فرارو- با گذشت نزدیک به یک ماه از آتش گرفتن سینما جمهوری، سازمان آتش نشانی اعلام کرده کارشناسان این سازمان در بررسی های خود برای تعیین علت اصلی آتش سوزی سینما جمهوری به جمع بندی رسیده اند و نتیجه نهایی بررسی های خود را رسماً به مراجع ذیربط قضایی و بیمه اعلام می كنند.
در خبری که عصر پنج شنبه از سوی پایگاه اطلاع رسانی سازمان آتش نشانی و به نقل از بهروز تشكر، مدیر روابط عمومی و امور بین الملل این سازمان منتشر شده آمده است: كار كارشناسی در مورد این آتش سوزی دقت بسیاری را طلب می كرد تا ضریب خطا دراین زمینه بسیار كم و به صفر برسد.
به گفته او "در بررسی های انجام گرفته مشخص شد امكان بازسازی دوباره سینما جمهوری كاملاً وجود دارد و می توان آن را بار دیگر به عنوان یك مركز فرهنگی سینمایی احیاء كرد."
هرچند این مقام سازمان آتش نشانی همچنان از اعلام صریح علت آتش سوزی سینما جمهوری خودداری کرده اما تاکید او بر روشن شدن علت این حادثه - در صورت اطلاع رسانی شفاف - می تواند به ابهامات بسیاری که در این زمینه در افکار عمومی ایجاد شده پایان ببخشد.
پیش از این درباره علل این حادثه شایعات مختلفی منتشر شده بود. این شایعات وقتی قوت بیشتری گرفت که مشخص شد سامانه اطفا حریق سینمای مزبور در روز حادثه به علت نا معلومی از کار افتاده بود. برخی راهاندازی كافه «آنتراكت» در طبقه دوم سینما جمهوری و تبدیل شدن آن به پاتوق فرهنگی و روشنفكری را در گمانه زنی های خود در این باره مطرح می کردند. به اعتقاد گروهی نیز حضور لیلا حاتمی در کمپین دعوت از خاتمی برای حضور در انتخابات در این زمینه دخیل بوده هرچند علی مصفا همسر لیلا حاتمی ارتباط این آتش سوزی را با مسایل سیاسی "بعید" دانسته است. حسین صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز سوختن جمهوری را "حادثه" ذکر کرده و برای بازسازی آن قول همکاری داده بود. با این همه چند حمله از سوی افراد ناشناس به دفتر سینما و پاره كردن عكسهای محمدعلی فردین و بازیگران قدیمی سینمای ایران به مانه زنی های مختلف در درباره «عمد» یا «غیرعمد» این آتش سوزی دامن زده است.
سینمایی به وسعت خاطرات چند نسل
سینما «جمهوری» [نیاگارای سابق] یكی از 10 بنای مهم تهران است كه ارامنه این شهر آن را در دهه 20 خورشیدی ساختهاند. سال 1351 محمدعلی فردین به همراه شریكش آن را خرید و بعد از انقلاب 50 درصد سهم شریك به بنیاد مستضعفان واگذار شد. فردین هم بعد از ممنوع شدن از كار سینما، امتیازش را به برادرش عبدالله فردین منتقل كرد. اما بعد از تعطیلی موقت سینما به دلیل عدم بازدهی، دوباره تمام سهم آن به فردین بازیگر تعلق گرفت. پس مرگ فردین سهام آن توسط خانواده علی حاتمی خریداری شد. به گفته علی علی مصفا، صاحب اصلی این سینما در حال حاضر خانم زهرا حاتمی، همسر شادروان علی حاتمی است.
این سینما در سال 85 و با هزینه 400 میلیون تومان بازسازی شد و با راه افتادن كافه «آنتراكت» این محل در مركز شهر تهران، تبدیل به پاتوق كوچكی برای اهالی فرهنگ شد. سینما جمهوری پس از بازسازی دارای 2 سال بود. در سالن پایین 400 صندلی و در سالن بالا 200 صندلی تعبیه شده بود.
هیزم های خوب!
سوختن سینما جمهوری نخستین حادثه از این دست در تاریخ ایران نیست. از ابتدای ورود صنعت سینما به ایران تا به امروز شاهد سوختن 67 سینما بوده ایم. ایران در این زمینه رکورد دار جهان است.
نخستین مورد آتش سوزی سالن سینما به سال 1284، یکسال پیش از پیروزی جنبش مشروطیت بر می گردد. نکته جالب اینکه آتش گرفت این سینما که مالک آن میرزا ابراهیم خان صحاف بود عمدی گزارش شده است.
از مهمترین سینماهایی که در یک قرن گذشته طعمه حریق شده اند می توان به آتش سوزی سینما رکس آبادان در سال 57 و سوختن سینما آزادی در سال 74 نام برد.