هیچ کس نمیتواند همه کارها را خودش انجام دهد و شما هم همین طور هستید. بنابراین بهتر است که نقاط ضعف خود را بشناسید و تلاش کنید که برای کارهایی که در انجام آنها کمتر مهارت دارید، از دیگران کم بگیرید.
توانایی این که یک مدیر احساسات خود را کنترل کند و تحت فشار آرام بماند، کارایی او را بسیار افزایش میدهد. گروه «تلنت اسمارت» تحقیقی را روی حدود یک میلیون نفر انجام داده و دریافته است که کسانی که امور اجرایی موفقی داشتهاند، این مهارت را دارند که احساسات خود را در زمان اضطراب مدیریت کنند تا آرام و تحت کنترل باقی بمانند.
تحقیقات زیادی درباره این مسئله وجود دارد که فشار روحی غیر قابل کنترل و خیلی شدید، باعث صدمه رساندن به سلامتی جسمی و روحی افراد میشود. اما مشکل این جاست که فشار روانی و اضطراب و دلواپسی که پس از آن میآید، یک پدیده کاملا ضروری برای اشخاص است. خیلی سخت است که مغز ما به وقایع واکنش نشان دهد مگر این که درجاتی از اضطراب و فشار روانی را داشته باشد. در حقیقت، بیشترین کارایی و تحرکت افراد، پس از درجات حد وسطی از فشار روحی به دست میآید.
تا وقتی که فشار روحی به فشاری دایم و طولانیمدت تبدیل نشده، برای انسان بدون آسیب است. تحقیقاتی در دانشگاه برکلی در کالیفرنیا، مزیتهای حد معمولی از فشار روحی و استرس را نشان داده است. فشار روحی مغز را تشویق میکند که سلولهایی بسازد که برای حافظه انسان مفید هستند. اما از سوی دیگر، این تحقیقات کاملا نشاندهنده اهمیت این موضوع است که فشار روحی باید تحت کنترل فرد باشد. هنگامی که فشار روحی از چند لحظه به صورت فشار روحی بلندمدت در بیاید، مانع این میشود که مغز سلولهای جدید بسازد.
در کنار مشکلاتی مثل عارضه قلبی، افسردگی و چاقی، فشار روحی و استرس میتواند باعث کاهش کارایی روانی افراد نیز بشود. خوشبختانه، به جز موارد خیلی اندک، مثل وقتی که یک شیر به انسان حمله کند، فشار روحی میتواند تحت کنترل افراد باشد. بازیگران، مجریان و کسانی که فشار روحی را به خوبی تحمل میکنند، استراتژیهایی برای مقابله با استرس دارند که از آنها در محیطهایی پراسترس که در پیش دارند، به کار میگیرند. تعداد این استراتژیها بسیار زیاد است اما از این میان، 10 استراتژی بهتری که بیشتر به کار مدیران میآید، انتخاب شده است. خیلی از این استراتژیها ممکن است واضح و روشن و نیز ساده باشد اما باید توجه داشته باشید که مسئله مهم این است که شما در زمان مناسب متوجه شوید که کدام یک از آنها را باید به کار بگیرید.
1- قدر چیزهایی که دارید را بدانید
این فقط یک شعار نیست و صرف تمرکز و فکر کردن به این که چقدر مزیتهای نسبی در مقایسه با دیگران دارید، شما را از فشارهای روحی دور نمیکند. مثل قدیمی نگاه کردن به نیمه پر لیوان هم کمک چندانی نمیکند. شما باید تلاش کنید که حالت روانی شما تغییر پیدا کند و بهتر شود چون این کار است که باعث میشود هورمون کورتیزول که منشأ استرس است، در شما به طور میانگین به اندازه 23 درصد کاهش پیدا کند. تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا نشان داده است که مردمی که به طور روزانه تلاش میکنند که نگرش بهتر و مثبتی به زندگی و کار خود داشته باشند، در حالت روحی و سطح انرژی بیشتری هستند. این اتفاقات باعث میشود که میزان کورتیزول در بدن کاهش پیدا کند.
2- از پرسیدن «چه خواهد شد» پرهیز کنید
«چه خواهد شد؟» این سئوالی است که هیزم بر آتش استرس و نگرانی افراد میپاشد. کارهای در میلیونها جهت و حالت مختلف میتوانند انجام شوند و هر چه شما بیشتر برای احتمالات آینده نگران شوید، کمتر میتوانید روی کارهایی که استرس شما را کاهش میدهند و تحت کنترل در میآورند، تمرکز کنید. افراد آرام میداند که سئوال «چه میشود» آنها را فقط به جایی میبرد که نمیخواهند یا لازم نیست به آن جا برده شوند.
3- مثبت باقی بمانید
افکار مثبت باعث میشوند که استرسهای دورهای شما با تمرکز بر توجهات مغزی شما، به چیزی تبدیل شوند که کاملا بدون فشار روحی هستند. شما باید مغز خود را وادار کنید که به طور خودآگاه مواردی را برای فکر کردن انتخاب کند که مثبت هستند. هر فکر مثبت باعث میشود که توجه و تمرکز شما به کارهایتان بیشتر شود. وقتی که کارها خوب پیش میرود و حالت روحی شما هم خوب است، کارها خیلی سادهتر انجام خواهند شد. اما وقتی که موانعی بر سر راه است و ذهن شما هم درگیر و احاطهشده با افکار منفی است، کارها با موانع زیادی مواجه میشوند. در این مواقع، به روزی که داشتهاید فکر کنید و یک اتفاق مثبت از روز را در نظر مجسم کنید و به این فکر نکنید که این اتفاق چقدر کوچک بوده است. اگر موردی از این دست، در همان روز پیدا نکردید، اتفاق مثبتی از روز قبل یا هفته گذشته پیدا کنید. یا ذهن خود را درگیر اتفاق مثبتی که در آینده خواهد افتاد، کنید. نکته در این جا این است که شما باید افکار مثبتی داشته باشید که وقتی ذهنتان در حال رفتن به افکار منفی است، آن را به سوی آن افکار سوق دهید.
4- ارتباط خود را به طور موقت قطع کنید
دقت به این که چه مواقعی میزان فشار روحی شما کاهش پیدا میکند، میتواند کمکتان کند تا استرس خود را کم کنید. وقتی که شما در هر 7 روز هفته و 24 ساعته برای افراد محل کارتان در دسترس هستید، شما خود را در معرض ارتباط با منبع بزرگی از پدیدههای استرسزا قرار میدهید. خاموش کردن موبایل و آف لاین شدن به بدن شما اجازه میدهد که اتصال شما با منبع پدیدههای استرسزا قطع شود. مطالعات نشان داده است که کارهای سادهای مثل چند ساعت چک نکردن ایمیلها، میتوان سطح استرس را در افراد پایین بیاورد.
فناوری باعث شده است که شما تصور کنید که هر زمانی از شبانه روز و در هر روزی از هفته، باید در دسترس باشید. این مسئله کار را برای این که شما از لحظات بدون فشار روحی خود در خارج از محل کار لذت ببرید، سخت میکند. حتی خواندن یک ایمیل هم میتواند ذهن شما را منحرف کند و باعث شود که فکرتان به کار مشغول شود. اگر رها کردن خود از ارتباطاتی که به کار مربوط میشود در شبهای اوقات کاری هفته سخت است، تلاش کنید این کار را در تعطیلات آخر هفته انجام دهید. بازههای زمانیای را انتخاب کنید و همه وسایل ارتباطی خود را قطع کنید. شما شگفتزده خواهید شد وقتی که ببینید در همین بازههای زمانی چقدر راحت هستید و همین کار چقدر میتواند شما را برای برنامه کاری روزهای کاری هفته دوباره پر از انرژی کند. اگر شما نگران مشکلات احتمالی پیش آمده از این کار هستید، این قطع ارتباط را در زمانی انجام بدهید که احتمال کمتری وجود دارد که با شما تماس گرفته شود؛ مثلا در صبح روزهای یکشنبه (روز تعطیل هفته). اگر شما با این کار به آرامش رسیدید، بازه زمانی خود را گستردهتر کنید و بیشتر به خود استراحت بدهید.
5- میزان مصرف کافئین خود را کاهش دهید
خوردن نوشیدنیهای کافیئندار باعث میشود که ترشح آدرنالین در بدن افزایش پیدا کند. آدرنالین منبعی برای پاسخهای «بجنگ یا فرار کن» است؛ یعنی مکانیزمی که بر اثر آن بدن در مواقع خطر آماده میشود که مسایل ناگهانی احتمالی واکنش نشان دهد. مکانیزم بجنگ یا فرار کن، سبب میشود که افراد بیشتر از این که در اعمال خود فکر را لحاظ کنند، به سرعت پاسخ توجه داشته باشند. این حالت برای وقتی که یک خرس شما را دنبال میکند خیلی خوب است ولی برای مواقعی که شما در حال پاسخ دادن به یک ایمیل هستید، مناسب نیست. در این مواقع، اگر با استرس روبهرو باشید، مغز و بدن شما بیش از حد به آن توجه میکند و احساسات بیش از آن که لازم است بر شما مسلط میشود.
6- به اندازه مناسب بخوابید
هر چه از فواید و اهمیت خوابیدن برای افزایش هوش احساسی و توانایی کنترل فشار روحی گفته شود، کم است. وقتی که شما میخوابید، میتوان گفت که مغز شما دوباره شارژ میشود، حافظه دارای اتفاقات روزانه مرور میشود و اتفاقات در حافظه ذخیره یا دور ریخته میشوند و برای همین است که وقتی شما از خوابی بیدار میشود، ذهنی آرام و روشن دارید. بنابراین وقتی که شما به اندازه کافی یا به روش درستی نمیخوابید، خودکنترلی، توجه و حافظه شما کاهش مییابد. محرومیت از خواب باعث میشود سطح هورمونهای استرسزا در بدن افزایش پیدا کند حتی اگر اتفاق دارای استرس و فشار روحی در آن لحظه رخ نداده باشد. پروژههای استرسزا باعث میشود که شما احساس کنید زمان کافی برای خوابیدن ندارید اما با اختصاص زمان مناسب برای خوابیدن در شب، یکی از کارهایی است که شما میتوانید با انجام آن، فشارهای روحی خود را تحت کنترل دربیاورید.
7- مانع ادامه مکالمات منفی درونی شوید
یکی از بزرگترین کارهایی که برای کنترل استرس میتوانید انجام بدهید، این است که به مکالمات درونی منفی خود پایان دهید. هر چه شما بیشتر افکار منفی را در ذهن خود نگه دارید، قدرت بیشتری هم پیدا میکنید که آن را جذب کنید. بیشتر افکار و ذهنیتهای منفی ما فقط فکرند نه واقعیت. وقتی که شما دیدید که در حال پذیرش یک فکر منفی و ناخوشایند هستید، صدای درونی شما میگوید: «وقتش است که این افکار را متوقف کنید و آنها را روی کاغذ پیاده کنید». به عبارت دیگر، باید از این کار دست بر دارید و روی کاغذ بنویسید که به چه چیزهایی فکر میکنید. وقتی که شما موفق شدید جریان ورودی فکرهای منفی را آهسته کنید، منطقیتر میشوید و میتوانید میزان اهمیت آنها را برانداز کنید.
شما باید درک کنید که وقتی از گزارههایی استفاده میکنید که در آنها کلمات «هرگز»، «بدترین»، «هیچ وقت» و نظیر آنها را به کار میبرید، آنها گزارههای درستی نیستند. اگر با حذف این کلمات، فکر میکنید که هنوز افکار شما بازتابدهنده واقعیتند، آنها را به کارکنان یا دوستانی که مورد اعتمادتان هستند، نشان دهید و بپرسید که آیا با جملات شما موافق هستند یا نه. این کار به تدریج باعث میشود که شما افکار منفی خیالی را از افکاری که واقعیت دارند باز بشناسید و عادت کنید که مدام افکار منفی را از ذهن خود بزدایید.
8- دورنمای ذهنی خو را اصلاح کنید
استرس و نگرانی باعث میشود که ما تصوراتی غیر واقعی از اتفاقات پیرامون خود داشته باشیم. این خیلی راحت است که ما فکر کنیم یک فرصت زمانی ناکافی برای انجام کارها، یک رییس غیر قابل بخشش یا ترافیک شدید باعث شده است که ما همیشه با استرس و فشار روحی روبهرو باشیم. شما نمیتوانید محیط خود را عوض کنید اما میتوانید پاسختان به محیط را تغییر بدهید. بنابراین بیش از این که وقت صرف چیز دیگری کنید، یک دقیقه روی دورنمای وضعیت خود وقت بگذارید. وقتی که شما با خود میگویید «همه چیز اشتباه از آب در میآید» یا «هیچ چیزی قابل محاسبه نیست»، نیاز دارید که وضعیت خود را تغییر بدهید و دوباره چارچوببندی کنید. یک راه خوب برای این دوباره برنامهریزی کردن و اصلاح دورنمای کاری شما، این است که فهرستی از تمام مشکلات استرسزایی که رخ داده و محاسباتی که درست در نیامده، تهیه کنید. آن گاه است که میبینید آن طور که در واقعیت بوده، این مسایل بزرگ نیستند و میتوان آن را حل کرد یا دست کم مانع تاثیرگذاری خیلی زیادشان بر روان شما شد.
9- نفس عمیق بکشید
نفس عمیق همیشه و همه جا برای آرام کردن افراد به کار میآید. این روش را امتحان کنید؛ وقتی که با استرس شدید مواجه میشوید، چند دقیقه روی نفس کشیدن خود وقت بگذارید. در را ببندید، همه مزاحمان را رد کنید، روی صندلی بنشینید و فقط نفس بکشید. هدفتان این باشد که تمام وقتتان را در آن لحظات فقط روی نفس کشیدن متمرکز کنید. فکر کنید که چگونه نفس وارد ریههایتان میشود و بیرون میآید. به نظر کار راحتی میآید اما وقتی سخت میشود که برای بیش از یکی دو دقیقه بخواهید این کار را ادامه دهید. این کار ممکن است خیلی ساده به نظر برسد و حتی کمی هم احمقانه جلوه کند اما وقتی شگفت زده میشوید که پس از دقایقی نفس عمیق کشیدن، احساس راحتی خیلی زیادی میکنید و میبینید که راحتتر میتوانید با مشکلات روبهرو شوید.
10- از سیستمهای حمایتی خود استفاده کنید
هیچ کس نمیتواند همه کارها را خودش انجام دهد و شما هم همین طور هستید. بنابراین بهتر است که نقاط ضعف خود را بشناسید و تلاش کنید که برای کارهایی که در انجام آنها کمتر مهارت دارید، از دیگران کم بگیرید. هر کسی در محل کار یا خارج از محل کار، کسی را دارد که وقتی مشکلی برای او پیش آید یا نیاز به کمک داشته باشد، از آنها کمک بگیرد. شاید حتی نیازی نباشد که آنها برای شما کار بزرگی انجام دهند بلکه در بسیاری از مواقع، افرادی که در بیرون از موقعیت استرسزا قرار دارند، راه حلهایی را پیشنهاد میدهند که همان میتواند کمککننده بزرگی باشد.
منبع: فوربس
مترجم: سعید ارکانی