بامداد چهارشنبه سی‌ام آبان ماه، سیدمحمد خاتمی که پیشتر اعلام کرده‌بود برای سفری دوروزه عازم مشهد می‌شود، وارد فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد این شهر شد و مورد استقبال اصلاح‌طلبان این شهر قرار گرفت.
خاتمی عصر روز چهارشنبه در جمع مردم مشهد که در سالن شهید بهشتی این شهر جمع شده‌بودند، حاضر و به ایراد سخنرانی پرداخت. خبرنگار فرارو در مشهد مشاهدات خود را از سخنرانی رئیس بنیاد باران و حواشی این جلسه بازگو می‌کند:
جلسه سخنرانی سیدمحمد خاتمی طبق برنامه اعلام‌شده در سالن پنج‌هزارنفری شهید بهشتی، رأس ساعت 6 بعدازظهر روز چهارشنبه 30 آبان ماه، با نظم خاصی از سوی مسئولان استانی و نیروی انتظامی برگزار شد. آن‌چه بیش از هر چیز، قبل از آغاز مراسم به چشم می‌خورد، سازماندهی و نظم نیروهای انتظامی بود که مأموران نیروی انتظامی در خیابان‌های منتهی به سالن و حتی در کوچه‌های اطراف و در گروه‌های چندنفره و در فواصل حدودا سی‌متری مستقر شده و تا پایان مراسم و متفرق شدن مردم وظیفه حفظ امنیت مراسم را برعهده داشتند.
به گزارش خبرنگار فرارو، تا شروع مراسم لحظه‌به‌لحظه بر جمعیت داخل سالن افزوده می‌شد. قبل از سخنرانی خاتمی، دانشجویان بیش‌تر شعارهایی در حمایت از رئیس‌جمهور سابق سر می‌دادند که از این بین «خاتمی پاینده، رئیس‌جمهور آینده» بیش‌تر به گوش می‌رسید؛ شعارهایی نیز جهت آزادی زندانیان سیاسی، آزادی اندیشه و درود بر خاتمی نیز شنیده می‌شد.
خاتمی پس از تلاوت قرآن و سرود و صلوات خاص امام رضا (ع)، سخنرانی خود را آغاز کرد. سخنرانی‌ای که در میان هیاهوی حاضران و ابراز شعارهای حمایتی و احساسی مردم، بارها توسط رئیس‌جمهور قطع و بار دیگر از سر گرفته می‌شد.
خاتمی سخنانش را با تبریک ولادت امام هشتم و آرزوی آزادی زندانیان سیاسی آغاز کرد و سپس به بررسی ابعاد زندگی امام هشتم و سیاست امام رضا(ع) در نپذیرفتن پیشنهاد مامون جهت خلافت پرداخت.
در میان سخنرانی، عده محدودی، با نشان دادن پلاکاردهایی به انتقاد از دولت اصلاحات و حمایت از دولت نهم پرداختند . از جمله پلاکاردهای این گروه که واکنش زیادی از سوی جمعیت به همراه داشت، پلاکاردی بود که روی آن نوشته شده‌بود: «فقر، فساد و تبعیض؛ حاصل دولت توست» نوشته‌های روی پلاکاردهای این عده با واکنش تند مردم و به ویژه دانشجویان همراه بود که برای چند لحظه نظم مراسم سخنرانی را بر هم زد و شعارهای مردم را تندتر نمود و به شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «دولت بی‌کفایت، استعفا استعفا» تبدیل نمود. البته با حضور سریع انتظامات مجموعه و جدا نمودن این گروه از مردم و به‌ویژه دانشجویان با دیواره انسانی مشکل خاصی به وجود نیامد.
خاتمی در ادامه ضمن دفاع از دو رکن اساسی اسلامیت و جمهوریت نظام، تأکید کرد: «آن‌چه كه از دل اين انقلاب اسلامي بیرون آمد و مردم به آن راي دادند جمهوري اسلامي بود.» و در ادامه افزود: «امروز كساني مي‌گويند "راي مردم مفهوم ندارد و به هر قيمتي كه هست بايد بر مردم حكومت كنيم. و این در حالی است که پيشنهاد جمهوري اسلامي در آن زمان و اين‌كه امام خميني(ره) ميزان را راي ملت دانستند، خود ريشه‌اي مهم و اساسي است كه سبب شده جنبش اسلامي مردم ايران از جنبش‌هاي ظاهري و تو خالي ديگري كه به نام اسلام است، جدا شود.»
رئیس‌جمهور سابق در اهمیت آزادی و عدالت نیز گفت: «پيامبران نيامدند كه چيزي را به زور بر مردم تحميل كنند؛ آمده‌اند آگاهي دهند، اراده‌ها را تقويت و ايمان را بالا ببرند تا خود مردم عدل را پياده كنند و آن‌گاه امام معصوم پاسدار، نگهدار و نگهبان عدل باشد... حكومت بايد متكي بر آرا و نظرات مردم باشد، پيشنهاد جمهوري اسلامي يك پيشنهاد خلق‌الساعه نيست، پيشنهادي اساسي است زيرا اگر ما خواهان جمهوري هستيم، تعيين‌كننده راي ملت است.»
سیدمحمد خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن بیان این مطلب که "بزرگ‌ترين فساد در جامعه اسلامي دروغ گفتن به مردم و بدترين فسادها تحقير آنان و اجازه ندادن به آن‌ها برای اعلام آزادانه رأيشان است، اظهار داشت: «ما خواستار عدالت هستيم اما عدالت به معنای توزیع فقر نيست و جامعه‌اي مي‌خواهيم كه در آن ثروت باشد اما اين ثروت عادلانه توزيع شود.»
حاشیه‌های سخنرانی خاتمی در مشهد ـ نامه‌های مردمی؛ باب شدن سنت نامه‌نگاری باعث شد قبل از سخنرانی خاتمی، یکی از حاضران با کشمکش فراوان خود را به جایگاه برساند و نامه‌ای به خاتمی بدهد.
ـ گرم بودن بازار روبوسی اصلاح‌طلبان؛ اکثر اصلاح‌طلبان حتی اصلاح‌طلبان بومی که گویا مدت مدیدی هم را ندیده بودند، در این مراسم به ردوبدل کردن ماچ‌وبوسه مشغول بودند.
ـ وجود عکس‌های دانشجویان زندانی و احمد باطبی در بین دانشجویان
ـ خواندن متن و شعرهای زیبا توسط مجری برنامه که از دانشجویان فعال سال‌های 78 به شمار می‌آمد، با تشویق بسیار زیاد حضار همراه بود.
ـ حضور یکی از نمایندگان سابق مجلس در کنار در خروجی محل سخنرانیکه اقدام به پخش کارت‌های ویزیت می کرد.
