احیای برجام

بیگدلی می گوید: در گام اول احتمالاً آمریکا تحریم‌های فروش نفت و انتقالات پولی و بانکی را رفع خواهد کرد تا ایران بتواند پول حاصل از فروش نفت خود را به داخل بیاورد، از سوی دیگر نیز ایران غنی‌سازی ۶۰ درصدی و ۲۰ درصدی خود را متوقف کرده و تنها غنی‌سازی ۵ درصدی را به مانند گذشته، از سر خواهد گرفت.

دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران با تاکید بر اینکه تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی رفع تحریم‌ها و امکان فروش نفت و ورود منابع حاصل از آن به کشور است، تصریح کرد: با توجه به وضعیتی که وجود دارد این امر تنها در شرایطی محقق خواهد شد که یکی از دو طرف، یعنی ایران و آمریکا از مواضع خود کوتاه بیایند، در غیر این صورت در کشور شاهد خواهیم بود که با این حجم از افزایش نقدینگی شرایط تغییر نکند و حتی می‌توانیم تا پایان سال تورم ۵۰ درصدی را نیز تجربه کنیم، بنابراین سال سختی را از نظر اقتصادی در پیش رو داریم.

فلاحت‌پیشه اظهار داشت: باید در یک زمان مشخص و یک روز معین دو طرف تعهدات خود را به صورت همزمان انجام دهند، با این اقدام است که می‌توان برجام را به سلامت از این مسیر عبور داد، از سوی دیگر این موضوع نباید به تحولات سیاسی داخلی نیز برخورد کند، تحولات سیاسی که در داخل ممکن است رخ دهد آن قدر که برای برخی در داخل اهمیت دارد، برای آمریکایی‌ها مهم نیست و این نشان می‌دهد که برخی‌ها در داخل سیاست خارجی را به وسیله‌ای برای تامین منافع حزبی و جناحی خود قرار داده اند.

مجلسی اظهار داشت: به نظر می‌رسد که بر سر موضوع برجام تفاهمات بالاخره انجام شود و دو طرف به تعهدات برجامی خود بازگردند، اما بر این زمینه به مذاکرات فشرده‌تری با یک چارچوب کاری مشخص نیاز است و ممکن است به مانند سال ۲۰۱۵ که توافق هسته‌ای امضا شد، مدت زمان بیشتری برای مذاکرات نیاز باشد.

ابوالفتح با اشاره به اینکه علیرغم اخبار خوش بینانه‌ای که طی دو روز اخیر در مورد نشست وین منتشر شده آمریکا موضع خود را تغییر نداده است، اظهار داشت:از زمانی که دولت بایدن ر روی کار آمد، موضع رسمی آمریکا تغییری نکرده، به طوریکه آن‌ها می‌خواهند اول ایران به تعهدات برجامی خود بازگردد و بعد آمریکا تحریم‌های مربوط به برجام را رفع کند، صحبت‌های اخیر رابرت مالی نیز که به عنوان مسئول تیم آمریکایی در مذاکرات وین حضور پیدا خواهد کرد، در همین راستا بیان شده است.

مطهرنیا با اشاره به اینکه اختلاف بین ایران و آمریکا به دلیل اینکه گفتمانی است به این راحتی‌ها قابل حل نیست، ادامه داد: دست یافتن به نقطه موازنه بین تهران و واشنگتن امر بسیار مشکلی است و به دلیل اینکه نوع گفتمان ایران انقلابی است، شاهد مشکلات بیش از ۴ دهه بین دو کشور هستیم که حل و فصل شدن آن با موانع و معضلات بسیار جدی روبرو است.

علی بیگدلی کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به نیاز هر دو کشور به مذاکره با یکدیگر، اظهار داشت: از یک سو دولت جدید آمریکا به رهبری بایدن قرار دارد که بعد از یک دولت جمهوریخواه روی کار آمده و می‌خواهد میراثی را که اوباما بنیان نهاده، شاکله اصلی آن را حفظ کند در این زمینه چیزی که قطعی به نظر می‌رسد چیزی که این است که آن‌ها منتظرند ایران به تعهدات برجامی خود بازگردد، تا آمریکا نیز قدمی در جهت رفع تحریم‌ها بردارد.

مطهرنیا گفت: ایران و آمریکا به صورت مشروط تمایل خود را به انجام مذاکره اعلام می‌کنند که این امر موضوع را پیچیده کرده است، در چنین وضعیتی مذاکره به یک عنوان ابزار خالی از ماهیت خود شده و به عنوان یک هدف از سوی دو طرف تلقی می‌شود، در این راستا دولت بایدن می‌خواهد مذاکره کند، اما می‌خواهد شروط چندگانه خود را محقق سازد، در این رابطه نامه ۱۴۰ سناتور دموکرات و جمهوری خواه مبنی بر گنجاندن مسائل موشکی و منطقه‌ای در مذاکرات پیش‌رو خود نشان می‌دهد که موضع آمریکا در قبال برجام یک مسئله فرا حزبی به شمار می‌رود.

ابوالفتح گفت: با توجه به شرایطی که وجود دارد به نظر می‌رسد، تا زمانی که آمریکا قدمی در جهت کاهش تحریم‌ها و لغو آن‌ها برندارد، هیچ اتفاق مثبت و گشایشی در این رابطه رخ نخواهد داد، در این رابطه اقداماتی که دولت بایدن در مورد پس گرفتن مکانیزم ماشه و یا عدم قطعنامه پیشنهادی انجام داده است، به هیچ عنوان آن نشانه‌ای محسوب نمی‌شود که بتوان بر اساس آن، این استنباط را کرد که آمریکا می‌خواهد گام‌های عملی در این راستا طی کند.

قهرمان پور کارشناس مسائل آمریکا اظهار داشت: نکته مهم این است که بازگشت آمریکا به برجام به این راحتی‌ها نخواهد بود، زیرا که مقامات این کشور بر این موضوع تاکید می‌کنند که اقدامات ایران در مورد بازگشت به تعهدات هسته‌ای باید راستی‌آزمایی شود و این موضوعی است که بسیاری از رسانه و افرادی که به این مسئله می‌پردازند، به این موضوع توجهی ندارند، در صورتیکه بسیار با اهمیت است، این موضوع به آن معنی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی باید گام‌های ایران را مورد راستی آزمایی قراردهد و آن را نیز تائید کند، این موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت.

بیگدلی یادآور شد: اینکه در پنجم اسفند ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد و در زمینه بازرسی‌ها تنها در چارچوب پادمان و معاهده NPT با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای همکاری می‌کند، به نظر می‌رسد این مسئله چندان مهمی نیست، زیرا که هنوز هم همکاری‌ها با آژانس ادامه خواهد یافت و به اعتقاد بنده اتفاق خاصی در این رابطه رخ نخواهد داد.

جاوید قربان‌اوغلی دیپلمات ارشد بازنشسته کشورمان کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه اصولا ایران نباید با پیشنهاد مکرون موافقت کند، ادامه داد: از نظر بنده این خواسته مکرون از دید ایران به هیچ عنوان قابل اجرا نیست، زیراکه در سال ۲۰۱۵ ایران با کشور‌های ۱+۵ مذاکره کرده و این دلیل نمی‌شود که، چون یک آدم دیوانه‌ای به مانند ترامپ برجام را پاره کرده، برای مذاکره مجدد کشور‌های دیگری نیز به میز مذاکره اضافه شوند.

بیگدلی تحلیلگرمسائل آمریکا اضافه کرد: تیم سیاست خارجی که بایدن برای دولتش انتخاب کرده، آشنایی بسیار کامل و جامعی با برنامه هسته‌ای ایران دارند و این می‌تواند باعث شود که سختگیری بیشتری در مورد توافق جدید با ایران آن‌ها به عمل بیاورند، این در حالیست که امروز آمریکا و ایران در دو نقطه دور از هم در مورد بازگشت به برجام ایستاده اند، از یک طرف آمریکا خواستار آن است که ایران سریعا گام‌هایی که در مورد برجام برداشته، را برگردد و سطح غتی سازی را به ۳.۵ درصد کاهش دهد، که این مسئله خلاف مصوبه مجلس است.

ملازهی با اشاره به سفر اخیر مقامات وزارت امور خارجه به کشور‌های مختلف، یادآورشد: کشور‌هایی که با ایران و آمریکا رابطه خوبی دارند، این بار نیز می‌توانند واسطه شوند، عمان، کویت، قطر و روسیه از جمله این کشور‌ها هستند، اما به اعتقاد بنده با توجه به مخالفت‌های سرسختانه عربستان و اسراییل در مورد بازگشت آمریکا به برجام، کشوری که می‌خواهد در این زمینه واسطه شود، باید دارای وزن سیاسی قابل توجه‌ای باشد و در این زمینه روسیه مناسب‌ترین گزینه‌ای است که می‌تواند باب مذاکره مجدد بین تهران و واشینگتن را بازکند.

فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه بنده بار‌ها این مسئله را مطرح کرده ام که باید بین ایران و آمریکا یک میز تماس قرمز برقرار شود، تا از این طریق بتوانند سطح تنش بین خودشان را مدیریت کنند، گفت: در دوران جنگ سرد نیز خط تماس قرمز بین آمریکا و شوروی برقرار بود و به همین خاطر بود که جنگ سرد دو طرف به جنگ نرم تبدیل نشد، حال در این مورد رابطه ایران و آمریکا این مسئله بسیار نیاز است، چرا که عوامل آشوب سازی در منطقه وجود ندارند، که می‌خواهند از فضای تنش بین ایران و آمریکا استفاده کنند، تا بتوانند به اهداف خود برسند. اگر این خط تماس قرمز بین دو کشور ایجاد شود، سطح تنش قابل مدیریت است و در این بین نیز دیگر هیچ کسی نمی‌تواند، از این آب گل آلود ماهی بگیرد.

فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه در شرایط فعلی ما در حوزه سیاست خارجی باید یک سیاست سه گانه را در پیش بگیریم، یادآور شد: در گام اول حق هرگونه مقابله به مثل برای کشورمان در قبل قضیه ترور وجود دارد، کما اینکه کشورمان در موارد گذشته نیز در زمان و مکان مناسب انتقام خود را گرفته بدون آن که به سیاست‌های کلان کشور آسیبی وارد شود.