فرارو- کره جنوبی صادرات کالا‌های بشردوستانه به ایران را متوقف کرد. پس از اعلام تحریم‌های جدید از سوی آمریکا و طراحی "سازوکار تجارت بشردوستانه" از سوی این کشور چند کشور دیگر هم تحت فشار آمریکا محدودیت‌هایی برای ایران ایجاد کرده اند. این محدودیت‌ها از طرف کشور‌هایی که رابطه سردی با ایران نداشته اند می‌تواند تاثیر گذاری این تحریم‌ها را وازد فاز جدیدی کند.

به گزارش فرارو، روز پنجشنبه نهم آبان ماه کره جنوبی اعلام کرد به دلیل "تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران" صادرات کالا‌های بشر دوستانه به ایران را متوقف کرده است.

با توجه به اینکه ایران و کره جنوبی از نطر سیاسی روابط سردی ندارند و روابط تجاری و اقتصادی آن‌ها در سال‌های گذشته پا برجا بوده است به نظر می‌رسد توقف صادرات کالا‌های بشردوستانه از طرف آمریکا تحت فشاری بی سابقه از سوی آمریکا بوده باشد. اتفاقی که در مساله بستن حساب ایرانیان در مالزی هم گزارش شد.

روز جمعه سوم آبان ماه، آمریکا، با صدور یک بیانیه‌ «سازوکار بشردوستانه جدیدی برای افزایش شفافیت تجارت مجاز» با ایران اعلام کرد.

بنابر ادعای وزارتخانه‌های خزانه‌داری و امور خارجه آمریکا «این سازوکار جدید به جامعه بین المللی کمک خواهد کرد که در تجارت بشردوستانه با ایران دقت شایسته و قوی به خرج بدهند تا تضمین کنند که پول‌های مرتبط با تجارت مجاز، صرف حمایت از مردم شود» منتقدان با رد ادعای آمریکا می‌گویند این سازوکار تاثیر مثبتی روی انتقال کالا‌های بشر دوستانه ندارد.

 

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین الملل در این مورد به فرارو گفت: «خودشان هم می‌دانند وقتی مشکل از نظر بانکی وجود دارد نمی‌توان پولی انتقال داد بنابر این حتی مواد غذایی و دارویی هم تحت تحریم قرار می‌گیرد. هر چند آن‌ها می‌گویند چنین نیست، ولی در واقع هست، چون کشور‌ها در ارتباط با ایران نمی‌توانند حساب بانکی باز کنند.»

علاوه بر این مقامات ایرانی و برخی کارشناسان می‌گویند این سازوکار عملا فشار را بر ایران افزایش می‌دهد. اقدام کره جنوبی برای توقف صدور کالا‌های بشردوستانه را می‌توان در این راستا ارزیابی کرد. به گفته ظریف «مقررات جدید ایالات متحده، تروریسم اقتصادی علیه مردم عادی ایران را تشدید می‌کند؛ و «وزارت خزانه‌داری آمریکا، نه فقط غذا، بلکه واردات دارو توسط ما را هدف قرار داده است.»

ریچارد نفیو، مسئول توسعه و اجرای استراتژی تحریم‌های آمریکا در قبال ایران و مذاکرات هسته‌ای و نویسنده کتاب هنر تحریم‌ها معتقد است این سازوکار جدید یک تله تحریمی است. به گفته او این سازوکار بیشتر یک "ابزار جمع‌آوری اطلاعات" است تا یک کانال بشر دوستانه.

سازوکار جدید آمریکا از همه نهاد‌ها و شرکت‌های خارجی می‌خواهد که جزئیات دادوستد بشردوستانه با ایران را با جزئیات کامل گزارش دهند و به نظر می‌رسد یکی از دلایل توقف صدور کالا‌های بشر دوستانه کره جنوبی به ایران همین مساله باشد. در این زمینه خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی به نقل از یک منبع آگاه نوشت: «پس از اینکه آمریکا اخیرا از سئول خواست که جزئیات صادرات را به اشتراک بگذارد، تراکنش‌های مالی محموله‌های غذا و اقلام دارویی بین سئول و تهران بسیار سخت شده است.» به گفته او به اشتراک گذاشتن جزئیات همه معاملات با ایران، عملا غیر ممکن است.

چرا آمریکا سازوکار تجارت بشردوستانه جدیدی برای ایران طراحی کرد؟

---

اما در کنار تاثیر تحریم‌ها و سازوکار جدید بر کالا‌های بشردوستانه محدودیت‌های جدیدی از طرف کشور‌های دیگری بر ایران اعمال شده است که به گفته بهشتی پور می‌تواند "تاثیر تعیین کننده ای" بر اقتصاد ایران بگذارد.

روز چهارشنبه هشتم آبان ماه رویترز گزارش داد حساب بانکی ایرانیان در مالزی بسته شده است. حدود ده هزار ایرانی ساکن مالزی هستند و این دو کشور روابط دوستانه‌ای باهم دارند. ماهاتیر محمد، نخست وزیر مالزی در مورد بستن حساب ایرانیان توسط مالزی گفت: «ما به ایران پیوند‌های زیادی داریم، اما از طرف کشور‌هایی که می‌توانید حدس بزنید، بسیار تحت فشار هستیم.» به گفته او در صورتی که مالزی اقدام به بستن حساب ایرانیان نکند بانک‌های مالزی در خارج از این کشور بسته خواهد شد.

 

اما محمود واعظی، سخنگوی دولت اعلام کرد بسته شدن حساب ایرانیان محدود به مالزی نیست. به گفته او «در برخی از کشور‌های دیگر هم برای حساب‌های دانشجویان این اتفاق افتاده و به خاطر مشکلاتی است که در اثر تحریم به وجود می‌آید.»

از طرف دیگر روز شنبه ۱۱ آبان، روزنامه لا استامپا ایتالیا گزارش داد این کشور پرواز هواپیما‌های شرکت ماهان‌ایر به مقصد ایتالیا را متوقف کرده است. به تصمیم آژانس ملی هواپیمایی کشوری ایتالیا، ممنوعیت پرواز‌های ماهان‌ایر از ۲۴ آذر اجرایی خواهد شد. اولین پرواز ماهان ایر به میلان در خرداد ۱۳۹۴ انجام شد و اکنون دو روز در هفته پرواز رفت و برگشت بین فرودگاه امام خمینی و فرودگاه میلان توسط ماهان ایر انجام می‌شود. در حال حاضر ایران ایر هم هفته‌ای یک پرواز به میلان و یک پرواز به رم را در برنامه خود دارد.

 

 

ایتالیا بعد از آلمان و فرانسه سومین کشور اروپایی است که پرواز‌های ماهان را متوقف می‌کند. به گزارش استامپا این اقدام ایتالیا بعد از سفر مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به این کشور در ماه اکتبر و با درخواست او انجام شده است. در مورد آلمان هم ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در برلین، بار‌ها خواستار لغو مجوز ماهان‌ایر در آلمان شده بود. به نظر می‌رسد توقف پرواز‌های ماهان ایر در این سه کشور با درخواست مستقیم وزارت خارجه آمریکا انجام شده است.

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین الملل در مورد اثر این تحریم‌ها بر کشور به فرارو گفت: «این مساله بر اقتصاد ایران تاثیر می‌گذارد و این زورگویی ایالات متحده است که این محدودیت را بر این کشور‌ها تحمیل می‌کند. آمریکا به واسطه سلطه‌ای که بر منابع مالی دنیا دارد، عملا هر کشوری که با ایران ارتباط دارد را مورد تحریم‌های آمریکا قرار می‌دهد.»

 

بهشتی پور ادامه داد: «متاسفانه محدودیت‌های جدید از طرف این کشور‌ها هم بدون شک تاثیر تعیین کننده‌ای روی اقتصاد ما دارد. این روندی است که ما باید تلاش کنیم از راه دور زدن تحریم و برقراری ارتباطات ویژه، مشکل را برطرف کنیم.»

به نظر می‌رسد سفر مقامات آمریکایی به کشور‌های مختلف و اعمال تحریم‌های جدید فاز جدیدی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران است که کشور‌هایی که رابطه نسبتا خوبی با ایران دارند را هم شامل می‌شود.

علاوه بر محدودیت‌های اعمالی از سوی مالزی و کره جنوبی روز چهارشنبه، هشتم آبان ماه آمریکا و شش کشورعربی عضو شورای همکاری خلیج فارس تحریم‌های مالی و اقتصادی نسبتا گسترده‌ای علیه چندین نهاد و شخص مرتبط با ایران اعمال کردند. تحریم‌ها در جریان سفر استیون منوشین، وزیر خزانه‌داری آمریکا، به متحدان این کشور در خاورمیانه اعلام شد.

مشارکت قطر، کویت و عمان در این تحریم‌ها قابل توجه است.