فرارو- قرار است از فردا سه شنبه (۱۷ فروردین) نشست حضور کمیسیون برجام، در وین برگزار شود، این در حالی است که واشنگتن بدون مذاکره مستقیم با تهران در این نشست شرکت خواهد کرد. از سوی دیگر شرکت کنندگان در نشست مجازی کمیسیون برجام که روز جمعه برگزار شد تمایل خود را برای تلاش مشترک با هدف بازگشت کامل واشنگتن به توافق هستهای ابراز داشتند. بر این اساس جلسات جداگانهای بین آمریکا و طرفهای توافق هستهای در وین برگزار خواهد شد.
به گزارش فرارو، سایت تحلیلی فارن پالیسی در رابطه با بزرگترین مانع بازگشت آمریکا به برجام نوشته است: «سه ماه از آغاز کار دولت جدید آمریکا به رهبری جو بایدن میگذرد، اما همچنان یکی از وعدههای اصلی او مبنی بر بازگرداندن سریع ایالات متحده به توافق هستهای ۵+۱ با جمهوری اسلامی ایران، محقق نشده است. در واقع بزرگترین مانع جو باید برای بازگشت سریع به توافق هستهای با ایران مخالفت نمایندگان جمهوری خواه است که وی را برآن داشته است تا در عوض آغاز روند بازگشت سریع به این پیمان، ایران را برای بازگشت به تعهدات پیشین خود در این پیمان تحت فشار قرار دهد تا شاید بدین طریق حمایت نمایندگان جمهوری خواه را برای بازگشت به برجام جلب کند.»
ایران و آمریکا هیچ کدام کوتاه نمیآیندمهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین الملل در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه شواهد و قرائن گویای آن است که ایران و آمریکا از مواضع خود در قبال برجام کوتاه نمیآیند، اظهار داشت: از سویی ایران اعلام کرده که تعهدات خود در قبال برجام را انجام نمیدهد تا زمانی که آمریکا اولاً تمام تحریمها را یکجا بردارد و دوماً در این مورد راستی آزمایی انجام شود، بعد از انجام این عمل ایران اعلام خواهد کرد که آیا به تعهدات خود پایبند خواهد بود یا اینکه همچنان مسیر فعلی را ادامه میدهد.
وی افزود: از سوی دیگر آمریکا با پیشنهادی که اخیراً از سوی بایدن اعلام شده، در مورد لغو برخی از تحریمها در ازای تعلیق غنیسازی ۲۰ درصدی، به نوعی فرآیند آبیاری قطرهای را در مورد برداشتن تحریمها دنبال میکند، به نوعی بایدن میخواهد به صورت قطره چکانی تحریمها را بردارد، ایالات متحده به دنبال خرید زمان برای خود است تا با استفاده از بازگشت به برجام شکافی را که ترامپ بین آمریکا و اتحادیه اروپا ایجاد کرده بود، را پر کند.
مطهرنیا یادآورشد: درحال حاضر آمریکا در حال ایجاد همگرایی بین اتحادیه اروپا، اسرائیل و اعراب در مورد پرونده هستهای ایران است و در این زمینه اضافه شدن مسئله حقوق بشر در کنار مسئله هستهای نیز برای ایران مخاطره آمیز خواهد بود، به نوعی میتوان گفت بایدن از طریق احیای میراث اوباما یعنی همان برجام میخواهد میراث ترامپ در قبال ایران یعنی فشار حداکثری را همچنان ادامه دهد و به یک همگرایی در قبال ایران با متحدین آمریکا دست پیدا کند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه پرونده تهران- واشنگتن تنها به برجام ختم نمیشود، اضافه کرد: با توجه به نوع گفتمان انقلابی ایران که مهمترین فاکتور آن، مقابله با آمریکا به عنوان راس نظام سلطه و مهد سرمایه داری و لیبرالیسم تعریف میشود، توافق اخیر با چین میتواند به این معنا تفسیر شود که مقاومت صورت گرفته در مقابل آمریکا از محور مقاومت در خاورمیانه به محور چین و آسیای شرقی نیز میتواند ادامه پیدا کند.
مطهرنیا با اشاره به اینکه اختلاف بین ایران و آمریکا به دلیل اینکه گفتمانی است به این راحتیها قابل حل نیست، ادامه داد: دست یافتن به نقطه موازنه بین تهران و واشنگتن امر بسیار مشکلی است و به دلیل اینکه نوع گفتمان ایران انقلابی است، شاهد مشکلات بیش از ۴ دهه بین دو کشور هستیم که حل و فصل شدن آن با موانع و معضلات بسیار جدی روبرو است.
وی خاطر نشان کرد: رابطه دو کشور با فراز و فرود بسیار زیادی روبرو بوده، این در حالی است که در دهه آینده زمان خصومت بین ایران و آمریکا به بیش از ۵۰ سال میرسد، میتوان گفت، که روابط دو کشور تا سال ۲۰۳۰ باید تعیین تکلیف شود، به نوعی هم در سطح منطقهای و هم در سطح بینالمللی پرونده سرانجام مشکلات بین ایران و آمریکا باید مشخص شود.
این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: همانطور که بنده اشاره کردم مشکل دو کشور تنها مسائل هستهای و احیای برجام نیست، سابقه دشمنی دو کشور نیز به خوبی عمق مشکلات را نشان میدهد، حال در چنین شرایطی جو بایدن به عنوان رئیس جمهوری تیم سیاست خارجی و همچنین امنیتی را که تشکیل داده، کاملا با برجام هماهنگ هستند، تمامی این افراد به صورت مستقیم در شکل گیری و امضای برجام حضور داشته اند، این موضوع میتواند اهمیت برجام را برای دولت آمریکا نشان دهد.
این استاد دانشگاه افزود: اما این موضوع به این معنا نیست که آمریکا به راحتی به برجام باز خواهد گشت، بلکه بایدن به دنبال آن است با استفاده از ابزاری که ترامپ در مورد ایران به کار گرفته، یعنی کارزار تحریمهای حداکثری خواستههای خود یعنی اضافه کردن مسائل موشکی، منطقهای و حقوق بشری را به گفتگوهای هستهای را دنبال کند، که این موضوع با مخالفت ایران روبرو شده است.