بیش از آنکه پرسپولیس و هواداران این باشگاه از این اتفاق خرسند و خشنود باشند، به نظر میرسد عربستانیها از بردن پرسپولیس به وجد آمدهاند! دلیلش هم این است که بعد از قدرتنمایی در کشاندن استقلال به عربستان، حالا میتوانند فخرفروشی کنند که پرسپولیس، یکی دیگر از تیمهای مطرح و پرهوادار ایرانی را هم به این کشور میکشانند؛ آنهم در شرایطی که خودشان از سفر به ایران پرهیز میکنند!
مرحله یکهشتم نهایی رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا به پایان رسید و مشخص شد که از ایران، فقط تیم پرسپولیس جواز حضور در مرحله یکچهارم نهایی را به دست آورده است. این تیم بعد از برتری برابر استقلال تاجیکستان، برای چهارمین بار در طول فصول گذشته به یکچهارم نهایی صعود کرد تا از این حیث رکورددار شود. دو نماینده دیگر ایران یعنی استقلال و تراکتور هم با شکستخوردن مقابل تیمهای عربستانی به کارشان در این دوره از بازیها پایان دادند. پس، تا به همینجا، مشابه با اتفاقی که سالهای اخیر رخ داده، فقط پرسپولیس است که میتواند بهعنوان نمایندهای از ایران برای رسیدن به قهرمانی در آسیا امیدوار باشد.
البته بیش از آنکه پرسپولیس و هواداران این باشگاه از این اتفاق خرسند و خشنود باشند، به نظر میرسد عربستانیها از بردن پرسپولیس به وجد آمدهاند! دلیلش هم این است که بعد از قدرتنمایی در کشاندن استقلال به عربستان، حالا میتوانند فخرفروشی کنند که پرسپولیس، یکی دیگر از تیمهای مطرح و پرهوادار ایرانی را هم به این کشور میکشانند؛ آنهم در شرایطی که خودشان از سفر به ایران پرهیز میکنند!
نوشتن از دلیل و اتفاقی که باعث شده عربستانیها به ایران نیایند، تکراری است؛ ماجرایی که زمستان ۱۳۹۴ در تهران رخ داد و در آن عدهای از دیوار سفارت عربستان بالا رفتند باعث شد تا این کشور روابط دیپلماتیکش را با ایران قطع کند و به شهروندانش اجازه سفر به ایران را ندهد. این موضوع از همان سال ۱۳۹۴ تابهحال پابرجاست و عربستانیها به ایران نمیآیند. نکته مهم اینکه چنین موردی به ورزش هم سرایت کرده و در این زمان هیچ ورزشکار عربستانی در هیچ رشتهای پایش را به ایران نگذاشته است. عربستانیها با ادعای «ناامن» بودن ایران، توانستهاند فدراسیونهای ورزشی را راضی کنند که یا به ایران میزبانی ندهند یا اینکه اگر میزبانی دادند، بازی با تیمهای عربستانی را به کشور ثالث ببرند.
عملیات فریب با سادهباوری مسئولان ایرانی
بعد از ادعای عربستانیها مربوط به نفرستادن ورزشکارانشان به ایران، مسئولان ایرانی هم هشدار دادند که حاضر به سفر به عربستان نخواهند بود. با همین پیشفرض، کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا، تمامی بازی نمایندگان دو کشور ایران و عربستان را به کشور ثالث سپرد تا شرایط برای هر دو طرف یکسان باشد. این «یکسانی»، اما با سادهباوری مسئولان وقت ورزش ایران تبدیل به محلی برای قدرتنمایی عربستان در عرصه سیاسی و ورزشی علیه ایران شد.
ماجرا مربوط به مرحله پلیآف و گروهی همین دوره از بازیهای لیگ قهرمانان ۲۰۲۱ است؛ کنفدراسیون فوتبال آسیا به بهانه شیوع ویروس کرونا بازیهای مرحله گروهی را بهصورت متمرکز در چند کشور برگزار کرد؛ اول اینکه درخواست تیمهای ایرانی برای میزبانی را رد کرد و بعد در اقدامی جالبتر عنوان کرد دو تیم فولاد و استقلال باید برای برگزاری بازیهای پلیآف و گروهی لیگ قهرمانان آسیا به عربستان سفر کنند. با چنین اتفاقی شایعه شد که بالاخره اختلافنظرهای سیاسی در این زمینه از بین رفته و از این به بعد قرار است روابط ورزشی دو کشور ایران و عربستان به شکل سابق برگردد؛ هرچند سکوت مسئولان ردهبالای ورزش ایران که فقط خوب «شعار» میدادند، نگرانکننده بود. آنها اندکی بعد متوجه شدند که تضمین لازم از کنفدراسیون فوتبال آسیا برای حضور ورزشکاران عربستانی در ایران را نگرفتهاند و تضمینی وجود نداشت که عربستانیها هم به ایران بیایند. بااینحال، با بیانکردن جملاتی کلی و البته شعارزده، سعی کردند از درِ دیپلماسی درآمده و به این مورد ضمنی اشاره کنند که در آینده این مشکلات حل میشود. هرچند، خودشان بهخوبی میدانستند فریب خوردهاند.
آنها زمانی که متوجه شدند عربستانیها قرار نیست به ایران بیایند، به کنفدراسیون فوتبال آسیا نامه نوشتند و با اشاره به حملات موشکی که ریاض درگیرش شده بود، از این نهاد خواستند میزبانی از این کشور گرفته و به کشور دیگری سپرده شود. البته از آنجا که در چند سال اخیر کنفدراسیون فوتبال آسیا برای مسئولان ردهبالای ورزش ایران «تره» هم خرد نمیکرد، به چنین درخواستی که فروردینماه ۱۴۰۰ ارائه شد پاسخ منفی داد.
ورود به عربستان بعد از ۲۱۳۷ روز!
عربستانیها که بهخوبی توانسته بودند از روابط سیاسی و ورزشیشان (برخلاف مسئولان ورزش ایران) استفاده کنند، سرانجام میزبانی دو گروه از لیگ قهرمانان را به دست آوردند و فولاد و استقلال را به این کشور کشاندند. اینطور شد که فولاد بهعنوان اولین تیم فوتبال ایران بعد از گذشت دوهزارو ۱۳۷ روز از آخرین مسابقه یک تیم ایرانی و عربستانی در این کشور، پا به عربستان گذاشت. بعد از فولاد هم که نوبت به استقلال رسید تا آنهم با دریافت شاخه گل، درست مثل فولادیها، از سوی مسئولان عربستانی پا به این کشور بگذارد. به همین سادگی، مسئولان ایرانی که پیش از آن از «چنین میکنیم و چنان میکنیم» حرف میزدند، زیر بار این موضوع رفتند تا ایرانیها پا به عربستان بگذارند؛ آنهم بدون گرفتن تضمین لازم مبنی بر ورود عربستانیها به ایران.
ضربه مهلک سیاسی – ورزشی
با وجود نشانههایی مبنی بر اینکه ایرانیها در این مورد فریب خورده و فقط حضور یکطرفه در عربستان را پذیرفتهاند، ولی همچنان دلخوشی بیموردی وجود داشت که، چون دو باشگاه ایرانی به عربستان سفر کردهاند، در نتیجه همهچیز «گل و بلبل» شده و قرار است تیمهای عربستانی هم به ایران سفر میکنند. این موضوع بهطور ویژه زمانی خودنمایی کرد که استقلال میزبان دیدار حساس با الهلال عربستان در یکهشتم نهایی لیگ قهرمانان آسیا شد. در شرایطی که مسئولان خوابزده ورزش ایران هم داشتند باور میکردند که واقعا قرار است تیمهای عربستانی به ایران بیایند، رسانههای نزدیک به الهلال عربستان، خیلی زودتر از مسئولان ورزش ایران متوجه شده بودند که چنین خبری نیست و قرار است بازی نمایندگان ایران با عربستان همچنان در کشور ثالث برگزار شود! حتی کار به جایی رسید که فدراسیون فوتبال ایران هم به همتای سعودیاش نامه نوشت که بهتر است همهچیز به روال قبل برگردد و تیمهای عربستانی هم به ایران سفر کنند، ولی یک «نه» معنادار پاسخ نامهای بود که فدراسیون فوتبال ایران برای فدراسیون فوتبال عربستان نوشت. اینطور شد که شکست بزرگ سیاسی – ورزشی شامل حال مسئولان ایرانی شد و استقلال، مجددا مجبور شد برای میزبانی از رقیب عربستانی یک کشور دیگر (امارات) را انتخاب کند. چهبسا اگر این تیم میتوانست در همین ورزشگاه آزادی از رقیب عربستانیاش پذیرایی کند، الان بهجای الهلال در یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان حضور داشت؛ و همچنان عربستان برنده است
حالا که به غیر از پرسپولیس تیم ایرانی دیگری در لیگ قهرمانان آسیا باقی نمانده، تازهترین فرصت نصیب عربستانیها شده تا قدرت مجددشان را به رخ بکشند. آنها پیش از برگزاری مرحله یکهشتم نهایی، موفق شدهاند میزبانی متمرکز مرحله نیمهنهایی و نهایی غرب آسیا و همچنین فینال اصلی این رقابتها را به دست بیاورند. معنیاش میشود اینکه بعد از فولاد و استقلال، پرسپولیس هم باید به عربستان سفر کند تا در بازیهای تکحذفی این مرحله حضور داشته باشد و اگرهم به فینال آسیا رسید، دوباره به عربستان سفر کند. این موضوع برگ برندهای برای عربستانی است که دو نماینده در بین چهار تیم پایانی غرب آسیا دارد.
بازنده این جریان هم پرسپولیس و فوتبال ایران است؛ تیمی که در چهار فصل گذشته لیگ قهرمانان، سه بار حضور در نیمهنهایی و دو بار رسیدن به فینال را تجربه کرده، حالا ۹۰۰ روزی میشود در آسیا آوارگی میکشد و حق میزبانی ندارد!