بدشنوایی عبارتست از نقص در پردازش محرکات شنوایی، که در این حالت، دانشآموز صدای معلم یا دیگران را به راحتی میشنود، اما در توجه کردن به صدا و تفکیک اصوات از یکدیگر دچار مشکل است. بدشنوایی، به معنای تبنلی گوش است، درست مانند تنبلی چشم. این کودکان صدا را می شنوند، اما نمی توانند به آن توجه کنند. برخلاف کم شنوایی که معمولا نیاز به استفاده از سمعک دارد، بدشنوایی از طریق روش های توانبخشی به آسانی قابل درمان است. اگر این مقاله را مطالعه می کنید و فرزندتان در گوش دادن به صحبت های معلم مشکل دارد، امروز برای ارزیابی بدشنوایی اقدام کنید. درمان بدشنوایی معمولا با یک دوره درمانی سه تا شش ماهه امکان پذیر است و نیاز به استفاده از هیچ وسیله دیگری ندارد.
دانش آموزانی که بدشنوایی دارند، علایم زیر را نشان میدهند:
در بسیاری از موارد، بدشنوایی و پرشنوایی با مشکل نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و حتی اوتیسم اشتباه گرفته میشود، زیرا یکی از علایم همراه با اختلال نقص توجه، بیش فعالی و اوتیسم، بدشنوایی و پرشنوایی میباشد که علایم مشابهی با این اختلالات دارند لذا با تشخیص به موقع، بهراحتی میتوان آنرا درمان کرد.
نکاتی در مورد کودکان بدشنوا از زبان والدین
هنگامی که پسرم کلاس اول بود معلمش به من شکایت کرد که او در کلاس توجه نمی کند و گوش نمی دهد و لجبازی میکند. من توضیح دادم که پسر من بدشنوا است. او معمولا پسر بسیار خوبی است، اما کلاس درس برای او پر سر و صدا و غیر قابل تحمل است و نمی تواند به صحبتهای معلم گوش دهد. متاسفانه برخی از پرسنل مدرسه که نمیدانند بدشنوایی چیست، کودکان بدشنوا را لجباز و گستاخ تصور می کنند.
در اینجا به مواردی اشاره میکنم که امیدوارم مردم، ما را درک کنند و به آنها عمل کنند:
زمانی که پسرم نمیتواند درست پاسخ دهد و آنچه میگویید را نمیفهمد به این معنا نیست که لجباز و گستاخ است، بلکه او نتواسته است صحبتهای شما را درک کند.
بدشنوایی به معنای کم شنوایی نیست. شنوایی پسرم خیلی خوب است که البته این خود میتواند بخشی از مشکلات او باشد. برای مثال دستگاه ریشتراش همسرم زمانی که در حال شارژ است صدای تیزی تولید می کند که پسرم را آزار می دهد، در صورتی که افراد دیگر در فامیل و خانواده متوجه آن نمیشوند. پسرم به صداهایی توجه میکند که به نظر نمیرسد کسی آن را شنیده باشد.
بعضی بدشنوایی را با بیش فعالی/ نقص توجه اشتباه میگیرند. بدشنوایی میتواند با مشکلاتی در توجه و تمرکز و حتی بیقرار بودن همراه باشد. زمانی که مغز صداهای را به هم ریخته پردازش میکند، گفتن «حواست رو جمع کن» و «با دقت گوش کن» فایدهایی ندارد. درست شبیه این است که زبانی که به ندرت شنیدهاید، دائما به شما گفته شود "با دقت گوش کن، متوجه میشوی!"
هنگامی که پسرم در پاسخ به صحبتهای من میگوید: «چی؟؟» به نظر میرسد که او میخواهد من حرفهایم را تکرار کنم و یا با صدای بلندتر بگویم. برای او درک معنای بعضی کلمات و اصطلاحات سخت است. مثلا اگر صداها مشابه باشند و یا کلمات پیچیده و طولانی باشند، بیان جملات به شکلی دیگر به جای تکرار مجدد کلمات با صدای بلندتر، کمک زیادی به درک گفتار او می کند.
قبل از آن که بدشنوایی پسرم مشخص شود، به مراکز سنجش شنوایی زیادی مراجعه کرده بودم. در اکثر موارد نتایج آزمایشها نشان میداد که شنوایی فرزندم مشکلی ندارد. با تکمیل یک پرسشنامه برایم مشخص شد که واکنش او نسبت به صداها عادی نیست و مشکلات زیادی برایش ایجاد کرده است.
علایم بدشنوایی در افراد بزرگسال
بدشنوایی در افراد بزرگسال نیز مشکلات رفتاری و محدودیتهای عملکردی ایجاد میکند که قابل بررسی، ارزیابی و کنترل میباشند. این افراد به مراکز ارزیابی شنوایی زیادی مراجعه کرده اند، ولی تنها پاسخی که دریافت کرده اند این است که از نظر شنوایی مشکلی ندارند. نتایج آزمونها نشان می دهد که مشکلی وجود ندارد، اما خود این افراد مطمئن هستند که از نظر شنیدن صداها مشکلی دارند که کسی نمیتواند آن را تشخیص دهد. از آنجا که این افراد به خوبی میتوانند مشکلاتشان را بیان کنند؛ در ادامه به شکایتهای یک فرد بزرگسال بدشنوا از زبان خودش اشاره میکنیم: