دوباره دور، دور روس‌هاست. علي باقري، معاون سياست خارجي و امور بين‌الملل دبير شوراي‌عالي امنيت همزمان با انتشار تازه‌ترين گزارش آژانس درباره برنامه هسته‌اي ايران به مسكو رفت و پس از انتشار اين گزارش، ميخاييل باگ دانوف، معاون وزير امور خارجه روسيه در امور خاورميانه به تهران آمد.
روس‌ها با اعمال تحريم‌هاي بيشتري عليه تهران مخالفت مي‌كنند و در ميانه مناقشه هسته‌اي جمهوري اسلامي از آمادگي خود براي ساخت رآكتورهاي جديد در ايران خبر مي‌دهند. بر اين اساس مي‌توان گفت كه تازه‌ترين گزارش مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي كه مملو از اتهامات و ادعاها حول محور ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي ايران بود، روس ها را دوباره ميدان دار اين عرصه كرد.
جمهوري اسلامي ايران نيز همچون گذشته نگاهش را به افق‌هاي دور مرزهاي شمالي معطوف كرده تا شايد تكي به پاتك سناريو جديد غرب عليه جمهوري اسلامي با توسل به ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي ايران بزند.
گو اينكه روس‌ها بارها اثبات كرده‌اند كه به هيچ عنوان كشور قابل اعتمادي براي دوستان خود نبوده‌اند و معمولا در بزنگاه‌هاي تاريخي پشت آنها را خالي كرده‌اند.
حداقل در مورد جمهوري اسلامي ايران آنها چهار بار اين موضوع را اثبات كرده‌اند. مسكو در هر چهارمورد اعمال تحريم عليه ايران در چارچوب قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد، به بهانه ادامه غني‌سازي اورانيوم توسط جمهوري اسلامي، در ابتدا مخالفت خود را به صراحت اعلام كرد و در اين ميان امتيازهايي نيز از تهران دريافت كرد اما به محض كسب امتيازهاي بيشتر از سوي غرب حمايت خود را از ايران برداشت و پاي برگه قطعنامه‌هاي بين‌المللي عليه تهران را امضا كرد.
با اين حال جمهوري اسلامي ايران دوباره چتر ديپلماسي خود را براي مقابله با اعمال تحريم‌هاي بيشتر در روسيه باز كرده و همين امر نيز منجر به افزايش حجم ترافيك مسير ديپلماتيك تهران– مسكو شده است.
در همين حال علي باقري، معاون امنيت بين‌الملل دبير شوراي‌عالي امنيت ملي ايران كه پيش از انتشار رسمي تازه‌ترين گزارش يوكيا آمانو، مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره برنامه هسته‌اي ايران به مسكو سفر كرده بود در جريان رايزني‌هاي خود با مقامات روسيه در چهارشنبه گذشته در ديدار با وزير خارجه روسيه درباره انتشار گزارش مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گفت‌وگو كرد.
خبرگزاري نووستي روسيه درباره اين ديدار نوشت: «از طرف روسيه پيروي از راهكار حل و فصل سياسي مورد تاكيد قرار گرفت.»
علي باقري ديروز پس از ديدار و گفت‌وگو با يوگني لوكيانف، معاون دبير شوراي امنيت روسيه كه منجر به امضاي توافق‌نامه همكاري راهبردي ميان ايران و روسيه شد در جمع خبرنگاران گفت: «در اين سفر و در ديدار با مقام‌هاي روس درخصوص گزارش تازه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره برنامه‌هاي هسته‌اي صلح‌آميز كشورمان و مواضعي نيز كه بايد در قبال اين گزارش اتخاذ شود و نيز شكل همكاري دو كشور در اين ارتباط تبادل نظر و گفت‌وگو كرديم.»
وي خاطرنشان كرد: «يكي ديگر از موضوعات مهم مطرح‌شده در ديدارهاي اين سفر طرح «گام به گام» بود كه در مورد آن هم با لاوروف، وزير امور خارجه روسيه و معاونانش و هم با پاتروشف، دبير شوراي امنيت اين كشور و معاونان وي بحث و گفت‌وگو كرديم.»
«گام به گام» طرحي بود كه از سوي وزير امور خارجه روسيه به منظور خروج پرونده هسته‌اي ايران از بن بست مذاكرات فني (تهران با آژانس) و سياسي (تهران با گروه 1+5) مطرح شد كه در ازاي هر گام ايران براي پاسخگويي به سوالات آژانس درباره ابهامات برنامه هسته‌اي خود، غرب هم يك گام متقابل براي كاهش تحريم‌ها بردارد.
اين پيشنهاد با وجود آنكه مورد موافقت اوليه تهران قرار گرفت از سوي غرب چندان با استقبال روبه‌رو نشد و همين موضوع منجر به توقف مذاكرات نهايي درباره آن شد.
در ادامه رايزني‌هاي معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران بود كه آلكساندر لوكاشوويچ، سخنگوي وزارت خارجه روسيه يك‌بار ديگر با گزارش مديركل آژانس درباره برنامه هسته‌اي ايران مخالفت كرد و گفت: «برنامه اتمي ايران جنبه نظامي ندارد.»
وزارت امور خارجه روسيه هم در اقدامي بي‌سابقه دومين بيانيه رسمي خود را درباره تازه‌ترين گزارش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در مورد برنامه هسته‌اي ايران منتشر كرد و در آن نوشت: « مسكو مطالعه گزارش جنجال‌برانگيز آمانو، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در مورد برنامه اتمي ايران را آغاز كرده است. بنابر ارزيابي مقدماتي ما، در اين گزارش هيچ داده اصولا جديدي وجود ندارد. در اين گزارش مشخص است كه با سر هم كردن وقايع تلاش شده به طور عمدي به آنها جهت‌گيري سياسي داده شده است. وقتي شواهد قانع‌كننده موجود نيست نويسندگان به بيان حدسيات و شكاكيت‌ها و شعبده‌بازي با اطلاعات به منظور شكل دادن به تصور مربوط به وجود جنبه به ظاهر نظامي در برنامه اتمي ايران مي‌پردازند. اين رويكرد را به زحمت مي‌توان حرفه‌اي و بي‌غرض ناميد.»
در ادامه اين بيانيه آمده است: «اين گزارش هم اكنون جهت به هم زدن مساعي جامعه جهاني براي تنظيم سياسي و ديپلماتيك اوضاع پيرامون برنامه اتمي ايران به كار گرفته شده است. ما در اين رابطه همچنين تلاش براي ضربه‌زدن به ابتكارات روسيه (طرح گام به گام) را مشاهده مي‌كنيم كه هدف آن مساعدت به تنظيم مسايل بر اساس رفتار مرحله به مرحله و متقابل است.»
همچنين در ميانه مناقشه هسته‌اي جمهوري اسلامي همزمان با انتشار گزارش آمانو و در جريان حضور معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در روسيه، رييس شركت روس اتم اعلام كرد كه مسكو براي ساختن رآكتورهاي بيشتر در ايران آماده است.
سرگئي كرينكو، رييس شركت روس اتم پنجشنبه گذشته گفت: «ما در حال بررسي اين مساله هستيم. ما سفارشات را دريافت كرده‌ايم و به همين دليل در حال بررسي اين پيشنهاد هستيم، زيرا ساخت رآكتورهاي هسته‌اي مساله ترديدسازي در جامعه بين‌المللي نيست.»
آنچنان كه «تابناك» به نقل از روزنامه «مسكو تايمز» گزارش كرد، اين پيشنهاد روس‌ها بخشي از درخواست معاون دبير شوراي‌عالي امنيت ملي ايران از مقامات كاخ كرملين بوده است كه مورد استقبال آنها نيز قرار گرفت. با اين حال رايزني جمهوري اسلامي ايران تنها به سفر باقري به مسكو معطوف نشد، چرا كه ميخاييل باگ دانوف، معاون وزير امور خارجه روسيه در امور خاورميانه نيز ديشب به منظور انجام يك ديدار دو روزه از ايران وارد تهران شد.
گو اينكه در جريان اين سفر جدا از روابط دو جانبه تحولات منطقه نيز مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت.
