نفت

مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ، گفت: در صورت مثبت بودن نتیجه مذاکرات احتمالی، ایران این توان را دارد که به رقم تولید و صادرات نفت ، قبل از تحریم برگردد.

به گفته تحلیل‌گران، ابهامات در خصوص سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ و احتمال اینکه رئیس‌جمهور آمریکا، برای افزایش تولید نفت این کشور تلاش کند، بر معاملات آتی نفت نیز تأثیر گذاشته است.

«اگرچه سیاست‌های ترامپ ممکن است در کوتاه‌مدت چالش‌هایی برای صنعت نفت ایران به وجود آورد، اما به دلیل تقاضای پایدار جهانی برای نفت ایران، به‌ویژه از سوی کشور‌هایی نظیر چین و هند، این تحریم‌ها تاثیرات بلندمدت قابل‌توجهی نخواهند داشت، ضمن اینکه ایران اکنون توانایی بیشتری برای مدیریت بحران‌ها و یافتن مسیر‌های جدید صادراتی دارد.»

«اگر اف‌ای‌تی‌اف فروش نفت و نقل و انتقال وجوه را تسهیل کند قطعا افزایش صادرات هم خواهیم داشت. ضمن اینکه هر سیستم دیگر غیر از اف‌ای‌تی‌اف هم که تسهیل‌کننده در نقل و انتقال پول باشد؛ می‌تواند به صادرات بیشتر نفت ما کمک کند، البته این موضوع را نیز در نظر داشته باشیم که اگر اف‌ای‌تی‌اف را بپذیریم و نتوانیم وجوه را منتقل کنیم تفاوتی در شرایط موجود صادرات نفت ما ایجاد نخواهد شد.»

قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال پس از افت ۰.۶۲ درصدی در جلسه معاملاتی پیشین، تا ساعت ۴ و ۵۳ بامداد روز دوشنبه به وقت گرینویچ با ۱۶ سنت یا ۰.۲ درصد افت به ۸۰ دلار و ۶۳ سنت برای هر بشکه رسید. در همین حال قیمت نفت خام دابلیوتی‌آی آمریکا برای تحویل در ماه آوریل با ۶ سنت افت، ۷۷ دلار و ۳۳ سنت به ازای هر بشکه دادوستد شد.  

«بعد از فروپاشی شوروی سابق شرکت‌های غربی چاه‌های نفت و گاز این کشور را تجهیز کرده و میادین را توسعه داده و بهره‌براری و اورهال کردند، بنابراین روسیه اگر هم بخواهد این توان را ندارد که به حوزه نفت و گاز ایران کمک زیادی کند، چون خود واردکننده تجهیز بوده و تکنولوژی لازم را در اختیار ندارند، قبل از جنگ با اوکراین که روس‌ها تحریم نبودند تکنولوژی را که از غرب دریافت می‌کردند با یک فرایندی بعضا به ایران نیز می‌رساندند، اما اکنون روس‌ها تحریم هستند و نمی‌توانند نیاز‌های ما رابه لحاظ تجهیزات برآورده کنند.»

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، گفت: «فروش نفت ما از فروش اسباب‌بازی برخی کشورها کمتر است. با تشکیلات صرفاً دولتی توان پاسخ‌گویی به مطالبات مردم وجود ندارد. به دلایلی که خیلی واضح است جامعه ما را جامعه پولدار تلقی کردند که ما را در همین جا نگه دارند. زمانی که سند چشم‌انداز تشکیل شد، می‌دانستیم که کشورهای مردم قرار نیست پیشرفت نکنند. شرایط کشور بعد از سند چشم‌انداز با مشکلات تحمیلی مواجه شد.» مشروح صحبت‌های او را در این ویدئو ببینید.

نبود دولت مرکزی قوی و وجود گروه‌های مختلفی که کنترل بخش‌هایی از کشور و منابع آن را در دست دارند، چالش‌های مدیریتی را نیز به معضلات این صنعت افزوده است. گروه‌های غیردولتی، از جمله نیرو‌های کرد و برخی گروه‌های شورشی، بخش‌هایی از میدان‌های نفت ی را تحت‌کنترل خود دارند و از آنها برای تامین منابع مالی خود استفاده می‌کنند. این وضعیت باعث‌شده که بازگشت به یک نظام متمرکز مدیریتی در بخش انرژی به یکی از پیش شرط‌های بازسازی این صنعت تبدیل شود.

«هم‌اکنون شرکت‌های روسی در تعدادی از میدان‌های نفت و گاز ایران با سرمایه‌گذاری بیش از ۷.۵ میلیارد دلار قرارداد‌هایی را در دست اجرا دارند، افزود: این پروژه‌ها پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته و زمینه فعالیت شرکت‌های ایرانی و روسی را در حوزه‌های تأمین کالا و ساخت فراهم کرده است.»

ما در حال حاضر با ۳۰۰ میلیون متر مکعب ناترازی رو به رو هستیم، اما این ناترازی فزاینده است و تا ۷۰۰ میلیون متر مکعب هم خواهد رسید و نیاز به فکر اساسی داریم. این فکر اساسی، شامل پول، فناوری و زمان می‌شود. زمان را نمی‌توانیم کنترل کنیم، اما در خصوص پول و فناوری، همه چیز به جایگاه ایران در عرصه بین المللی بر می‌گردد. برآیند صحبت‌های حوزه مذاکرات هنوز نامشخص است. از ۲۰ ژانویه که ترامپ وارد کاخ سفید می‌شود، شرایط مشخص است. راهکاری که ترامپ در دوره قبلی نیز استفاده کرد. راهکار فشار حداکثری بود. حتما شنیده‌اید که ایران می‌خواست ۲ میلیون بشکه نفت خود را که چند ماه پیش از بندر فجیره به سمت مالزی می‌رفته و سپس از مالزی به شکل چراغ خاموش، به سمت چین می‌رفته را آزاد کند. ترامپ از زمانی که در انتخابات برنده شد، صحبت از افزایش فشار روی ایران از طر یق مسدودسازی مسیر‌های فروش نفت ایران کرد.

اخیرا شنیدم که به برخی از صنایع ابلاغ شده که باید بخشی از برق موردنیازشان را خود تامین کنند و بخشی را دولت می‌دهد. این ارقام آنچنان بزرگ است که نشان دهنده این است که هنوز که هنوز است، کیلویی کار می‌کنیم و نه علمی. همچنین نامه‌ای دیدم که به انجمن مهندسان ساختمان ابلاغ شده بود که پایان کار ساختمان‌ها زمانی داده شود که پشت بام‌های این ساختمان‌ها به تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر مجهز شده باشد. اتفاقا این هم غلط است. دو حالت بیشتر ندارد: یا می‌خواهیم این ماجرا را به شکل علمی و ریشه‌ای درست کنیم و یا می‌خواهیم فقط رفتار‌هایی کنیم که فعلا سر و صدا‌ها کم شود و فعلا در پست و مقام‌ها بمانیم. در دولت‌های قبلی هم گفته می‌شد فعلا تولید را ادامه دهیم تا ببینیم به کجا می‌رسد.

«در حال حاضر با اینکه چین بیش از ۹۰ درصد از نفت ایران را خریداری می‌کند، اما مایل به استفاده از نفت ی نیست که مشخصاً به نام ایران در انبار‌ها ذخیره شده است. ایران در حال حاضر، با ترفند‌های متفاوت و استفاده از نفت کش‌های غیرایرانی، نفت خود را می‌فروشد و از این طریق تحریم‌ها را دور می‌زند.»

«اخیرا مسئولان شرکت پخش فراورده‌های نفت ی برای بازرسی و ارزیابی جایگاه‌های سوخت برای اجرای این طرح از جایگاه‌های سوخت اطراف تهران بازدیدی داشتند و پشمیان و شرمنده به محل کار خود برگشتند و کاملا متوجه شدند که این طرح قابلیت اجرا ندارد و متاسفیم که چنین سیاست‌ها و تصمیماتی برای رانندگان به اجرا می‌رسد که تنها کارکرد آن افزایش مشکلات رانندگان است.»

قطع شدن واردات نفت خام ایران به چین می‏‌تواند موقتی باشد. یک منبع چینی خریدار نفت خام ایران می‏‌گوید: «پالایشگاه‌‏های چینی از خرید نفت ایران خودداری می‏‌کنند و منتظرند ببینند آیا فروشندگان نفت خام ایران می‏‌توانند محموله‌‏ها را به نفت ‏کش‌‏های غیرتحریمی منتقل کنند یا خیر، اما نهایتاً به نظر می‌‏رسد احتمالاً ایران راه‌‏حلی پیدا کند.»

در شرایط کنونی، ایالات‌متحده به‌هیچ‌وجه به‌دنبال افزایش قیمت نفت نیست و برخلاف گذشته، سیاست ثبات و آرامش بازار را دنبال می‌کند. تحولات جنگ روسیه و اوکراین در سال‌۲۰۲۲ تاثیرات زیادی بر سیاست‌های انرژی ایالات‌متحده گذاشت. این جنگ باعث افزایش قیمت نفت و تورم جهانی شد و ایالات‌متحده را مجبور کرد تا بخشی از ذخایر استراتژیک نفت خود را برای کنترل قیمت‌ها آزاد کند.

قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز با چهار صدم درصد کاهش به ۷۶ دلار و ۲۷ سنت رسید.  

«در استراتژی‌های اقتصادی روی‌آوردن جدی به اقتصاد مقاومتی گریزناپذیر است. چنین رویکردی یک دولت قوی و مشارکت‌جو می‌خواهد. اینکه نفت را به این و آن بدهید که بفروشند یا اقتصاد را به انحصار نهاد‌هایی درآورید که ماهیتا و به تعبیر فنی (و نه حتی اخلاقی) رانتی هستند، بازی‌کردن در همان زمین تحریم است. توسن بی‌لجام دولت را در چراگاه مطامع ناشناخته رها نکنید.»

صادرات روزانه نفت ایران به چین در ماه نوامبر نسبت به پایان تابستان در حدود نیم میلیون بشکه افت کرد و به نزدیکی یک میلیون و ۳۱۰ هزار بشکه رسید ولی در ماه دسامبر صادرات نفت ایران به چین دوباره افزایش یافته است و در نیمه اول این ماه روزانه یک میلیون و ۸۸۶ هزار بشکه نفت به این کشور داده شده که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است.

هنگامی که پوتین از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸، ریاست کرملین را برعهده داشت، سچین، به عنوان نائب رئیس کارکنان خدمت کرد و به از سوی رسانه‌های روسی، به عنوان «کاردینال خاکستری» لقب گرفت.  پس از اینکه پوتین در سال ۲۰۰۸، کرملین را ترک کرد و نخست وزیر شد، سچین، یکی از هفت معاون نخست وزیر شد و نقش عمومی بیشتری را برعهده گرفت.  

در این دیدارها، هریمن و لوی با زبانی آمیخته به هشدار و استدلال سعی داشتند او را قانع کنند که ایران از نظر فنی و تکنولوژیک برای مدیریت مستقل پالایشگاه آبادان آمادگی ندارد، اما هرچه تلاش کردند، با مقاومت بی‌امان مصدق روبه‌رو شدند. او این پیشنهاد‌ها را صرفاً بهانه‌هایی برای تداوم سلطه خارجی بر منابع ملی ایران می‌دانست.