین حساسیت‌ها بسیار بیشتر از پسران نیز هست.

طلوعی با تاکید بر اینکه نباید نوجوانان را بخاطر حساسیت نسبت به ظاهر خود مسخره و باید نوجوان را با واقعیت‌ها آشنا کرد، به والدین توصیه کرد: گاهی نوجوانان دچار آرمان گرایی می‌شوند و تصویر بدنی ایده آلی از خود تصور می‌کنند که چندان به واقع نزدیک نبوده و از حقیقت به دور است. باید نوجوانان را با ماهیت واقعی تصاویر و مانکن‌های تبلیغاتی آشنا کنید، به آن‌ها بگویید بسیاری از تصاویر روی مجلات و رسانه‌ها ساختگی هستند. به آنان تفهیم کنید که تناسب اندام دلخواه آنان نمادی از استاندارد‌های غیر واقعی است و در واقعیت درصد اندکی از مردم چنین تناسبی دارند.

جای تاسف دارد که نوجوانان با دیدن این تصاویر ساختگی بعضا به جای ورزش کردن با هدف سلامتی، با هدف برجسته کردن اندام‌ها ورزش می‌کنند و از سوی دیگر نه برای اصلاح یک عیب کوچک بلکه برای زیر و رو کردن ظاهرشان به باشگاه‌ها مراجعه می‌کنند.

این روانشناس، در پایان سخنان خود تاکید کرد: والدین باید به نوجوانان تفهیم کنند تنها عاملی که ما را در نگاه دیگران با اعتماد به نفس جلوه داده و دیگران را در کنار ما حفظ می‌کند، رفتار ما است. در واقع معیار واقعی ارزشمندی یک انسان باور‌ها و رفتار او و نه ظاهرش است؛ بنابراین نباید معیار نوجوانان برای مورد قبول واقع شدن و دوست داشته شدن از سوی اطرافیان، ظاهر زیبا باشد.