بیم و امید مذاکرات ژنو

فرارو- یک استاد دانشگاه با اشاره به مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو گفت: «در مذاکرات فردا و پس فردا طرفین به یک توافق یا یک متن مشخص برای معلوم شدن مسیر و اقداماتی که ایران و طرف مقابل باید انجام دهند خواهند رسید.»

قرار است دور جدید مذاکرات هسته ای میان ایران و 1+5 از روز چهارشنبه آغاز شود. در این میان سید عباس عراقچی با توجه به اتفاقاتی که در دور قبل روی داد گفته: با توجه به سلب اعتمادی که در ژنو قبلی از هیات ایرانی نسبت به نحوه مذاکرات انجام شد، کار دشوارتری در ژنو 3 در پیش‌رو خواهیم داشت که بخش اول بازگرداندن اعتماد به مذاکره و دیگری کار کردن بر روی نقاط مورد اختلاف است.

مسیر حل و فصل مسالمت آمیز مسئله باز شده است
دکتر اردشیر سنایی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «برآیند تحولات ماههای اخیر از جمله روی کار آمدن دولت یازدهم و اتفاقاتی که در جریان سفر رئیس جمهور به نیویورک روی داد و تغییر رویکرد آمریکا نسبت به پرونده هسته ای ایران باعث شد طرفین برای حل و فصل مسالمت آمیز مسئله هسته ای به توافق برسند.»

وی ادامه داد: «مذاکرات ژنو 1 کمک کرد تا حدود زیادی اعتماد به صحنه میز مذکرات ایران و 1+5 برگردد و خوشبینی جای بدبینی و نگرانی های گذشته را بگیرد.»

وی افزود: «اما با توجه به مجموع اتفاقاتی که در طول 8 سال گذشته در مناسبات طرفین رخ داده و مذاکرات برای صرفا ابراز خواسته ها و نه برای رسیدن به توافق صورت می گرفت، اکنون انتظار رسیدن به توافق در حداقل زمان ممکن انتظار بزرگی است.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «البته من معتقدم اتفاقی که در لحظات آخر مذاکرات ژنو 2 روی داد این روند رو به جلو را متوقف نکرد که چند نشانه می تواند بیانگر این امر باشد که طرفین در همان مسیر قبل حرکت می کنند.»

وی ادامه داد: «از جمله اینکه بلافاصله قرار شد دور بعدی مذاکرات ظرف 10 روز آینده از سر گرفته شود. همچنین بیانات و اعلام مواضعی که طرفین به ویژه طرف آمریکایی در مقاطع مختلف ابراز کردند حاکی از آن است که اختلافات باقی مانده نخواهد توانست مانع روند توافق و تفاهم بر سر موضوع شود.»

وی افزود: «بنابراین باید گفت مسیر حل و فصل مسالمت آمیز مسئله با توافق و تفاهم باز شده و به نظر می رسد یک اجماع همه جانبه برای این امر پیش آمده است.»

سنایی تصریح کرد: «لذا بیانات مختلف از جمله از سوی اسرائیلی ها یا ملاقاتی که میان مقامات اسرائیلی و آمریکایی یا فرانسوی صورت می گیرد نمی تواند مشکلی جدی بر سر توافق در موضوع هسته ای ایران بوجود آورد.»

وی اضهار کرد: «به علاوه به نظر می رسد نکته ای که فرانسه بر آن تاکید دارد تفاوت محتوایی با نظر ایران ندارد و فقط بر سر برخی عبارات و واژه ها اختلاف وجود دارد که به نظر نمی رسد این موضوع غیرقابل رفع باشد.»

این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: «لذا من معتقدم در مذاکرات فردا و پس فردا طرفین به یک توافق یا یک متن مشخص برای معلوم شدن مسیر و اقداماتی که ایران و طرف مقابل باید انجام دهند خواهند رسید.»

انتظارات 1+5 با خطوط قرمز ایران برخورد می کند
اما دکتر علی بیگدلی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «بعد از آنکه ادامه موفقیت های ایران توسط وزیر خارجه فرانسه متوقف شد موج جدیدی وارد فضای مذاکرات شد که این موج کاملا به زیان ما بود و در واقع ما را فریز کرد.»

وی ادامه داد: «با سفر اولاند به اسرائیل این موج آنقدر گسترش پیدا کرد که دیروز پوتین در گفتگوی تلفنی با آقای روحانی به نوعی اعلام کرد ایران با پیشنهادهای 1+5 موافقت کند. یعنی ما تقریبا تمام نقطه های امیدواری خود را برای چانه زنی از دست دادیم.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «سطح انتظار 1+5 پس از ورود این موج خیلی افزایش پیدا کرد به طوری که برخی از این انتظارات با خط قرمزهای ایران برخورد می کند. لذا اگر ما بخواهیم در مذاکرات پیش رو به موفقیتی نائل شویم که با توجه به شرایط داخلی باید این کار صورت بگیرد، باید انعطاف بیشتری به خرج دهیم.»

وی خاطرنشان کرد: «البته این نگرانی وجود دارد که پس از توافق بازهم مسائل دیگری مطرح شود که سخت تر و سنگین تر باشد و غربی ها بخواهند پکیج اختلافات خود با ایران را در این گلوگاه حل کنند.»

بیگدلی گفت: «عکس العملی که کمیسیون امنیت ملی مجلس در قبال اظهارنظر کنگره آمریکا نشان داد خیلی خوب بود. منتهی پس از این عکس العمل احتمالا مذاکراتی در داخل صورت گرفته است که من از جزئیات آن باخبر نیستم و نمی دانم آیا آقای ظریف و عراقچی همچنان بر سر همان مواضع قبلی خود هستند یا خیر.»

وی ادامه داد: «به نظر من اگر ایران بر روی همان مواضع گذشته اصرار کند قطعا مذاکرات با شکست روبرو خواهد شد. اگر مذاکرات شکست بخورد و اظهارنظر کمیسیون امنیت ملی تحقق پیدا کند وارد گردونه جدیدی خواهیم شد.»