اصلاح طلبان

عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه تعیین سرلیست متفاوت از ادوار گذشته برای اصلاح طلبان می‌تواند بسیار مثمرثمر باشد، اظهار داشت: «تجربیات انتخابات گذشته نشان می‌دهد که استفاده از جوانان و به‌خصوص زنان در جلب نظر رای‌دهنگان بسیار موثر است، اما اگر دوباره همان افرادی که در انتخابات گذشته به عنوان سرلیست انتخاب شوند، ممکن است نتیجه کار مطلوب اصلاح‌طلبان نباشد.»

اصلاح طلبان گزینه‌های زیادی برای سرلیستی نخواهند داشت. در همین حال ممکن است ابتکار پیشروانه‌ای را در پیش گیرند. گفته می‌شود ممکن است یک زن سرلیست اصلاح طلبان باشد. این زن کسی نیست جز شهیندخت مولاوردی معاون پیشین امور زنان ریاست جمهوری.

مرتضی مبلغ عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود، در صورت کناره‌گیری عارف از انتخابات مجلس، ممکن است، اشخاص نظیر قاضی‌زاده هاشمی به عنوان سرلیست جبهه اصلاحات معرفی شوند، ضمن رد این موضوع اظهار داشت: «در حال حاضر راهبرد اصلی اصلاح طلبان عدم ائتلاف در انتخابات است و بر این اساس، اصلاح‌طلبان به صورت خالص و بدون توافق با هیچ کس دیگری با لیست مستقل در انتخابات اسفندماه شرکت خواهند کرد.»

نام‌هایی که در روز‌های اخیر به گوش می‌رسد، خود حکایت از نبود شخصیتی محوری میان اصلاح‌طلبان است. برای مثال علی مطهری با وجود تمام نقاط قوتی که دارد، هنوز اصرار دارد که اصلاح‌طلب نیستم. شنیدن اسم سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی که از عجایب است؛ زیرا او هیچ‌گاه اصلاح‌طلب نبوده است.

حضرتی با بیان اینکه زیرپا‌گذاشتن دستورالعمل کمیسیون ماده ۱۰ که کمیسیونی فراقوه‌ای است، درست نبود، گفت: در این کمیسیون نماینده قوه قضائیه و مقننه و مجریه حضور دارند؛ اما به‌راحتی و در روز روشن مصوبه خود را زیر پا گذاشتند؛ برای همین هم ما جلسه را ترک کردیم و جلسه از رسمیت افتاد.

صادق زیباکلام گفت:«آقای خاتمی نیز مشکلات مربوط به دعوت مردم برای رای دادن به لیستی که اکثریت آن‌ها را حتی اصلاح‌طلبان نیز نمی‌شناختند و صرف این که تنها از سد شورای نگهبان گذشتند را درک کرده و این تغییر موضع را نیز باید در همین راستا ارزبابی و تحلیل کرد، با توجه به این موضوع به نظر می‌رسد استراتژی نهایی اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات، شرکت مشروط خواهد بود.»

فرض من اين است که اصلاح‌طلبان واقعا موجود در تقاطع دو چهارراه ايستاده‌اند؛ چهارراه بيروني و دروني. چهارراه بيروني معطوف به انتخابات است که نمي‌دانند کدام راه را بروند. مي‌توانند با عبور راديکال از کليت انتخابات عطايش را به لقايش ببخشند، با هر اسمي که ممکن است روي آن گذاشته شود؛ عدم مشارکت، تحريم يا مبارزه منفي و... هر آنچه متصور است.

عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح طلب می‌گوید: «یکی از دلایلی که آقای عارف نامزد نمی‌شود، به خاطر این است که راهی آغازشده که بسیاراتفاق خوبی‌است، قرارشده اعضای شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان که حق رای دارنددر این تشکل به منظور انسجام فعالیت‌ها و به منظور هرچه بهتر بسته شدن لیست‌ها، خود نامزد نشوند، که در این زمینه آقای عارف پیشقدم شده است، اگر چنین چیزی روی دهد، به طور طبیعی لیست‌های اصلاح‌طلبان متفاوت از سال ۹۴ بسته خواهد شد.»

من به عنوان کسی که از روز‌های ابتدایی در جریان شکل‌گیری جناح موسوم به اصلاحات حضور داشتم، شخصا سند هویتی و گفتمانی را ندیده‌ام/ یک جریان سیاسی، ابتدا باید مبانی هویتی خود را تعریف کند/ هیچ‌یک از این افراد موسوم به اصلاح‌طلب حاضر نیستند، به نقد تصمیمات گذشته اصلاح‌طلبان بپردازند/ امروز در بعضی سطوح جریان‌های سیاسی، اصلا تحلیل سیاسی وجود ندارد و بیشتر برخورد‌ها و لجبازی‌های شخصی وجود دارد/ اینکه تقاضای تعریف هویتی داریم، یک کار جبهه‌ای است/ اگر تعریفی دقیق از مبانی اخلاقی اصلاح‌طلبی در زندگی سیاسی و اقتصادی در میان نباشد، هر روز این امکان وجود دارد که یک نماینده از جبهه اصلاحات به نمایندگی مجلس یا منصبی دیگر برسد و ببیند که با موضع‌گیری‌ای خاص، جایگاه و صلاحیت خود را از دست می‌دهند در اغلب موارد این فرد اصل مساله اصلاحات را فراموش می‌کند/ به نظر من، اصلاحات در ایران این است که مردم زندگی خود را اداره کنند، کشور درست اداره شود و گرفتاری‌های مردم کمتر شود/به نظر ما شهروندان باید به‌خاطر نتایج عملکرد‌ها و آثار مثبتی که در زندگی خود/ می‌بینند، پای صندوق رای بیایند و اگر چنین شود، یک پیروزی است. این پیروزی اصلاحات است/ بحران مدیریت مدیران ناکارآمد در دولت اول آقای روحانی در دولت دوم نیز نمایان شد و مشکلات امروز را به وجود آورد/ به سالخوردگی خود ایمان بیاوریم و نیرو‌هایی که صادق هستند و اراده خدمت دارند و انگیزه کار و حل مشکل دارند را روی‌کار بیاوریم/ وضعیت «بد» این است کسی را که من یا حزب کارگزاران سازندگی صالح نمی‌دانیم وارد مجلس شود. اما «بدتر» این است که افراد احساساتی و افراطی چه از جناح چپ و چه جناح راست وارد مجلس شوند.

غفاری معتقد است؛ مجلس یکی از شاخصه‌های نظام اسلامی است و کسانی که اسباب حضور کوتوله‌ها را در مجلس فراهم می‌سازند خیانت بزرگی به انقلاب اسلامی می‌کنند. همچنین لازم به توضیح می‌دانم، نگاه تمامیت‌خواهی متعلق به عصر قجر هم نیست و به عصر حجر برمی‌گردد.

ایمانی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا، معتقد است: اگر در مجلس آینده ۲ جناح سیاسی با انرژی کافی در انتخابات شرکت نکنند، شاید افرادی که کمتر هویت مشخص سیاسی دارند، امکان حضور در صندلی‌های مجلس را پیدا کنند. در این صورت ما با مجلسی مواجه خواهیم بود که اسمش را می‌شود مجلس غیرقابل پیش‌بینی گذاشت و این اصلاً برای نظام خوب نیست.

علی تاجرنیا فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: «با توجه به جایگاه مهم روحانیت در کشور و روابطی که مجمع روحانیون مبارز در مناسبات پیدا و پنهان حاکمیت دارد، مجمع از این جایگاه می‌تواند استفاده کرده و منویات اصلاح‌طلبان را از این طریق پیگیری و تامین کند.»

ابوالفضل توکلی بینا گفت: پهپادی که زدند را سپاه نزد؛ ارتش زد. هشت نفر از این افسران را برای تشویق به حج برده بودند. همه درجات عالی داشتند. همین‌ها جت ساختند. من در مدینه با پنج نفر از آن‌ها و در مکه با سه نفر دیگر هم اتاق بودم. آقا برای کسی که دکمه را زده بود انگشتر می‌فرستد. اما به نام سپاه تمام شد.

صادق زیباکلام گفت: «اگر بخواهیم گفته‌های سعید حجاریان را تفسیر کنیم، تفریطی‌ها که حامی حفظ وضع موجود هستند، در صورتی به پیروزی می‌رسند که بدنه فعال اجتماعی اصلاح‌طلبان که همیشه خواهان تغییر وضع موجود و بهبود اوضاع هستند، دیگر انتخابات شرکت نمی‌کنند و به نوعی عرصه برای تفریطی‌ها محیا خواهد شد تا به مجلس راه پیدا کنند.»

نگرانی اصلاح طلبان از رویکرد شورای نگهبان نسبت به کاندیدا‌های این جریان است. از همین روست که برخی معتقدند باید وارد رایزنی با این نهاد نظارتی شد و برخی دیگر به سمت شرط گذاشتن برای شورا پیش می‌روند.

جامعه روحانیت مبارز در سال ۱۳۵۶ از سوی چهره‌هایی همچون سید محمد بهشتی، مرتضی مطهری، محمدجواد باهنر، محمدرضا مهدوی کنی، مهدی کروبی، محمد مفتح، ناطق نوری و ... تأسیس شد و در آستانه انتخابات مجلس سوم، شماری از اعضای آن در قالب مجمع روحانیون مبارز انشعاب کردند.

تئوریسین اصلاحات می‌گوید کسانی به فکر نجات خود هستند که جریان اصلاح‌طلبی را به وضعیت امروز رسانده‌اند، امروز نعش اصلاح‌طلبی روی دستان ماست.

کنشگر سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه عده‌ای می‌گویند که این مجلس ضعیف بوده است، گفت من نمی‌دانم ضعیف و قوی بودن مجلس را چگونه تشخیص می‌دهند، مگر مجلس ششم چه کاری کردند که آنها نکردند یا اینها چه کار نمی‌کنند که آن مجلس کرد؟

از ۲ هزار و ۸۳۱ داوطلب احتمالی شناسایی شده، ۲ هزار و ۷۲۸ نفر مرد و ۱۰۳ نفر زن هستند. همچنین هزار و ۱۸۲ نفر گرایش اصولگرایی، ۷۹۳ نفر گرایش اصلاح‌طلبی و ۸۵۶ نفر گرایش مستقل دارند.

باید اعتراف کرد که به سبب دشوار بودن اصلاحات در ایران و در نتیجه طولانی بودن مسیر آن، بخش‌های از اصلاح طلبان به حضور در قدرت عادت کرده‌اند. این گونه تصور می‌کنند که نفس حضور در مجلس و داشتن مسؤلیت اجرایی هدف است؛ لذا برخی از آن‌ها برای بقا به زد و بند‌های پنهان با باند‌ها و لابی‌های قدرت روی آورده‌اند. برخی به مسائل مالی آلوده شده‌اند. اصلاح طلبان سالم و واقعی باید حساب خود را از این بخش‌ها و افراد جدا کنند. اصلاح طلبان نیاز به یک گفتمان جدید و یک خانه تکانی اساسی دارند.