«یکی از ریشههای اصلی قاچاق سوخت ، سیاستهای یارانهای و قیمتگذاری غیرواقعی است. در حالی که این سیاستها با هدف حمایت از اقشار کمدرآمد اجرا میشوند، اما در عمل منجر به تشدید قاچاق و هدررفت منابع ملی شدهاند. واقعیسازی قیمت سوخت میتواند یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش قاچاق باشد، اما این اقدام باید با برنامههای حمایتی برای اقشار آسیبپذیر همراه باشد تا فشار اقتصادی بر جامعه به حداقل برسد.»
سودهای سرشار و غیرقابل تصوری که از قاچاق سوخت به دست میآید، موتور محرک اصلی این تجارت غیرقانونی است. گزارشها نشان میدهد که قاچاقچیان قادرند سوخت یارانهای ایران را تا ۱۵۰ برابر قیمت داخلی، در آبهای بینالمللی و یا کشورهای همسایه به فروش برسانند. این اختلاف قیمت فاحش، نه تنها انگیزه بالایی را برای قاچاقچیان ایجاد میکند، بلکه باعث میشود تا مافیای قدرتمند و سازمانیافتهای در این عرصه شکل بگیرد.
مجلس در خصوص مشکلات به وجود آمده برای کامیونداران ایرانی در مرز ترکیه به وزیر خارجه و نفت و راه و شهرسازی تذکر جدی داده است.
«طبق تصمیم گیریهای صورت گرفته مقرر شد تا زمان پایان تعطیلات سال نو در ترکیه و انجام مذاکرات در سطح بالاتر با مقامات کشور همسایه، میزان ۸۰۰ لیتر سهمیه گازوئیل برای ناوگانی که به داخل ترکیه و ۱۴۰۰ لیتر سهمیه گازوئیل برای ناوگان ترانزیتی ایرانی که از ترکیه به سایر کشورها تردد دارند تعلق گیرد همچنین در مرز رازی نیز برای خودروهای ون و پلاک عمومی ۵۰ لیتر معافیت سوخت در نظر گرفته شده است.»
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی:
چهاردهم آبان ماه امسال مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی گفت: باید توزیع سوخت برای بخش حمل و نقل بر اساس پیمایش باشد تا از هدر رفت سوخت جلوگیری کرد.
بدون شک دولت چهاردهم در کنار پیادهسازی طرحهای پیشگیری و مقابله با قاچاق سوخت ، منابع حاصله را با اولویت صرف بهبود رفاه و توسعه مناطق مرزی کشور میکند. هماکنون موضوع خرید این سهمیه از تعاونیهای مرزنشینان با توجه به نیاز کشور به سوخت ، در حد طرح اولیه و در حال مذاکره بوده و هنوز تصمیم نهایی در این باره گرفته نشده است.
نماینده مجلس گفت: وزیر نفت گفت ما از قاچاقچیها داریم روزانه حدود ۹ میلیون لیتر سوخت میخریم!
رئیس اتحادیه انرژی در گفتوگو با فرارو مطرح کرد:
بر اساس سخنان خود مسئولان کشور و افراد دست اندرکار حوزه سوخت که در رسانههای رسمی مطرح کردهاند محاسبه کرده و متوجه شدم که ساعتی بالغ بر ۶۰ میلیارد تومان و دقیقهای بیش از ۱ میلیارد تومان سود قاچاق سوخت است. فقط دقت کنید که ابعاد این فاجعه قاچاق چقدر است. در نتیجه نگاهی به این اعداد و ارقام شک و ظن را به منشاء چنین قاچاق گستردهای عمیقتر میکند؛ اما چطور باید جلوی چنین اقداماتی را گرفت؟
تفاوت قیمت سوخت در داخل ایران و کشورهای همسایه راه را برای قاچاق گسترده فرآوردههای نفتی هموار کرده است. مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، ۲۷آذر۱۴۰۳ در بازدیدی از سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: «چگونه روزانه ۲۰میلیون لیتر سوخت گم میشود؟ درحالیکه تولیدکننده و عرضهکننده خودمان هستیم!» ۲۱روز قبل از این اظهارنظر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس هم فاش کرده بود: «روزانه بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور قاچاق میشود؛ تردید نکنید این قاچاق سازماندهی شده است.»
«اکنون علت عمده و تامه قاچاق تفاوت قیمت ایران و خارج از ایران است و راهی هم جز واقعی شدن قیمت ندارد. تاکنون اقدامات سازمانهای مختلف، نیروهای نظامی و انتظامی، سازمان مبارزه با قاچاق و ارز و سامانههای پخش فراورده برای کنترل مجاری انحراف سوخت نتیجهای نداشته است، زیرا اگر قیمت متفاوت باشد سخت است کنترل صورت گیرد.»
دادستان مرکز استان هرمزگان از شناسایی و کشف یک کارگاه بزرگ تولید مشکهای ماری ویژه حمل سوخت قاچاق در بندرعباس خبر داد.
ردپای قاچاق سوخت در فضای مجازی؛
از آنجایی که هر نوع قاچاق سوخت ، در آمار مصرف مردم به عنوان رشد بیرویه مصرف لحاظ میشود و در افزایش ناترازی سوخت تأثیر مستقیم دارد، لازم است مسئولان امر به آگهیهای فروش سوخت در فضای مجازی ورودی جدی داشته باشند، تا یکی از مبادی و گلوگاههای قاچاق سوخت حذف شود.
صنایع بزرگ کشور در آستانه خاموشی
ذخایر سوخت نیروگاهها کاهش چشمگیری یافته و صنایع بزرگ کشور نظیر فولاد و سیمان مجبور به اعلام برنامه قطعی برق خود شدهاند. کارشناسان هشدار میدهند که عدم هماهنگی میان وزارت نفت و نیرو، بحران انرژی را عمیقتر کرده است.
«ارزیابی و پیش بینیهای صورت گرفته برای افزایش نرخ سوخت هواپیما آن است که از ۶۰۰ تومان به لیتری ۷ هزار تومان برسد که با این میزان افزایش سهم قیمت سوخت در قیمت هر ساعت صندلی از ۲۴ هزار تومان به ۲۸۰ هزار تومان میرسد.»
طبق مصوبه دولت توزیع بنزین سوپر باید به صورت مجزا از زیر ساختهای توزیع سوخت یارانهای عرضه شود. با این اوصاف سرمایه گذاری که قصد عرضه بنزین سوپر را دارد باید خود به دنبال احداث جایگاه سوخت هم باشد.
«مردم به شایعات درباره سایر راههای شارژ کارت سوخت توجه نکنند، چون تنها فریبکاری و کلاهبرداری است.»
آن طور که پیداست، رانندگان کامیون و اتوبوس، علنا از مهرماه از دسترسی به سوخت یارانهای محروم شدهاند.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان هرمزگان یادآور شد: با دستور قضایی، مأموران در بازرسی از محل مورد نظر ضمن کشف مخازن نگهداری سوخت قاچاق نسبت به جمعآوری و توقیف آنها اقدام کردند.
روزانه چندین میلیون لیتر از سوخت ایران به کشورهای همسایه قاچاق میشود و همچنان اقدامی به جهت کنترل این قاچاق صورت نگرفته است.
سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت گفت: مخازن سوخت در شرایط عادی است و به لحاظ میزان موجودی و ذخایر مشکلی نداریم.