فرارو- راننده پای چپش را آرام آرام از روی کلاچ برداشت و همزمان با پای راست روی پدال گاز فشار وارد کرد. ماشین راه افتاد و صدایی با لهجه شیرازی داخل ماشین پیچید: «بلد آماده حرکته، سفر به سلامت». سعی میکنم جلوی خندهام را بگیرم، اما کمی جلوتر دوباره صدا با همان لهجه شیرازی شنیده میشوند: «بعد ۳۰۰ متر در میدونو، خروجی سومو و بلافاصله سمت چپ».
باورکردنی نیست، ولی بههمین راحتی در شهر شلوغ پرترافیک کرونا زده یک همزبان پیدا کرده بودم: آمو اینجو چه میکنی شما؟ حالا جفتمان میخندیم. دوست تازهام گفت این قابلیت جدید بلد است؛ مسیریابی که حالا میتواند با زبانها و لهجههای مختلف حرف بزند و در ترافیک اعصابخردکن شهر راننده را با زبانی که برایش کاملا آشناست به سمت مقصد هدایت کند.
دستیار صوتی بلد پیش از این میتوانست فارسی، ترکی و عربی با کاربر حرف بزند تا لازم نباشد در طول مسیر مدام به صفحه نمایش خیره شود، اما کاربرانی که از بزرگترین مسیریاب ایرانی استفاده میکنند، حالا در بروزرسانی جدید حق انتخاب بیشتری دارند چون بلد میتواند بهزبان خودشان راهنماییشان کند؛ فرقی نمیکند گیلک باشید یا یک کرمانی، شیرازی یا یزدی. هدف این امکان کاملا مشخص است؛ داشتن تجربهای جذاب و منحصر بهفرد برای کاربران مختلف. قرار است بهزودی سایر زبانها و لهجهها هم به مجموعه ارزشمند دستیار صوتی بلد اضافه شوند. بلد برای این کار همکاری جدی با کارشناسان زبانشناس، دوبله و صداگذاری خواهد داشت. وسواس زیادی روی انتخاب گوینده و درستی جملهبندیها در این گویشها وجود دارد، چون خودتان بهتر میدانید در کنار نعمت تنوع زبانها و لهجهها، مردم در هر نقطه از این خاک تعصب زیادی شهر و دیارشان دارند. پس تیم تخصصی بلد، بههمین دلیل با وسواس کار خود را پیش میبرد و قابل فهم بودن لهجه و درستی ادای کلمات از نظر آنها اهمیت زیادی دارد. همین که فایلهای مربوط به یک لهجه و گویش جدید آماده شود، بلد آنها را وارد یک دوره آزمایشی میکند. کار اصلاح و تصحیح هر ورژن زمان میبرد. برای همین فعلا همان چهار گوشی گیلکی، کرمانی، شیرازی و یزدی در دسترس کاربران عمومی قرار گرفته، اما قرار است پروژه با همین جدیت و وسواس ادامه پیدا کند تا دیگر لهجهها هم در بلد پوشش داشته باشند.
راننده پای چپش را روی کلاچ فشار میدهد. با دست راست دنده را عوض میکند و هر از گاهی از آینه وسط به عقب نگاه میکند. بین ما یک لایه پلاستیکی قرار گرفته تا مثلا از کرونا در امان بمانیم، اما صدایی که از بلندگوی موبایل بیرون میآید تمام این فاصلهها را جبران میکند. انگار از هزار سال پیش قوم و خویش بودهایم. میگوید دو سال است از شیراز آمده تهران، اما دلش هنوز در بند حافظیه و سعدیه مانده. گاهی هوس باغ عفیف آباد، خیابان قصرالدشت و پهن کردن بساط در تنگه قرآن میکند.
به لطف مسیرباب بلد و صدایی که حالا دل دو همشهری پیش از این نادیده را بههم نزدیک زده، ماشین ترافیک را دور میزند و به پیش میرویم. برای اولین بار دلم نمیخواهد زود به مقصد برسیم. با خودم فکر میکنم چند نفر دیگر همین حالا دل بهصدایی بستهاند که از اسپیکر گوشی موبایلشان بیرون میآید و آنها را در دل ترافیک سنگین شهر به سمت مقصد هدایت میکند. آن هم به زبان و لهجه مادری.
هدف بلد از اضافه کردن لهجههای مختلف و تنوع دادن به زبانهای قابل انتخاب برای دستیار صوتی همین بوده است؛ توجه کردن و احترام گذاشتن به لهجهها و گویشهای موجود در کشور. حالا راننده برخلاف مسیریابهای خارجی که راهنمای صوتیشان مثل یک ربات بدون روح عمل میکند، قطعا موقع شنیدن دستورهای صوتی که به زبان مادری پخش میشود حس بهتری خواهد داشت.