فقر

نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد حدود ۷۶ درصد از خانواده‌ها، دچار کاهشی محسوس در مصرف مرغ، حدود ۷۱ درصد از خانواده‌ها کاهش در مصرف برنج، ۶۱ درصد خانواده‌ها دچار کاهش مصرف در لبنیات و حدود ۴۲ درصد خانواده‌های بیکارشدگان، کاهش در مصرف تخم مرغ را در این دوره شیوع ویروس کرونا تجربه کرده‌اند.

نه آبی هست که نخل‌ها با آن رشد کنند و نه مرتعی که بز‌ها و گوسفند‌ها در آن بچرند، خشک‌شدن چاه‌آب‌ها، خشک‌شدن هامون، خشک‌شدن خون در رگ ماهی‌ها، خشک‌شدن برگ‌ها و تنه نخل‌ها و علف‌ها و گندم‌ها، خشک‌شدن شیر گوسفند‌ها و بزها، اینجا هرچیزی خشک و خالی است جز مندی‌ها، اینجا رطوبت بوی گازوییل می‌دهد.

تقریبا تمام کوچه‌های خط چهار حصار به خرابه منتهی می‌شود. جایی که شب‌ها محل تجمع کارتن‌خوابان و بی‌خانمان‌های کرج است. اکثر معتادان و کارتن‌خوابانی که روز‌ها در سطح شهر می‌بینید، شب را اینجا سپری می‌کنند. بعضی‌ها که اوضاع بهتری دارند، چادر می‌زنند، اما برخی به یک تکه کارتن بسنده می‌کنند. خرابه‌های خط چهار ناله فقر دارند.

حمیدرضا بهبودی معروف به صابر اهل روستای گنجه روز پنجشنبه در مقابل شرکت معدن شباب خودش را سوزاند؛ ماجرایی که خیلی از اهالی روستا را تحت‌تأثیر قرار داد. پسر جوانی که برای تأمین هزینه‌های زندگی خانواده‌اش قصد بازگشت به محل کار قبلی‌اش را داشت، اما با پاسخ منفی مواجه شد. دیگر نتوانست دوام بیاورد. در مقابل چشم مردم خودش را سوزاند؛ اتفاقی که حواشی زیادی در پی داشت.

قیمت اعضا متفاوت است. از کبد ۲۰۰ میلیونی تا کلیه ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیونی. در میان آگهی‌ها، آگهی فروش قلب هم دیده می‌شود. تعداد آن کم است، اما هست.

علی خدایی؛ نماینده کارگران در شورای عالی کار گفت: تفریحات و سرگرمی تقریبا از سبد هزینه خانواده‌های کارگری حذف شده و اینها، هشدار‌های جدی برای جامعه است. متاسفانه این هشدار‌ها آنقدر ادامه داشت که به میزان دسترسی به مواد غذایی هم سرایت کرد. عجیب نیست با وجود آنکه به وفور درباره مضر بودن فست‌فود‌ها و سوسیس و کالباس صحبت می‌شود، هنوز مصرف سوسیس و کالباس در کشور ما آمار تصاعدی دارد که دلیلش جز فقر و ناتوانی از خرید محصولات غذایی سالم‌تر و با ارزش غذایی بالاتر نیست.

اینجا همه چیز رنگ دیگری است؛ حاشیه شهر اصفهان این روزها پررنگ‌تر از متن ظاهر شده است.

تأملی کوتاه بر تعداد پرونده‌های قضائی، آمار افراد فقیر و بالا‌بودن خط فقر ، طبق آمار وزارت راه و شهرسازی زندگی حدود ۲۱ میلیون در محلات ناکارآمد شهری، آمار‌های خشونت‌های اجتماعی و خانگی، اقدام به خودکشی، آمار نگران‌کننده سرقت‌ها از جمله سرقت‌های خرد و... خود گویای این نکته اساسی است که تمرکز و توجه به ارتقای شاخص‌های سلامت اجتماعی می‌تواند عاملی برای بهبود این شرایط در هر جامعه‌ای باشد.

یک جامعه شناس می گوید: خودکشی‌ها درکشور ما جوانانه شده بود، اما الان نوجوانانه شده است. سن خودکشی در حال پایین آمدن است. یک بچه ۱۲ ساله مگر درکش از دنیا و زندگی چیست که به این مرحله می‌رسد و دچار افسردگی می‌شود. در این وضعیت احساس تنهایی نیز خیلی مهم است. یکی از دلایل خودکشی این است که فرد واقعا احساس می‌کنند تنها است. چقدر برای یک بچه ۱۲ ساله دردآور است این احساس تنهایی! رگ غیرت مسئولین مملکتی ما که قرار نیست در این وضعیت باد کند و بالا بیاید؟ خودشان اعلام کرده بودند ۵ میلیون دانش آموز ما این مشکل را دارند. اما مگر مهم است؟در چنین شرایطی، خودکشی این نوجوان عزیز ما می‌تواند نمادی از تحقیر، تنهایی و نومیدی در جامعه امروز ایران باشد.

بر اساس گزارش FAO در سال ۲۰۲۰ بیش از ۲ میلیارد نفر در جهان به غذای ایمن، سالم، مغذی و کافی دسترسی منظم ندارند. پیش بینی می‌شود جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ تقریباً به ۱۰ میلیارد نفر برسد. با وجود آنکه در جهان بیش از ۳۰ هزار گیاه خوراکی وجود دارد، امروزه ۶۶ درصد از محصولات کشاورزی با تنها ۹ گونه گیاهی تامین می‌شوند.

دهه ۱۳۹۰ که اکنون در آخرین سال آن به سر می‌بریم، دهه خوش یُمنی برای ایرانی‌ها نبوده است. طی یک دهه اخیر، ایرانی‌ها به شدت فقیر شده اند و آمار‌ها نشان می‌دهند که اکنون حدود ۵۰ درصد از جمعیت ایران زیر خط فقر مطلق (با معیار‌های قاره آفریقا) زندگی می‌کنند. علاوه بر این، مصرف گوشت قرمز طی یک دهه اخیر در ایران نصف شده و حتی مصرف برنج به عنوان اصلی‌ترین خوراکی ایرانی‌ها هم از آغاز دهه ۱۳۹۰ تا امروز حدود ۳۴.۷ درصد کاهش داشته است. اما تصویر فقر ایرانی دقیقاً چگونه است؟

نماینده مردم مریوان در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: با این وضعیت اسفبار تورم مگر راهی برای شرافتمندانه زیستن باقی مانده است؟ آیا حقوق‌های قطره‌چکانی، دستمزد‌های اندک، با انفجار قیمت‌ها همخوانی دارد؟ ارتشا و فساد‌های موجود، محصول همین نابسامانی‌هاست.

ما چهار نفری در این حمام زندگی می‌کنیم. به‌خاطر اینکه نتوانستیم اجاره خانه‌مان را بپردازیم، صاحب خانه ما را بیرون کرد و مجبور شدیم در حمام خانه عمه‌ام ساکن شویم

با روی آوردن به موادمخدر صنعتی سر از پاتوق‌های استعمال مواد مخدر درآوردم و به کار خلاف روی آوردم. چندین بار نیز به اتهام سرقت و خرید و فروش موادمخدر به زندان افتادم. خواهر و برادرانم چندین بار خواستند به من کمک کنند و من را در کمپ بستری کردند، اما من تمایلی به ترک موادمخدر نداشتم؛

رئیس اتحادیه املاک مشهد با اشاره به پدیده بام‌فروشی گفت: پدیده بام‌فروشی شایع و زیاد است و به گرانی‌های اخیر مسکن نیز ارتباطی ندارد. در مناطق دو تا هفت مشهد این پدیده بیشتر رایج بوده که از جاده قدیم قوچان در بلوار توس آغاز شده و به سمت جاده رسالت و جاده سیمان، اواخر طلاب، محدوده بلوار پنجتن و خیابان سرخس، قلعه ساختمان و تا منطقه سیدی خارج از رینگ کمربندی شهر مشهد ادامه دارد.

کافی است از بزرگراره امام‌رضا (ع) ١٠ کیلومتر پس از محدوده شهری شهر برانید تا تصاویر عجیب‌وغریبی را از زندگی در سکونتگاه غیررسمی مشاهده کنید، در منطقه‌ای که هیچ ذهنی نمی‌تواند تصوری از زندگی شهری را در آن تداعی کند، در انبوه نخاله‌های ساختمانی، خانه‌هایی با کپر‌های خشتی را می‌بینید که فاقد هرگونه امکانات بهداشتی و رفاهی هستند.

ساپورها و ساپوزها مردمی عادی هستند که شغل‌هایی همچون راننده تاکسی، کارگر، کشاورز و …. هستند که به مد و فشن ارج می‌نهند و دستمزدی را که به سختی به دست می‌آورند را خرج استایل های زیبای خود می‌کنند.

کاهش اقلام خوراکی طبیعتا نشان دهنده افزایش فقر و کوچک شدن سفره مردم است. وقتی سبد مصرفی مردم کوچک می‌شود شاهد تشدید فشار معیشتی بر مردم هستیم. این موارد کاملا مشهود و مشخص است. ۳۰ درصد سبد مصرفی مردم مسکن و ۷۰ درصد پوشاک، خوراک و آموزش و سلامت است و بخش کوچکی سفر و تفریح و دیگر اقلام مصرفی است. وقتی در ۳۰ درصد اجاره بها با افزایش قیمت مواجه می‌شویم و اجاره بها بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند خانوار‌ها مجبور می‌شوند بخشی از اقلام مصرفی خود را محدود کنند و این همه نشان دهنده فشار بر خانوارهاست. این در حالی است که در ۷۰ درصد سبد مصرفی نیز افزایش هزینه‌ها را داریم. در حالی که درآمد بین ۱۵ تا ۲۰ افزایش داشته، کارگران ۲۰ درصد و کارمندان ۱۵ درصد افزایش حقوق داشتند، اما هزینه‌ها به تناسب اقلام مختلف افزایش قیمت یافته است. این موجب شده تا خانوار‌ها از مصرف برخی اقلام یا چشم پوشی کنند یا هزینه مصرفی‌شان را کاهش بدهند و این کوچک شدن سفره مردم را در پی دارد.

اینجا تهران است این سو کوخ است و آن سو کاخ، همان مثال معروف اختلاف زمین و آسمان که می‌زنند اینجا رخ نموده است و برج‌های سر به فلک کشیده آن طرف با خانه‌های فرسوده و گسل گونه این طرف را هیچ ترازوی عدالتی نمی‌تواند مقایسه کند.

طرف مرد آبروداری است. کارمند شرکت واحد است و اصلا فکرش را هم نمی‌کردم که بنشیند روبه‌رویم، دستمالش را روی صورتش بگیرد و هق‌هق کند. آن‌قدر گریه کرد که حد نداشت. می‌گفت، خانم اعظم کاخ کوچک من همان خانه اجاره‌ای ۷۳ متری بود با سه فرزند و همسر جوانم. خانه را تحویل دادیم، پول پس‌انداز را خرج کردیم، حالا موقتا در زیرزمین خانه اقوام زندگی می‌کنیم تا بتوانم کاری بکنم. می‌گوید همسرش تعدیل نیرو شده و یک‌مرتبه درآمد سه میلیون تومانی را از کف داده‌اند. مرد مجبور است با حقوق ماهی چهارمیلیونی، سه‌میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان قسط بدهد. پولی برای زندگی نمی‌ماند».