بحران خودکشی رزیدنت‏‌ها

انجمن علمی روانپزشکان ایران که پیش از این در دو نامه به وزیر بهداشت خواستار توجه به خودکشی پزشکان جوان شده بود، این بار در نامه‌ای به رئیس دولت مجدداً بر اهمیت توجه به خودکشی گروهی از پزشکان جوان و دستیاران پزشکی شده و بر تشکیل کمیته‌ای از متخصصان که اختیارات لازم برای مداخله فوری و جلوگیری از تبدیل آن به یک بحران فراگیرتر را داشته باشند، تاکید کرده است.

به گزارش هم‌میهن، در بخشی از متن این نامه آمده است: «در ماه‌های اخیر شاهد موارد متعددی از فوت پزشکان جوان و دستیاران پزشکی به دلیل اقدام به خودکشی بوده‌ایم که باعث نگرانی شده است. لازم به ذکر است که فراوانی خودکشی در این گروه، شوربختانه چندین برابر از آنچه در جمعیت عمومی کشور رخ می‌دهد، بالاتر است. عوامل متعددی در پیدایش این امر سهم دارند که بسیاری از آن‌ها مربوط به شرایط اجتماعی-اقتصادی-شغلی هستند. این پدیده نه‌تن‌ها نشانگر وجود بحران و فشار در جامعه درمانی کشور به‌ویژه جوانان این عرصه است، [بلکه]به‌نوعی بازتابی از شرایط اجتماعی و نیازمند توجه جدی و فوری است.»

در بخش دیگری از این نامه، انتقاداتی هم نسبت به بی‌توجهی به موضوع مطرح شد: «در چند ماه اخیر انجمن علمی روان‌پزشکان ایران در دو نامه به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورخ ۲۷ /۶/ ۱۴۰۲ و ۲۰ /۹/ ۱۴۰۲ با ارائه آمار و اطلاعات در دسترس و پیشنهاد راهکار‌هایی عملی خواستار مداخلاتی فوری برای کاهش این مسئله شده است، ولی تا این تاریخ این دعوت پاسخی دریافت نکرده است. ادامه بی‌توجهی به روند نگران‌کننده موجود منجر به افزایش روزافزون یأس، ناامیدی و بی‌اعتمادی در جامعه‌ی محافظان سلامت شده و عملکرد این ساختار اجتماعی را به‌کل مختل خواهد کرد.»

ضمن آنکه سیاست‌های نادرست در زمینه پزشکی از دلایل تکرار این اتفاقات عنوان و تاکید شد: «در سال‌های اخیر، برخی تصمیم‌ها و سیاست‌های نادرست و کارشناسی‌نشده در نهاد‌های بالادستی منجر به افزایش بیش از پیش فشار‌های روانی و اقتصادی-اجتماعی به این جامعه خدوم شده است. از این رو برای پیشگیری از فروپاشی نظام سلامت رسیدگی به امنیت شغلی و اقتصادی، جایگاه حرفه‌ای پزشکان جوان لازم و ضروری است. بدیهی است که هر گونه مداخله‌ای در این زمینه ضروری است با دیدی همه‌جانبه‌نگر طراحی و اجرا شود.»

انجمن علمی روانپزشکان ایران خواستار تشکیل کمیته‌ای در این زمینه شد: «این انجمن وظیفه انسانی خود می‌داند که درخواست خود برای تشکیل کمیته‌ای واجد تخصص و اختیارات لازم برای مداخله فوری در این معضل و جلوگیری از تبدیل آن به یک بحران فراگیرتر را تکرار کند. ما دلسوزانه یادآور می‌شویم که وضعیت پزشکان جوان و دستیاران نیازمند اقداماتی جدی و فوری است.»

تشکیل کارگروهی برای بررسی خودکشی رزیدنت‌ها

این نامه در حالی منتشر می‌شود که محمود فاضل، رئیس شورایعالی سازمان نظام پزشکی در چهارم دی و نشست خبری سازمان نظام پزشکی نیز از این موضوع ابراز نگرانی کرده و تاکید کرد: «با پدیده خودکشی رزیدنت‌ها روبه‌رو هستیم. به همین سبب کارگروه فرابخشی متشکل از سازمان نظام پزشکی، سازمان پزشکی قانونی، اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی، انجمن علمی روانپزشکان ایران، وزارت بهداشت، معاونت اجتماعی و پیشگیری از جرم قوه‌قضائیه و رئیس کمیسیون حقوق پزشکی برای بررسی وضعیت و مشکلات رزیدنت‌ها تشکیل شده و قرار است در این کارگروه در خصوص پیشگیری از خودکشی در بین رزیدنت‌ها اقداماتی صورت گیرد. ضمن آنکه در جلسه اخیر شورایعالی نظام پزشکی، مصوبه‌ای پیرامون وضعیت رزیدنت‌ها داشتیم که از مشکلات آن‌ها بکاهد.»

او افزود: «هر گلی به سر رزیدنت‌ها بزنیم گل به سر جامعه زده‌ایم، اما وضعیت آن‌ها بلاتکلیف است و ما برای اینکه به مراتب بالاتری از سلامت برسیم، رشته تاسیس می‌کنیم. وضعیت شغلی و مزایای بیمه‌ای رزیدنت‌ها مشخص نیست. رزیدنت‌ها فقط باید دغدغه تحصیل داشته باشند، اما سختی کار، دغدغه شغلی، دغدغه معیشتی و مزایای بیمه از جمله مشکلات این گروه است. اگر تنها وظیفه رزیدنت تحصیل است چرا فشار زیادی به آن‌ها وارد می‌کنیم و در سازمان نظام پزشکی تلاش خواهیم کرد تا با کمک وزارت بهداشت و تامین اجتماعی آیین‌نامه‌های این حوزه را اعمال کنیم. امروز سیستم دنبال بهره‌کشی از رزیدنت‌ها است و آینده شغلی آن‌ها مبهم است.»

فاضل افزود: «در برخی از رشته‌ها ورودی رزیدنت نداریم و دست سیستم آموزشی و درمانی از این افراد خالی خواهد ماند؛ در واقع با خالی شدن ظرفیت و کاهش کیفیت رزیدنت‌ها روبه‌رو هستیم. رزیدنت‌ها به فراموشی سپرده شدند و به لحاظ آینده شغلی دغدغه‌های زیادی دارند. ممکن است به‌زودی با صندلی‌های خالی در رزیدنتی مواجه شویم، زیرا در برخی رشته‌ها اصلاً ورودی نداریم.»