صاحبنظران اقتصادی پیشبینی کردند که رشد تشکیل سرمایه در سال ۱۴۰۲ در سطح یک درصد و در حدود سال گذشته خواهد بود. با توجه به عدم سرمایهگذاری کافی در یک دهه گذشته، بخشی از زیرساختهای کشور با استهلاک بسیار زیادی روبهرو بوده و به مرحله فرسودگی رسیدهاند. فراهم شدن زمینههای ثبات اقتصادی و وجود تصویر روشن از آینده اقتصادی، تسهیل فضای کسبوکار، ثبات قوانین و مقررات، حکمرانی مطلوب اقتصادی، مبارزه با فساد اقتصادی و... میتواند باعث افزایش نرخ رشد تشکیل سرمایه از پیشبینی فعلی شود.
در طول تاریخ با بسط حمایتگرایی در اقتصاد، قدرت اقتصادی بهطور پیوسته رو به وخامت رفته است. مقرراتزدایی، سهولت کسبوکار، حقوق مالکیت، آزادی رقابت اقتصادی، کاهش ادراک فساد و رقابتپذیری جهانی هرکدام درجای خود میتوانند عامل یا مانع رشد و توسعه باشند و لذا در سایه یک حکمرانی درست این عوامل میتوانند در خدمت رشد و توسعه کشور باشند؛ چیزی که متاسفانه بهدلیل اقتصاد دولتی و نیمهدولتی سرشار از رانت ناشی از دخالت در اقتصاد، مهمترین مانع ارزش افزوده و پیشرفت سریع کشورمان شده است.
فرارو در گفتگو با یک اقتصاددان
ما در مورد تورم، با دوراهی مواجهیم و نه کلاف سردرگم و پیچیده و گیج کننده. علم اقتصاد مسئله را دهههاست که حل کرده. لازم نیست ما موضوع را بی دلیل پیچیده کنیم. البته عنایت داشته باشید که پیچیده نبودن به معنی سخت و دشوار نبودن نیست. سیاستگذار یا مجری دو راه بیشتر ندارد: یا تورم ۵۰ درصدی را بپذیرد و با عارضههای آن کنار بیاید و یا آن را به طرز محسوسی کاهش دهد.
چرا ماراتن هوش مصنوعی برای کشورهای جهان مهم است و برای ما مهم نیست؟
«ما در ایران دیگر فرصت آزمون و خطا نداریم، شرایط جهان برای پرداختن به هوش مصنوعی، اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی و تکنولوژیهای پیشرو، جایی برای انتخاب افراد ناآگاه، یا کم اطلاع در مسندهای تصمیم گیری کشور نمیگذارد. جهان منتظر آزمون و خطاهای ما نمیماند. اکنون همه کشورها با نهایت توان خود در حوزه هوش مصنوعی سرمایه گذاری میکنند و سعی دارند به جایگاه ویژهای برسند. در برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس «وزارت هوش مصنوعی» راه اندازی شده است. اما در ایران چنین نهاد متمرکز و تخصصی نداریم که به هوش مصنوعی به عنوان یک دغدغه مهم نگاه کند»
شقاقی معتقد است که «روح حاکم بر برنامه هفتم، متعلق به موج دوم صنعتی است. یعنی دورهای که بیش از نیم قرن پیش به اتمام رسیده. بنابراین با چنین برنامهای برای ۵ سال آینده، عقبماندگی شدیدی از رقبای منطقهای ایجاد میشود. اگر فرصت و زمان را از دست بدهیم، شکاف تمدنی ما شدیدتر و بیشتر خواهد شد و ایران وارد نقطهای میشود که او به عنوان «دوران حیرت» یاد میکند. یعنی به سیاق تاریخ دوره قاجاریه که هر کسی از ایران به فرنگ میرفت وقتی برمیگشت به جای سیاحتنامه، حیرتنامه مینوشت».
پیر شدن جمعیت در سه دهه آینده چه بلایی بر سر کشور میآورد؟
طبق دادههای منتشر شده، ۱۳.۲ درصد از جمعیت استان گیلان و ۴.۹ درصد از جمعیت استان سیستان و بلوچستان را سالمندان تشکیل میدهند. به این ترتیب استان گیلان بیشترین تعداد سالمند و استان سیستان و بلوچستان کمترین تعداد سالمند را دارد.
همزمانی رکود و تورم به این معنی است که هم رشد اقتصادی از حرکت بازایستاده و هم قیمتها با سرعت بالایی افزایش مییابند. بعضاً رکود به دورهای از رشد منفی اقتصادی تعبیر میشود و گاهی حرکت رشد اقتصادی پایینتر از روند کلیاش، حتی اگر مثبت باشد، به عنوان چرخه رکودی شناخته میشود.
در یکسال و ۹ ماهه اخیر محرمانگی دادهها از آمار «فروش نفت» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» تا فعالیتهای «ساختمانی»، «تجاری» و «تورم» را در بر گرفته و حتی کار به جایی کشیده که پس از شوکهای قیمتی بخش مسکن، مدت زیادی از آخرین گزارش مرتبط با تحولات این بخش میگذرد.
عضو هیئت رئیسه جامعه مدرسین گفت: همانطور که در جنگ تحمیلی، سختیها را تحمل کردیم و پیروز شدیم؛ امروز اجانب خود معترفاند که پیروزی اقتصادی ایران نزدیک است.
محسن رضایی گفت: مقام معظم رهبری اختیاراتی را به سران سه قوه دادهاند تا تحولات اقتصادی را سرعت بخشند و همچنین اصلاحات عمیق اقتصادی را انجام دهند و یکی از کارها، این است که ظرفیتهای تولید و سرمایهگذاری در سطح وسیعتری در استان سمنان بررسی شود. امیدواریم این دستور مقام معظم رهبری هر چه سریعتر در کشور اجرایی شود.
کارشناسان اقتصادی چرایی جهش تورم و راهکارهای مهار آن را بررسی کردند
میانگین تورم سالانه در آستانه رکوردزنی ۷۸ سال گذشته است. براساس آخرین اعلام مرکز آمار، تورم سالانه اردیبهشتماه به ۱/۴۹ درصد رسیده است. این تورم به جز سال ۱۳۷۴ که عدد ۴/۴۹ درصد را ثبت کرده، طی ۷۸ سال گذشته بیسابقه بوده است.
یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با تجارتنیوز:
اقتصاد ایران تحت شدیدترین تحریمها قرار دارد و اولین بخشی که به شدت از این موضوع تاثیر گرفته؛ صادرات و فروش نفت و درآمدهای حاصله است. با اینحال دولت رئیسی میگوید درآمد نفتیاش هشت برابر شده است. سوال مهم این است که درآمد نفتی در اقتصاد ایران چه میشود و در کجا به مصرف میرسد؟
علی قنبری پاسخ داد:
قنبری تاکید کرد: من معتقدم نه کمونیسم و نه حتی سوسیالیسم نتوانسته است دستاورد چندانی برای بشر داشته باشد. در ضمن آنچه بر ایران حاکم بوده است نیز با این دو اندیشه متفاوت بوده است. ما درگیر نوعی سرمایهداری رفاقتی هستیم، با سیطره بالای دولت بر اقتصاد.
ادعای بانک مرکزی در ابتدای سال، کنترل تورم در سال جاری بود. در راستای مهار تورم یکی از مهمترین اهداف بانک مرکزی در سال جاری، ثبت تورم 30 درصدی در پایان سال بود. این در حالی است در آغاز سال جهش قیمتها رکورد بیسابقهای را ثبت کرده است.
محمد بحرینیان پژوهشگر توسعه از علل فقر و بازیخوردگی ایران میگوید
روند تاریخی نشان میدهد که حداقل حدود ۶۰۰ سال از علم دنیا عقب افتادهایم. من این جمله انیشتین را به یاد میآورم که میگوید: «به هنگام مواجه شدن با مشکلات اساسی نمیتوانیم از همان سطح تفکری که مشکلات را به وجود آورده، توقع داشته باشیم آن را حل کند.» بدون رودربایستی وزرایی که در این چهل سال بودهاند اکنون نمیتوانند مشکلات کشور را حل کنند، چون اگر میتوانستند تا الان حل کرده بودند.
ایرانیان کشته و مرده دلار آمریکا نیستند، مساله فقط این است که اقتصاد ایران دچار بیثباتی پیدرپی شده است و روند دلاریزه شدن تنها واکنشی طبیعی برای خسارت کمتر به فعالیت هر عامل اقتصادی است. توقف آن هم با برگرداندن ثبات به اقتصاد ایران میسر است.
فرارو در گفتگو با اقتصاددانان بررسی کرد:
اگر دولت میخواهد تورم را مهار کند، این امر با شعار محقق نخواهد شد و باید سه راهکار را درپیش بگیرد. اول اصلاح سیاست خارجی؛ سیاست خارجی باید در خدمت رشد و توسعه اقتصادی داخلی باشد و نه برعکس
یکی از اصلیترین عوامل داخلی که موجب کاهش سرمایهگذاری خارجی در ایران شده است، نظام بوروکراسی است. مقررات و رویههای پیچیده برای سرمایهگذاری خارجی بسیاری از سرمایهگذاران را از پیگیری فرصتها در کشور منصرف میکند.
براساس این گزارش، با وجودی که ایران برای سومین سال متوالی رشد اقتصادی را به ثبت رسانده است، کماکان با چالشهای ساختاری، از جمله کاهش سرعت رشد در بلندمدت، تورم بالا و اشتغال پایین دستوپنجه نرم میکند. با وجود تلاشهای صورتگرفته برای تنوعبخشی اقتصادی، ایران همچنان در برابر نوسانات بازارهای نفت آسیبپذیر است؛ چراکه بودجه دولت همچنان بهشدت به صادرات کالاها و مشتقات هیدروکربنی وابسته است.
مخبر با بیان اینکه نمی توان اقتصاد کشور را بر مبنای نرخ گذاری و قیمت سازی فضای مجازی اداره کرد، افزود: باور اکثریت صاحبنظران و اقتصاددانان این است که نرخ ارز باید واقعی باشد که البته دیدگاه دولت نیز همین است اما باید تعریف درست و دقیقی از نرخ واقعی داشته باشیم به نحوی که این قیمت ضابطه مند بوده و مبنای اقتصادی داشته باشد.