فرارو- فارن پالسی در گزارشی با عنوان «رویاپردازی بزرگ در بازار عظیم ایران» نوشت: در بازارهای شلوغ تهران، امید روزافزون به لغو تحریم ها، شاید به واقعیت تبدیل نشود.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو، فارن پالسی در ادامه نوشت: از تاجران فرش گرفته تا زنان خانه داری که برای خرید پوشاک چانه می زنند، یک موضوع برای بحث و گفتگو دارند و آن توافق هسته ای اخیر میان ایران و شش قدرت جهان است.
مهدی پناهی، فروشنده 40 ساله سشوار و ریش تراش برقی در دکه ای کوچک در بازار می گوید: «افراد کمی به اینجا می آیند، آنها پول چندانی برای خرید ندارند.» با این حال با دستیابی به توافق هسته ای، پناهی امیدوار است که به زودی اقتصاد ایران احیا شود. او می گوید: «تحریم برای تجارت بد است و زمانیکه لغو شود، به نفع آمریکا و اروپا هم خواهد بود. ایران بازار بزرگی است.
پناهی تنها فرد خوشبین نیست. این توافق که ماه گذشته در وین به دست آمد، باعث شده بسیاری از ایرانیان باور داشته باشند که اقتصاد کشورشان دوران بهتری را تجربه خواهد کرد. یک نظرسنجی عمومی نشان داد که 57 درصد ایرانیان از این توافق حمایت می کنند، و البته 63 درصد آنها به اشتباه فکر می کنند که این توافق منجر به لغو نهایی تمام تحریم های آمریکا علیه ایران خواهد شد.
تورم ایران در حال حاضر 14 درصد برآورد شده و این مسئله تاثیر مستقیمی بر زندگی روزمره ایرانیان می گذارد. مردم ایران تحریم ها را دلیل اصلی فشاری که به شهروندان وارد می شود، می دانند اما بسیاری از آنها دولت را نیز مقصر شرایط فعلی می دانند.
یک بنگاه دار در بازار گفت: «دولت ما هم کار خود را انجام نداده است.» او به نارضایتی گسترده ای که از عملکرد دولت محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق ایران وجود دارد، اشاره می کرد.
رابرت اینهورن، مذاکره کننده پیشین هسته ای آمریکا در مقاله ای برای اندیشکده بروکینگز به بررسی توافق هسته ای ایران پرداخته و ضمن اشاره به اینکه بسیاری از از عناصر برجام حتی از سوی افراد شکاک نیز مثبت ارزیابی می شود و در هفته های آتی چندان مورد ارزیابی قرار نخواهد گرفت، به نکات بحث برانگیزی که کنگره تا زمان رای گیری به آنها خواهد پرداخت، اشاره کرده است.
اینهورن نوشت: از زمان نهایی شدن برجام در وین، این توافق مرکز توجه و تمرکز جلسات استماع کنگره، جلسات توجیهی بی شمار، رسانه ها، تلاش های گسترده لابی گرها و بررسی های عمومی بوده است.
وی با اشاره به نکات مثبت توافق از جمله کاهش شدید تعداد سانتریفیوژهای نصب شده و ذخایر اورانیوم، بازطراحی راکتور آب سنگین اراک، محدودیت تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته ظرف 10 سال نخست و نکاتی از این دست، به سوالاتی که احتمالا از سوی کنگره مطرح شد، پرداخته است.
از دید اینهورن مهمترین سوالاتی که طی هفته آینده کنگره را به خود مشغول خواهد کرد به شرح زیر است:
1. پس از دهه نخست توافق، چه اتفاقی برای برنامه هسته ای ایران رخ می دهد؟
این ایده که ایران در نهایت ممکن نیست که به سمت تولید تسلیحات هسته ای برود، در هماهنگی کامل با ارزیابی های مکرر جامعه اطلاعاتی آمریکا است. از سال 2007 تاکنون، جامعه اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده است که با وجود آنکه مقامات عالی رتبه ایران گزینه پیگیری تسلیحات هسته ای را حفظ کرده اند، هیچ تصمیمی برای انجام این کار ندارند. اما اگر پس از 15 سال یا بیشتر، آنها به این باور برسند که منافع ملی شان با برخورداری از تسلیحات هسته ای به بهترین شکل تامین می شود، خطر بزرگی را در مقابل خواهند داشت و هیچ تضمینی برای موفقیت شان وجود ندارد.
2. این توافق چطور به نگرانی ها در مورد ابعاد نظامی احتمالی فعالیت های هسته ای گذشته ایران می پردازد؟
با توجه به دامنه ابزارهایی که برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته ای در اختیار داریم و بخشی از آنها در برجام آمده و البته ابزارهای دیگری نیز وجود دارد، عدم برخورداری از اطلاعات کامل در مورد گذشته، نمی تواند نقص مهمی باشد.
3. آیا دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی به سایت های حساس ایران به اندازه کافی به موقع است؟
در نبود بازرسی های سرزده و بدون اطلاع قبلی- که تنها در مورد پرونده ای مانند عراق اجرا شد- هیچ سیستم بازرسی نمی تواند فعالیت های غیرهسته ای در مقیاس کوچک را به طور قابل اعتمادی، تضمین کند.
4. اهمیت اعمال محدودیت بر انتقال تسلیحات متعارف و فعالیت های مربوط به موشک های بالستیک چیست؟
حتی پس از انقضای محدودیت های شورای امنیت، آمریکا اختیارات قانونی و ابزارهای سیاسی دیگری برای رسیدگی به انتقال تسلیحاتی ایران و واردات فناوری های حساسیت برانگیز خواهد داشت.
5. پیامدهای لغو تحریم ها، از جمله آزادسازی بیش از 100 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران، چیست؟
6. پیامدهای رد توافق چیست؟
رد توافق هسته ای از سوی آمریکا و تداوم تحریم های آمریکا برای مدت نامعلوم باعث می شود بسیاری (از تاجران) دست از فعالیت برمی دارند. اما انتظار می رود که بسیاری از آنها این موضوع که آیا تحریم های آمریکا با قدرت اجرایی خواهند شد یا خیر را به بوته آزمایش بگذارند.
اینهورن در ادامه نتیجه می گیرد که دستیابی به یک «توافق بهتر» -حالا یا در آینده- یک توهم است.
