سلیاک، بیماری گوارشی ناشناخته‌ای است که هنوز علت خاصی برای آن پیدا نشده، اما به طور عمده به ژنتیک افراد مرتبط است. این بیماری نوعی اختلال خودایمنی در روده باریک است که بر اثر حساسیت به گلوتن، فرد را از جذب مواد مغذی محروم می‌کند.
دکتر ایرج خسرونیا، متخصص گوارش، بیان کرد: «سلیاک به دلیل حساسیت به گلوتن در بدن افراد مبتلا بروز می‌کند و فرد نمی‌تواند از مواد غذایی حاوی گلوتن مانند گندم، جو و چاودار استفاده کند. در نتیجه، هنگامی که فرد مبتلا گلوتن مصرف می‌کند، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های روده حمله می‌کند که منجر به آسیب به سطح جذب روده و در نتیجه، اختلال در جذب مواد مغذی می‌شود.»
به گزارش مهر؛ علائم این بیماری بسته به سن فرد متفاوت است. در کودکان، ممکن است اسهال، استفراغ، تهوع، ورم شکم، کاهش وزن، و ناتوانی در جذب مواد مغذی مشاهده شود. در بزرگسالان نیز علائمی همچون نفخ، باد روده، اسهال، درد شکم، خستگی، یبوست، دردهای مفصلی، سردرد، خارش و زخم‌های دهانی دیده می‌شود.
از عوارض جدی سلیاک می‌توان به کم‌خونی، پوکی استخوان، مشکلات عصبی مانند میگرن و صرع، سرطان روده کوچک، و ریزش مو اشاره کرد.
تشخیص این بیماری معمولاً از طریق آزمایش‌های سرولوژی و ژنتیک آغاز می‌شود و سپس با انجام آندوسکوپی و آزمایش خون، تایید می‌شود. در صورت بالا بودن آنتی‌بادی‌های خاص در خون، احتمال ابتلا به سلیاک بیشتر می‌شود. برای اطمینان از تشخیص، نمونه‌برداری از روده نیز ممکن است انجام شود.
یک نکته مهم این است که تمام افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، مبتلا به سلیاک نیستند. برخی افراد فقط حساسیت خفیف به گلوتن دارند و ممکن است با رعایت رژیم غذایی مناسب، علائم خود را کاهش دهند. اما برای اطمینان بیشتر، بهتر است افراد با علائم مشابه، از رژیم غذایی مخصوص سلیاک پیروی کنند.
متخصصان توصیه می‌کنند افراد مبتلا به سلیاک از مصرف گلوتن خودداری کرده و رژیم غذایی بدون گلوتن را دنبال کنند. این بیماری درمان قطعی ندارد و فرد باید تا پایان عمر از پرهیز غذایی پیروی کند. در صورت آسیب شدید به روده کوچک، مصرف استروئیدها برای کاهش التهاب و بهبود علائم تجویز می‌شود.
دکتر خسرونیا تاکید کرد: «مبتلایان به سلیاک باید تحت نظر پزشک معالج خود قرار گیرند تا روند درمان و کنترل بیماری به بهترین نحو انجام شود.»
این بیماری پیچیده، نیاز به توجه ویژه و مراقبت‌های دائمی دارد تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
