یک مطالعه بزرگ که بیش از ۱/۱میلیون بارداری را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد، هیچ شواهد محکمی مبنی بر اینکه شرایط سلامت مادر در دوران بارداری باعث ایجاد اوتیسم میشود نیافت.
با افزایش مبتلایان به اوتیسم طی چند سال گذشته و با توجه به اینکه دانشمندان هنوز در مورد علل اولیه این بیماری به قطعیت نرسیدهاند، والدین، بهخصوص مادران در دوران بارداری نگرانیهای شدیدی را تجربه میکنند. ترس از ابتلا به بیماری، وضعیت سلامت روان و کیفیت تغذیه در طول دوران بارداری زنان، حتی پدران را نیز تحتتاثیر انواع اضطرابها قرار داده است.
به گزارش جام جم؛ درحالیکه بسیاری از مطالعات ارتباط بین وضعیت سلامت مادر در دوران بارداری و خطر ابتلا به اوتیسم در فرزند را گزارش کردهاند، یک مطالعه جدید نشان میدهد که تقریبا همه این ارتباطات را میتوان با عواملی مانند ژنتیک، قرارگرفتن در معرض آلودگی و دسترسی به مراقبتهای بهداشتی توضیح داد.
یک مطالعه بزرگ که بیش از ۱/۱میلیون بارداری را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد، هیچ شواهد محکمی مبنی بر اینکه شرایط سلامت مادر در دوران بارداری باعث ایجاد اوتیسم میشود نیافت. درعوض، تقریبا تمام ارتباطهای گزارششده قبلی بین تشخیصهای وابسته به بارداری واوتیسم را میتوان با عوامل ژنتیکی یا محیطی توضیح داد.محققان دریافتند که از نظر آماری تنها اختلالات جنینی با اوتیسم مرتبط هستند، که نشان میدهد این مسائل ممکن است بیشتر نشانههای اولیه باشند تا علت. این مطالعه با تجزیه و تحلیل سوابق سلامت همنیاها (خواهر و برادر) و پدر، بسیاری از فاکتورهای سلامت مادر را بهعنوان عوامل موثر رد کرد.
این یافتهها تاکید میکند که اوتیسم بهجای شرایط سلامت مادر، احتمالا پیش از تولد و بهدلیل تاثیرات ژنتیکی شروع میشود. این پژوهش ممکن است به کاهش احساس گناه در والدین کمک کند و تمرکز را به سمت تشخیص زودهنگام و حمایت سوق دهد.
این مطالعه که توسط محققان درNYU Langone Health انجام شد، نشان داد که ازمیان معدود شرایطی که واقعا با اوتیسم مرتبط هستند،همه درواقع عوارضی برای جنین بودند.نتایج مذکور، محققان رابه این باور رساندکه این علائم، نشانههای اولیه اوتیسم در کودک است و نه علت آن.
دکتر ماگدالنا یانتسکا،دانشیار گروه روانپزشکی کودکانونوجوانان دربخش سلامت جمعیت،دردانشکده پزشکیNYU Grossman و نویسنده ارشد این مقاله گفت: «مطالعه ما نشان میدهد که هیچ مدرک قانعکنندهای وجود ندارد که هریک از تشخیصهای دیگری که در معاینه مادر گزارش میشود، میتواند باعث اوتیسم شود.»
نتایج این پژوهش جدید که در تاریخ ۳۱ژانویه ۲۰۲۵ (۱۲بهمن ۱۴۰۳) در مجله آنلاین Nature Medicine منتشر شده است، شامل تجزیهوتحلیل تاریخچه پزشکی بیش از ۱/۱میلیون بارداری (در میان ۶۰۰هزار مادر) از یک ثبت ملی در دانمارک میشود.
دکتر واهه خاچادوریان، سرپرست تیم تحقیق گفت: «ما معتقدیم پژوهش ما اولین مطالعهای است که کل تاریخچه پزشکی مادر را بهطور جامع بررسی میکند،طیف گستردهای ازارتباطهای احتمالی را درنظرمیگیردوچندین شرایط همزمان و عوامل مخدوشکننده را کنترل میکند.»
برای این مطالعه، محققان عواملی را که میتواند ارتباط بین شرایط مادر و تشخیص اوتیسم کودک را مخدوش کند یا توضیح دیگری برای آن ارائه دهد، تصحیح و جدا کردند. این عوامل شامل وضعیت اجتماعی و سن مادر در دوران بارداری است؛ زیرا احتمال ابتلای کودکان مادران مسنتر به اوتیسم بیشتر است. این مادران همچنین بیشتر از همتایان جوان خود به شرایط خاصی چون فشارخون بالا دچارند.
به گفته محققان، ژنتیک یک عامل قوی خانوادگی برای اوتیسم است. ژنهای خاصی که خطر ابتلا به افسردگی را افزایش میدهند نیز با اوتیسم مرتبط هستند. اگر زنی در دوران بارداری دچار یک دوره افسردگی شود و فرزندش اوتیستیک باشد، احتمال اینکه مادر و فرزند ژنهای مشترکی را داشته باشند که هر دو بیماری را ایجاد میکنند بسیار بیشتر است، نه اینکه اثرات شیمیایی افسردگی به نحوی بر جنین تاثیر بگذارد تا در طول رشد، جنین دچار اوتیسم شود.
محققان همچنین سوابق پزشکی پدران را تجزیهوتحلیل کردند. هرگونه ارتباط بین شرایط سلامت پدر و اوتیسم به احتمال زیاد ناشی از ژنهای خانوادگی است؛ زیرا اثرات مستقیم پدر بر روی جنین پس از لقاح بسیار محدود است. در واقع محققان مشاهده کردند که بسیاری از تشخیصهای پدری به اندازه تشخیصهای مادری با اوتیسم کودک مرتبط است.
یانتسکا گفت: «فرضیه غالب این است که اوتیسم واقعا قبل از تولد شروع میشود. حتی پیش از اینکه یک کودک تشخیص اوتیسم را دریافت کند، تغییرات رشدی در تمام مدت اتفاق افتاده است. بسیاری از مادران کودکان مبتلا به اوتیسم در مورد آن احساس گناه دارند و فکر میکنند که در دوران بارداری کار اشتباهی انجام دادهاند؛ و این بسیار ناراحتکننده است. من فکر میکنم نشاندادن اینکه این موارد باعث اوتیسم نمیشوند مهم است و ممکن است به راههای موثرتری برای حمایت از کودکان اوتیستیک و خانوادههایشان منجر شود.»