نرخ تورم همواره یکی از شاخصهای مهم اقتصاد ایران بوده و نوسانات آن همیشه توجه تحلیلگران را به خود جلب کرده است.
عدم اجماع نخبگانی و جناحی در مورد نقشه راه اقتصادی کشور نیز نوعی سردرگمی را در این حوزه ایجاد کرده است. رقابتهای جناحی نیز نقشی محوری را ایفا میکنند. به عنوان مثال یک جناح سیاسی چندان مایل نیست که جناح مقابل با آن به عنوان حلال اصلی مشکلات اقتصادی معرفی شود. موضوعی که در نهایت، آسیبها و خسارات خود را متوجه منافع ملی و مردم میکند.
در پنل تخصصی کرمان آیدکس ۲۰۲۴ مطرح شد
رئیس سازمان ملی کارآفرینی، گفت: از سال۹۰ تا ۱۴۰۱ زیان ناشی از تحریمها به اقتصاد کشور حدود ۱۲۱۰ میلیارد دلار بوده است و متاسفانه، تلاشهای ما برای سبقتگرفتن از عربستان و ترکیه به نتایج مثبتی منتهی نشد.
هیچ اقتصادی رشد نمیکند مگر اینکه سیاستهای اقتصادی معطوف به آن، ثبات داشته باشد و آحاد اقتصادی قادر به پیشبینی متغیرهای اصلی آن باشند.
نرخ بهره مهمترین متغیر اقتصادی در دنیای پیچیده کنونی است و بهطور قطع نرخ بهره مفهومی متفاوت از ربا است و دلیل آن هم تجمیع منابع مالی پراکندهای است که امکان مشخص کردن سهم هر کدام از آنها در سود حاصلشده از بهکارگیری منابع مالی را منتفی میکند.
یک اقتصاددان گفت: ریشههای اصلی تورم در اقتصاد ایران در حال تشدید هستند، بالاخص ناترازیهای اقتصاد کلان درحال افزایش هستند که خود عامل بالقوه تشدید تورم برای سالهای بعد هستند.
یک کارشناس اقتصادی، گفت: ریشه تورم موجود در سه ناترازی اصلی در اقتصاد ایران است که این ناترازیها هر لحظه بیشتر هم میشود یکی از این ناترازیها بدهی دولت به بانک مرکزی است که تحت عنوان کسری بودجه از آن یاد میشود.
سیاستهای پولی و بودجهای تنها در کشورهایی از یکدیگر جدا هستند که به لحاظ مالی، توسعهیافته باشند و دولت مجبور نباشد کسری بودجه را با چاپ پول جبران کند؛ بلکه بتواند برای پرداخت پول در آینده از روش استقراض (انتشار اوراق) استفاده کند.
عوامل اصلی شکلگیری معضل شماره یک اقتصاد ایران چیست؟
دو نوع غالب تکانه بر تورم اقتصاد ایران اثر میگذارد؛ تکانههای اسمی حاصل شده از سیاستهای مالی و پولی و تکانههای خارجی شامل تکانههای رابطه مبادله و تحریمها دو عامل اصلی اثرگذار بر اقتصاد ایران به شمار میرود.
یک کارشناس اقتصادی مطرح کرد
یک کارشناس اقتصادی، گفت: اقتصاد دستوری و نظام چند نرخی ارز در اقتصاد ایران ، موجب شده، واقعیت زندگی مردم با آمارهای منتشر شده، همخوانی، نداشته باشد.
یک اقتصاددان، گفت: واقعا جای شرم دارد که نرخ بهره برای تولید کنندههای ایران طی ۲۵ سال گذشته بین ۵ تا ۱۰ برابر میانگین جهانی بوده است چگونه این مساله در ساختار هزینه بنگاهها تورم زا نیست، اما حتی به اندازه تورم هم دستمزد را جبران نمیکنید و میگویید تورم زا میشود.
بررسی ضربالاجل ارزی مجلس به دولت از نظر یک اقتصاددادن
کامران ندری، اقتصاددان گفت: «انتقادی که اکنون مجلسیها به دولت میکنند، به نظرم وارد نیست. آنها اگر میخواهند کاری بکنند مثلاً میتوانند قانونی وضع کنند که دولت مکلف شود روابطش را با دنیا عادی کند. نه تنها چنین کاری نمیکنند بلکه خود همین نمایندگان مجلس در بزنگاههایی آتشبیار معرکه بودهاند و سعی نکردهاند مشکلی را حل کنند.»
یکی از عوامل تورم، همین افزایش حجم پول است که موجب کوچکتر شدن قدرت خرید میشود؛ افزایش فقر و فساد از پیامدهای آن است.
یکی از ریشههای اصلی تورم، ناترازی در نظام بانکی کشور است؛ تا زمانی که این ناترازی به طور کامل برطرف نشود، هرگونه تلاشی برای مهار تورم ناکام خواهد ماند.
در رویداد «رونمایی از سومین گزارش سالانه مدیران عامل» تشریح شد
یک اقتصاددان، گفت: هر چند شرکتها به طور عرفی تاکید میکنند که با مشکل «نقدینگی» مواجه هستند؛ اما از لحاظ فنی «جریان نقدی» یک مشکل شایع در اقتصاد ایران است.
حسین سلاحورزی پاسخ میدهد
«درباره کسبوکارهای موسوم به «صنایع زیربنایی» عمدتا متکی به داراییهای فیزیکی کمریسک و کمبازده در بالادست زنجیره ارزش تولید تجارت که البته در ایران عمدتا در کنترل دولت یا نهادهای خصولتی هستند؛ سال گذشته سال نسبتا شیرینی بود. موج جدید مدعیان «دلارزدایی» از اقتصاد ایران که از مسیر مجلس پا به عرصه سیاست کشور گذاشتهاند از یکسو سطح تازهای از اعمال محدودیتهای ساختاری بر بازار محصولات این بخشها را تعقیب خواهند کرد و از سوی دیگر در چارچوب مناسبات غیررسمی قدرت برای تخصیص بخشی از کرسیهای مدیریتی این صنایع به نزدیکان خود، دولت را تحت فشار خواهند گذاشت.»
رشد اقتصادی ایران در سالهای اخیر ریشه در کدام بخش داشته است؟
یک اقتصاددان، گفت: رشد اقتصادی سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ ناشی از سازوکارهای بلندمدت و عوامل پایدار رشد اقتصادی نبوده است؛ بلکه در نتیجه شوکها و نوسانات کوتاهمدت ایجاد شده است.
چرا ماشین اصلاحات اقتصادی حرکت نمیکند؟
یک اقتصاددان، گفت: در نتیجه حضور همهجانبه دولت در اقتصاد ایران رانت زیاد و گستردهای ایجاد شده است؛ دولت عرضهکننده رانت است و بهطور طبیعی متقاضیان زیادی هم برای دریافت و خرید این رانت صف کشیدهاند.
در حالی اولین ماه اقتصاد ایران در حال عبور از از اولین ماه و ورود به دومین ماه سال ۱۴۰۳ است که به اعتقاد کارشناسان و اقتصاددان، دولت با ریسکهای متعددی در حوزه اقتصاد روبهرو است و در صورتی که از پیچ بحرانهای اقتصادی عبور نکند، شرایط سختتر خواهد شد.
مقایسه تغییرات حجم اقتصاد ایران در سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ نسبت به سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ چند نکته دارد. اول اینکه با وجود مخارج دولتی چه در دوره وخامت حال اقتصاد و چه در دوره ثبات نسبی، در حال رشد بود. هر چند این رشد در دوره ثبات بیشتر بود. این موضوع به این معناست که در سالهای اخیر رشد مخارج دولت در همه حال جزئی ثابت از اقتصاد ایران بود.