شاخص ارزی به کانال ۷۹ بازگشت؛
دیروز شنبه ۱۵ دیماه سمت و سوی شاخصهای غیررسمی ارز ی کاهشی بود. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در بازار روز پنجشنبه هفته گذشته به رقم ۸۰ هزار و ۸۵۰ تومان رسیده بود تا ساعات میانی روز گذشته افت ارز ش ۸۵۰ تومانی را تجربه کرد و به رقم ۸۰ هزار تومان رسید. اما در عصر روز گذشته شیب نمودار کاهشی این ارز افزایش یافت و افت ارز ش ۳۰۰ تومانی دیگری را نیز تجربه کرد.
کل ارز تامین شده توسط بانک مرکزی برای واردات کالاهای مورد نیاز به کشور از ابتدای سال تا امروز ۵۳ میلیارد و ۲۸۸ میلیون دلار بوده است.
دلار آزاد در عصر روز پنجشنبه با افت ارز ش ۷۵۰ تومانی نسبت به نرخ روز پیشین در رقم ۸۰ هزار و ۸۵۰ تومان معامله شد. تحلیلگران بازار ارز تهران معتقدند که رفت و برگشت در کانالهای ۸۰ و ۸۱ هزار تومانی میتواند حاکی از رنج جدید بازار باشد. به عقیده این افراد با توجه به این امر که هماکنون فاصله نرخ ارز در بازارهای رسمی و غیررسمی کشور حوالی ۲۱ درصد است و امکان کاهش آن نیز فراهم نیست معتقدند که در بهترین حالت میتوان به ثبات نرخ در این محدوده امیدوار بود.
۱۲۲ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامهای به رئیسجمهور در خصوص ادامه اجرای سیاستهای مخرب ارز ی هشدار دادند و عنوان کردند: اگر بهسرعت این سیاستها متوقف نشود از ابزارهای نظارتی و قانونی خود استفاده میکنیم.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس:
شمسالدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: سالانه ۸ میلیارد دلار ارز به صنعت خودرو تخصیص داده میشود ولی مردم از استفاده از خودروی با کیفیت محروماند. مشکل از نحوه تخصیص منابع ارز ی است. مونتاژ سالانه ۳۰۰۰ خودرو را اصلا میتوان خودروسازی نامید؟
«وقتی کماظهاری و بیشاظهاری در صادرات و واردات وجود دارد رقمی که برای کسری تراز تجاری کشور عنوان میشود قابل تامل است و حتی میتواند گمراهکننده باشد، با این حال با اصلاح قوانین و سیاستهای ارز ی به جای ناترازی تجاری میتوانیم حتی شاهد غلبه صادرات بر واردات باشیم.»
«امروز اگر ما بخواهیم صرفا به دنبال استیضاح باشیم و کشور را رها کنیم، وضعیت چه خواهد شد. البته به وضعیت اقتصادی کشور اعتراض دارم، اما اینکه برخی از نمایندگان با بیان چنین مسائلی به دنبال تبلیغات و نمایش هستند، نگاه خوبی نیست.»
واکاوی رفتار بازار ارز؛
یکی از عواملی که موجب میشود بازار ارز بر قیمت تتر اثرگذار باشد حجم معاملات این بازارهاست. بنا به آمار اعلام شده توسط رئیس کل بانک مرکزی در همایش بانکداری نوین و نظامهای پرداخت سال ۱۴۰۳، تراکنش ماهانه رمز ارز در کشور حدود ۳۵ همت است که معادل ۶ میلیارد دلار در سال است. طبق گزارش نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی، صادرات کالا و خدمات کشور در سال ۱۴۰۲ معادل ۱۱۱ میلیارد دلار بوده است.
«هر تصمیم اقتصادی میگیرید یک پیوست برای عدالت اجتماعی و معیشت جامعه هم باید داشته باشد. هر تصمیمی میگیرید تاثیر اقتصادی دارد. تصمیماتتان نباید تورمزا باشد. رشد تورم به صورت تدریجی طی چند ماه گذشته کاهش یافته است. ما به هیچ وجه با تصمیمات تورمزا موافق نیستیم و اجازه انجام این تصمیمات را نمیدهیم.»
تسنیم مدعی شد:
عرضه گسترده ارز توسط شرکتهای بزرگ پتروشیمی که همگی متعلق به نهادهای حاکمیتی هستند، اثر زیادی بر بازار ارز خواهد داشت.
«به طور قطع اگر نرخ بازار توافقی هم افزایش پیدا نمیکرد باز هم نرخ دلار بازار آزاد بالا میرفت چراکه اثرگذاری فضای سیاسی در منطقه بیشتر از سیگنال بازار توافقی بوده است. تنشهای اخیر و خروج ایران از سوریه، همچنین سیاستهای ترامپ از علامتهای منفی به بازار ارز ایران بوده است.»
«اینکه گفته میشود مجلس اقدامی انجام نمیدهد خلاف واقع است. مجلس از همه توان خود برای کمک به دولت، جهت کنترل بازار ارز استفاده کرده است منتها با توجه به اینکه هرگونه بررسی و پیگیری رسانهای و علنی این موضوع، روی قیمت ارز اثرگذار است، مجلس اقداماتش را به صورت غیرعلنی و غیررسانهای دنبال میکند.»
«از آنجایی که نرخ ارز روند تدریجی افزایشی به خودش گرفته است، مردم مشاهده میکنند ریالشان در مقابل سایر ارز ها در حال سقوط ارز ش است، از همین رو مردم حس میکنند یک قطعه آتش در دستشان نگه داشتهاند و سعی میکنند ریالشان را به دارایی تبدیل کنند که درجه نقدینگی بالاتری دارد و بهترین جایگزین برای این کار ارز است، حال سراغ هر ارز خارجی غیر از ریال میروند.»
معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در گفتوگو با فرارو مطرح کرد:
نکته مهمی که در بحث نرخ ارز نباید نادیده گرفت بحث واردات است. سوال این است که اصلا با چنین وضعیتی و با افزایش روزانه نرخ ارز ، آیا واردات به کشور، مقرون به صرفه است؟ من فکر نمیکنم با اعداد سنگین نرخ ارز ، واردات به کشور مقرون به صرفه باشد یا روند افزایشی داشته باشد. درواقع همزمان با افزایش نرخ ارز واردات نیز بسیار کاهش پیدا میکند و توان قدرت خرید مردم در بحث کالاهای وارداتی نیز بسیار کم میشود. با توجه به همه این هاست که معتقدم مذاکرات ما با آمریکا، حائز اهمیت بسیار زیادی است.
افزایش قیمت ارز جلوی قاچاق کالا و عدم بازگشت ارز را تا حدی میگیرد و امکان واردات کالا را فراهم میکند هرچند که قیمتها بالا میرود، اما امکانپذیر بودن واردات مهمتر از رشد قیمت کالاها در بازار است. افزایش قیمت انرژی نیز جلوی قاچاق و مصرف بیرویه را میگیرد و انگیزه کنترل مصرف را تقویت میکند و بازسازی وسایل مصرفکننده و بهبود کیفیت انرژی را نیز فراهم میکند و تولید برق و بنزین و گاز را تقویت میکند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: جهتگیری اقداماتی که در بودجه انجام میگیرد باید به سمت ثبات نرخ ارز و قیمتها باشد، اما نشانههای روشنی مبنی بر اقداماتی که این هدف را دنبال کند وجود ندارد و از این جهت عدم انطباق مطرح شده است. باید احکامی در بودجه دیده شود تا انطباق با این سیاست پیدا کند.
«اگر دولت و بانک مرکزی سیاستهای مؤثری در این زمینه اتخاذ میکردند، تاکنون به این هدف دست یافته بودیم. تکنرخی شدن ارز علاوه بر کاهش رانت و فساد، میتواند نقش بازار غیررسمی ارز را در نوسانات ارز ی به حداقل برساند.»
حذف ارز نیمایی و ایجاد بازار توافقی نرخ ارز ، میتواند در ابتدا موجب کمتر شدن التهاب قیمتی در بازار آزاد و از طرفی نظارت بیشتر بر قیمتگذاری گردد، به نوعی که خبر میرسد نرخ دلار در بازار توافقی حدود ۶۴ هزار تومان به ازای یک دلار است که حداقل ۱۳ هزار تومان پایینتر از بازار غیر رسمی میباشد.
در سال ۱۴۰۲ گرچه تا اوایل اسفندماه میزان ارز مسافرتی ۵۰۰ یورو بود، اما در اسفندماه این میزان به ۱۰۰۰ یورو افزایش یافت. همچنین بررسیها نشان میدهد مسافران خارجی بخشی از ارز موردنیاز خود را از بازار غیررسمی تأمین میکنند و ارز مسافرتی دولتی کفاف کل هزینهها را نمیدهد.
حرکت همزمان نرخهای رسمی و غیررسمی دلار؛
بررسی روند نرخ ارز در معاملات رسمی نیز گویای آن است که سمت و سوی شاخصها در این بازار مثبت است. بانکمرکزی در سال جاری کوشیده تا از شکاف میان بازارهای رسمی و غیررسمی بکاهد. هر برگ اسکناس دلار رسمی در معاملات روزهای ابتدایی سال جاری در کانال ۴۳ هزار تومانی و حواله این ارز نیز در کانال ۴۰ هزار تومانی معامله میشد.