روزنامه واشنگتن پست از روند رو به رشد پيشرفت‌هاي هسته‌اي ايران خبر داد و نوشت هرچه تحريمها و سياست‌هاي متعصبانه آمريكا نسبت به ايران افزايش مي‌يابد، ايران با موفقيت‌هاي بيشتري روبرو مي‌شود و تلاش‌هاي آمريكا بي‌ثمر و خنثي شده‌اند.
روزنامه "واشنگتن پست " در گزارشي به قلم "ري تكيه " از انديشكده "شوراي روابط خارجي " آمريكا نوشت: «سال‌ها فرض بر اين بود كه تحريم‌هاي اقتصادي و استفاده از ديپلماسي در قبال ايران، يك طرف مذاكره كننده سازش‌پذير را براي ما به ارمغان خواهد آورد. اما بدخلقي ايران اين ايده را كه زماني طرفداران بسياري داشت، به طور مؤثر تضعيف كرد و در عين حال نيز تا حدي سردرگمي و وحشت بر جامعه بين‌المللي سايه افكند.
اميد بر اين است كه جلوگيري از دسترسي به فناوري‌هاي حساس و عمليات تخريبي بتواند روند برنامه هسته‌اي ايران را آهسته كند تا اينكه راهبردي جايگزين و يا يك توافق حاصل شود، البته اين اميد اغلب به زبان آورده نشده است. تاكنون تصور بر اين بوده كه زمان به نفع ما در حال سپري شدن است و بنيان علمي ضعيف ايران مي‌تواند از طريق چنين فشاري مختل شود. با اين وجود، برخلاف چنين فرضياتي، زيرساخت علمي ايران در دو دهه گذشته از لحاظ "قابليت و پيشرفت " رشد خوبي داشته است».
ايران پيشرفت‌هاي هسته‌اي خود را بدون هيچ كمك و پشتيباني خارجي بدست آورده است
در تاريخ انرژي هسته‌اي، ايران يك كشور كاملا متفاوت با ديگر كشورهاي جهان است. در طول تاريخ، تقريبا هر قدرت متوسطي كه به بمب هسته‌اي دست يافته، كمك‌هاي چشمگيري را از جانب يك پشتيبان و حامي خارجي دريافت كرده است.
چين نه تنها توصيه‌هاي فني بلكه ابزار ساخت رآكتور هسته‌اي، طراحي سلاح و تعدادي موشك‌هاي بالستيك از اتحاد جماهير شوروي سابق دريافت كرد. چين نيز در عوض اورانيوم غني‌شده كافي براي ساخت 2 بمب هسته‌اي در اختيار پاكستان قرار داد و در ساخت تأسيسات غني‌سازي و رآكتورهاي پلوتونيوم پاكستان كمك شاياني را به اين كشور ارائه كرده و طراحي‌هاي بمب هسته‌اي را نيز در اختيار پاكستان قرار داد. اسرائيل رآكتور هسته‌اي، تأسيسات زيرزميني بازفرآوري پلوتونيوم و طراحي‌هاي ساخت سلاح هسته‌اي را از فرانسه گرفت.
هند نيز كه مدت‌هاي طولاني مدعي است كه برنامه هسته‌اي‌اش، يك دستاورد بومي است، به راحتي از اين واقعيت چشم پوشي كرده است كه يك رآكتور هسته‌اي از كانادا و 20 تن آب سنگين از آمريكا گرفته است.
آفريقاي جنوبي منزوي شده نيز كه مجبور بود براي ساخت بمب هسته‌اي به منابع داخلي خود اكتفا كند، به شدت به وضعيت ناگوار ايران نزديك شده بود، اما سرانجام از اسرائيل تريتيوم دريافت كرد؛ ماده‌اي كه براي انفجار تسليحات گرماهسته‌اي حياتي است.
پيشرفت‌هاي هسته‌اي ايران همگي نشان از ذكاوت علمي اين كشور دارد
اگرچه ايران براي كامل كردن رآكتور آب سبك خود كه البته نمي‌تواند براي اهداف تسليحاتي مورد استفاده قرار گيرد، از روسيه كمك گرفت و حتي از اين هم بدتر، سانتريفيوژهاي اوليه خود را از شبكه "عبدالقادر خان " در پاكستان دريافت كرد، اما تهران هرگز آن نوع حمايت خارجي را نداشت كه ديگر كشورهاي هسته‌اي از آن برخوردار بودند.
علاوه‌براين، هيچ كشور ديگري با چنين تلاش‌هاي نظام‌مندي براي افزايش فشار بر برنامه هسته‌اي‌اش از طريق انكار فناوري و نفوذ ويروس‌هاي رايانه‌اي مواجه نبوده است.
چه بسا اگر اسرائيل يا پاكستان با موانعي كه ايران با آنها مواجه بود، روبرو مي‌شدند، مسيري را كه به سمت دستيابي به بمب هسته‌اي طي مي‌كردند، به مراتب طولاني‌تر مي‌شد.
عبور متوالي و پياپي ايران از آستانه‌هاي فني بر شبكه غني‌سازي روبه‌رشد و پيچيده اين كشور صحه گذاشته و ايران قرار است به زودي از نسل جديد سانتريفيوژهاي خود پرده بردارد كه همگي نشان از ذكاوت و فراست علمي ايران دارد.
تمام اينها چگونه محقق شده است؟ دهه 1980 دهه‌اي سخت براي علم در ايران بود چرا كه اين كشور با تهاجمي انقلابي به دانشگاه‌ها و جنگ طولاني با عراق روبرو شد كه بخش آموزش اين كشور را از بودجه و حمايت دولت بي‌نصيب گذاشت. اما اين وضعيت در دهه 1990 تغيير كرد و اين تغيير با وجود تحريمها و نظارت‌هاي تحمل شده بر صادرات اين كشور پس از انقلاب سال 1357 و همزمان با تلاش نخبگان سياسي ايران از محافظه‌كاران گرفته تا اصلاح‌طلبان براي احياي تحقيقات علمي در اين كشور صورت گرفت.
در اين سال‌ها بود كه سازمان‌هاي جديد نظير مؤسسه مطالعات پيشرفته در علوم پايه زنجان و مؤسسه رياضي و فيزيك نظري تأسيس شدند و مؤسسات قديمي همچون دانشگاه صنعتي شريف دوباره احيا شدند.
سازمان انرژي اتمي ايران نيز كه حمايت هاشمي رفسنجاني حتي در پرهيجان‌ترين روزهاي مصادف با ناآرامي‌هاي انقلاب در اين كشور را برخوردار بود، تيم مديريتي جديد و تخصيصات دولتي بيشتري را تجربه كرد.
در كشوري كه به سياست اغلب به عنوان يك بازي مرگبار نگريسته مي‌شود، اصلاح‌طلبان و مرتجعان در تعهد خود به توسعه عملي، زمينه‌هاي مشتركي يافته‌اند. كه نتيجه آن نيز تأثيرگذار است و از جمله اين نتايج مي‌توان به مواردي اين‌چنين اشاره كرد: تعداد مقالات علمي ارائه شده توسط محققان ايراني در مجلات بين‌المللي به طرز چشمگيري افزايش يافته است و اين در حالي است كه بسياري از دانشگاه‌ها نيز كادر آموزشي و نيروي متخصص كافي را براي ارائه برنامه‌هاي دوره دكتري به صورت كاملا تخصصي در اختيار دارند.
ايران با وجود موانع و محدوديت‌هاي بسيار نشان داد كه حامي سخاوتمند علم است
طرد ايران در جامعه بين‌المللي روحيه‌اي گروهي را در ميان جامعه علمي اين كشور به ارمغان آورده است. ايران به جاي اينكه كمبودها و موانع ناشي از محدود شدن بودجه خود به دنبال اعمال تحريمها عليه اين كشور را احساس كند، ثابت كرده كه حامي و پشتيبان سخاوتمند علوم مختلف است.
دانشمندان ايران نيز نشان داده‌اند كه ملي گرايان ثابت‌قدمي هستند كه براي فراتر رفتن از سياست غيرقابل كنترل و ارائه طيف كاملي از كشفيات در زمينه فناوري شامل پيشرفت‌هاي هسته‌اي براي كشورشان مصمم هستند؛ و عجيب آنكه وضعيت طردشده ايران در جامعه بين‌المللي روحيه‌اي گروهي را در ميان جامعه علمي اين كشور به ارمغان آورده است.
محققان ايراني از اين بيزارند كه همكارانشان در جامعه بين‌الملل از آنها فاصله بگيرند و محروم كردنشان از تلاش‌هاي جمعي با مراكز آموزشي غربي نيز آنها را به خشم مي‌آورد و از كشتار هدفمند همكارانشان در داخل اين كشور عصباني هستند.
حاكمان و دانشمندان در ايران امروز، كاملا ماهرانه پيمان‌نامه‌اي ملي تنظيم كرده‌اند كه طبق آن دولت منابع مورد نياز را تأمين مي‌كند و دانشمندان نيز تخصص و مهارت خود را افزايش مي‌دهند. يك گروه فدايي از ملي‌گرايان علمي، متعهد شده‌اند تا ظرفيت دسترسي به نهايت دستاوردهاي فني را براي كشورشان فراهم كنند و در جريان اين كار نيز ابزار ساخت بمب را در اختيار روحانيون اين كشور قرار دهند.
سياست‌هاي متعصبانه واشنگتن از عهده ايران هسته‌اي بر نخواهد آمد
حدس و گمان‌هاي مختلفي مطرح مي‌شود، اما ايران در چند سال آينده در جايگاهي قرار خواهد گرفت كه بتواند يك بمب هسته‌اي را منفجر كند.
يك حكومت دين‌سالار بي‌پروا كه مجهز به بمب هسته‌اي است، سايه‌اي خطرناك بر انتقال قدرت سياسي در منطقه خواهد گستراند و البته نتايج آن نيز تنها به خاورميانه محدود نخواهد شد. يك بمب ايراني احتمالا تفرقه‌افكنانه‌ترين نزاع كوركورانه در اين كشور را رقم خواهد زد.
در پايان، نه نظم متلاطم و آشفته خاورميانه و نه سياست متعصبانه واشنگتن از عهده جمهوري اسلامي مجهز به سلاح هسته‌اي بر نخواهد آمد.
