عراقی‌ها بیشتر به دنبال ایفای نقش میانجیگری یا بهبود شرایط صلح و ثبات منطقه‌ای هستند، به این دلیل که در هم پیچیدگی روابط ایران و عراق به شکلی است که اگر هر نوع رویارویی بین ایران و ایالات متحده رخ دهد، می‌تواند عراق را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. مدت هاست که عراق به دنبال کنترل شرایط تنش زا و پیشگیری از هر نوع درگیری شدید است چرا که عراق در روند توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی قرار گرفته است. بنابراین، این گمانه نیز گمانه اشتباهی نیست که السودانی در تلاش باشد مسیر حرکت منطقه خاورمیانه، مسیری صلح آمیز باشد. اما این که یک برنامه مدون و مشخص و سازمان دهی شده و هماهنگ وجود داشته باشد و عراق بر اساس این برنامه اماده میانجیگری شده باشد را نمی‌توان با قطعیت گفت.
فرارو- سفر محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، به ایران که روز چهارشنبه ۱۹ دی ماه انجام شد، سفری است که با توجه به تحولات منطقه‌ای و دیپلماتیک از اهمیت بسزایی برخوردار است. این سفر به دعوت مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران انجام شده است.
به گزارش فرارو، پیش از این سفر، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، هدف این سفر را رایزنی‌های مستمر ایران و عراق برای گسترش مناسبات دوجانبه و مشورت در مورد تحولات منطقه عنوان کرده بود. با این وجود یکی از گمانه‌های مطروحه درباره این سفر، ارسال پیام آمریکا به ایران یا برقراری نوعی رایزنی و میانجیگری بین ۲ کشور است. با توجه به این شرایط پرسش‌هایی درباره سفر الجولانی مطرح است. از جمله این که اهداف اصلی این سفر شامل چه مواردی است و درجه اهمیت این سفر چه میزان است؟ محمدعلی سبحانی، سفیر پیشین ایران در قطر، لبنان و اردن و تحلیلگر ارشد سیاسی به پرسش‌های فرارو پاسخ داده است:
محمدعلی سبحانی به فرارو گفت: «روابط ایران و عراق، به حدی در هم تنیده است که هر نوع سفر در این سطح، بسیار مهم ارزیابی می‌شود و بنابراین معتقدم که سفر السودانی نیز بسیار مهم و تاثیر گذار بر روابط دو کشور و روابط ایران و دیگر کشور‌ها خواهد بود. چند اتفاق مهم پیش از این سفر رخ داده که همگی به طور مستقیم به مسائل ایران و عراق مرتبط است. نکته اول این که دولت اسد سقوط کرده و این احساس وجود دارد که ما باید پیوندهایمان با همسایگانمان را تقویت کنیم. اتفاق دوم این است که بعد از حوادث و تنش‌هایی که بین ایران و اسرائیل رخ داد، برخی کشور‌ها از جمله عمان و عراق که روابط خوبی با ما دارند در این فکر بودند که این مشکلات را به نحوی مدیریت کنند که توسعه پیدا نکرده و کنترل شود. اکنون نیز این نگرانی وجود دارد که ترامپ و نتانیاهو تبدیل به ترکیب آسیب زایی شوند و رویارویی خطرناکی در منطقه به وجود بیاید، بنابراین می‌توان این فرضیه را در نظر داشت که کشور‌هایی از جمله عراق و عمان به دنبال کنترل شرایط هستند.»
وی افزود: «البته من معتقدم عراقی‌ها بیشتر به دنبال ایفای نقش میانجیگری یا بهبود شرایط صلح و ثبات منطقه‌ای هستند، به این دلیل که در هم پیچیدگی روابط ایران و عراق به شکلی است که اگر هر نوع رویارویی بین ایران و ایالات متحده رخ دهد، می‌تواند عراق را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. مدت هاست که عراق به دنبال کنترل شرایط تنش زا و پیشگیری از هر نوع درگیری شدید است چرا که عراق در روند توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی قرار گرفته است. بنابراین، این گمانه نیز گمانه اشتباهی نیست که السودانی در تلاش باشد مسیر حرکت منطقه خاورمیانه، مسیری صلح آمیز باشد. اما این که یک برنامه مدون و مشخص و سازمان دهی شده و هماهنگ وجود داشته باشد و عراق بر اساس این برنامه اماده میانجیگری شده باشد را نمی‌توان با قطعیت گفت یا بهتر است بگوییم یک گمانه است که لااقل من از آن اطلاع ندارم. این جا دو سناریو مطرح است که یکی شامل تلاش خودخواسته عراق برای حفظ ثبات در همسایگی خود و دیگری، تلاشی است که بر اساس نوعی سیاست بین الملل بین ایران و ایالات متحده شکل گرفته است.»
سفیر پیشین ایران در لبنان گفت: «در ماجرای سوریه، ما باید بین حکومت و مردم سوریه میانجیگری می‌کردیم و اجازه نمی‌دادیم این اتفاقات رخ دهد و این تعداد از افراد کشته شوند. همچنین ما بعد‌ها نیز باید بیشتر تلاش می‌کردیم که اسد را مجبور کنیم با مردم خود مصالحه کند و براساس یک روند دموکراتیک سوریه را آرام کند. هر کشوری که نتواند با مردم خود در یک چارچوب، به یک وفاق برسد همیشه با این خطر مواجه است که مردم واکنش نشان دهند. درباره سوریه نمی‌توان گفت الجولانی و تیم او، لزوما بی ایراد هستند یا مشکلی ندارند، اتفاقا این احتمال وجود دارد که الجولانی، رفتار‌هایی نشان دهد که به مراتب بدتر از چیزی باشد که تصور می‌شد، اما اگر این حکومت فعلی بتواند با مردم سوریه به تفاهم برسد، دلیلی وجود ندارد که ما درگیر پیشداوری شویم و بخواهیم از قبل با حکومت الجولانی وارد درگیری و حاشیه‌های منطقه‌ای شویم. معتقدم باید صبورانه نسبت به شرایط موجود برخورد کرد. همانطور که سایر کشور‌های جهان، صبورانه، شرایط موجود را رصد می‌کنند و با دقت شرایط را تحت نظر دارند.»
وی افزود: «البته حقیقت این است که با توجه به تجربه‌ای که در سوریه داریم بعید است بتوانیم به سرعت یک اتفاق جدید را رقم زده و سرفصل‌های روابطمان را تعیین کنیم. طبیعیست که حتی از سوی دو طرف مقاومت‌هایی هم وجود دارد. اما خط کلی ما باید رسیدن به ثبات در سوریه و ایجاد آرامش در منطقه در کنار تشکیل یک دولت ملی و مردمی باشد که تمامیت سوریه را نیز تضمین کند و قانون منطقی و درستی را بر کشور سوریه حاکم کند. ما باید در همین چارچوب با سوریه پیش رفته و به سوریه به این چشم نگاه کنیم که برای این کشور بهتر است به توافق داخلی رسیده و سایرین نیز به این توافق احترام بگذارند. در شرایطی که با مشکلات متعدد منطقه‌ای و بین المللی رو به رو هستیم، اصلا فرصت مناسبی برای درگیری جدید با الجولانی نیست. اکنون تمرکز ما باید روی توافق، حل مسائل با اروپا و آمریکا و دیگر مسائلی باشد که می‌تواند به شکل مستقیم و غیرمستقیم کشورمان را متاثر کند. سفر السودانی، نشانه‌ای است از همین افق‌های پیش رو و لزوم تمرکز بر شکل دهی یک توافق سریع با غرب به خصوص در ماه‌های اول بازگشت ترامپ به عرصه قدرت.»
