احمد اولیایی*؛ امتداد فلسفه در زندگی عینی اگر در غرب موفق بوده، به این دلیل است که به عنصر نیاز و سلیقه انسان مادی اهمیت زیادی میدهد. این توجه در تکنولوژهای ارتباطی و اپلیکیشنهای ارتباط جمعی نیز دیده میشود.
بشر امروز که در عصر مدرن متصف به صفاتی مانند عدم تحرک، یکجانشینی، خستگی، کم انگیزگی، فردگرایی و ... شده است، بهترین راه ارتباط جمعی را استفاده از نرم افزارهایی میداند که همگی در یک گوشی موبایل در دستان او قرار دارند.
قطعا این، بهتر از ارتباطات فیزیکی و چهره به چهره و حضور گرم اجتماعی است که نیاز به حرکت و ارادهی بیشتر دارد. دنیای مدرن این حرکت و اراده را نشانه رفته است.
زمانی رخوت انسان به حدی بود که اپلیکیشنهای متن محور برای او بهشت تنبلی و کسالت بود و با نگارش متن، ارتباطات خود را بر قرار میکرد. به تدریج و بر مبنای حرکت جهان مدرن که قرار است این رخوت را بیشتر کند، اپلیکیشنها به سمت تصویر محوری و فیلممحوری رفتند و خیال افراد را حتی از تایپ کردن راحت کردند. اما اکنون، نرم افزارهایی که بتواند کمترین تحرک و فکر را به مخاطب تحمیل کند، اولویت دارند.
اینجاست که مانند کلابهاوس میتواند به خوبی بر این موج سوار شود. کلابهاوس یک اپلیکیشن صوت محور است و به عبارتی انسان بدون هیچ تحرکی صرفا با چرخاندن زبان یک مشارکت تمام در آن خواهد داشت. کلابهاوس دو مشخصه اصلی انسان و دنیای مدرن را در خود دارد؛ هم به رخوت و کسالت انسان امروز پاسخ مثبت داده و هم ارتباطات را به مجازیترین شکل خود سوق داده است.
از طرف دیگر، همه میدانیم که صوت و به عبارتی صحبت کردن نسبت به متن و تصویر امکان خطای بیشتری دارد. حرف زدن در فضای مجازی به خصوص وقتی آنلاین باشد طبیعتا دارای اشتباهات گسترده تری خواهد بود. این آسیب را به عدم بلوغ فرایند گفتگو در جامعه اضافه کنید؛ لذا بزودی ما به ناهنجاری ها، خطاها و آسیبهای زبانی بسیاری در کلاب هاوس مواجه خواهیم شد. هر چه بیشتر حرف بزنید بیشتر در کلاب هاوس مشارکت خواهید داشت و هر چه بیشتر حرف بزنید کمتر فکر میکنید.
احتمالا در نسل آینده اپلیکیشنهای ارتباطی، ما با برنامههایی مواجه خواهیم شد که به طور کل کنش معناداری از اعضای بدن را نیاز نداشته باشد و نسبت به انتقال دادههای ذهنی و کنش مغزی عمل کند بدون اینکه شما صوتی تولید کنید یا متنی بنویسید یا تصویری منتقل کنید. شاید این اتفاق با پلک زدن، یا اراده ذهنی اتفاق بیفتد، اما قطعا این مسیر طی خواهد شد.
حرکت تکنولوژیهای ارتباطی مدرن قرار است نیاز انسان تنبل و سست مدرن را پاسخ دهند که اصل وی بر عدم تحرک، یکجانشینی، عدم تأمل، عدم تفکر است.
لازم به ذکر است آنچه ذکر شد صرفا یک زاویه نگاه به کلاب هاوس است. قطعا میتوان از زوایای دیگر این ابزار و مانند آن را مورد مطالعه قرار داد.
*دکترای فرهنگ و ارتباطات