bato-adv
مروری بر جشنواره کن ۲۰۲۳ و ۲۱ فیلم حاضر در آن

جشنواره کن؛ جولانگاه پیرمرد‌ها یا محل کشف استعداد‌ها

جشنواره کن؛ جولانگاه پیرمرد‌ها یا محل کشف استعداد‌ها
تا به‌امروز پیش از آنکه فیلم‌های دیگری به بخش‌های جشنواره اضافه شود، سینمای ایران فقط با فیلم «آیات زمینی»، آن هم در بخش نوعی نگاه فستیوال حاضر است. فیلم «آیات زمینی»، ساخته مشترک علی عسگری و علیرضا خاتمی است که از حضور بازیگرانی، چون مجید صالحی، گوهر خیراندیش، فرزین محدث، صدف عسگری، حسین سلیمانی، بهرام ارک و... بهره می‌برد.
تاریخ انتشار: ۱۰:۲۰ - ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۲

جشنواره بین‌المللی فیلم کن ۲۰۲۳، دوره‌ای است که در آن فیلمسازان سرشناس در اقلیت هستند. این جمله نسبتا عجیب را تیه‌ری فرمو، دبیر هنری جشنواره، در مصاحبه با اسکرین دیلی عنوان کرده است.

به گزارش هم‌میهن، اگرچه به‌نظر می‌رسد فیلمسازان کهنه‌کار نقش پررنگ‌تری در جشنواره فیلم امسال دارند بااین‌حال دبیر هنری جشنواره در پاسخ به این پرسش که چطور بین فیلمسازان مولف کهنه‌کار و کارگردانان آینده‌دار توانسته توازن برقرار کند، گفت: «بالانس و توازن ایجادشده به‌صورت طبیعی براساس فیلم‌های فیلمسازان صورت گرفته، شما اگر به فهرست کامل فیلم‌های بخش رسمی جشنواره نگاهی بیاندازید، می‌‎بینید فیلم‌های ارسالی به جشنواره و فیلم‌های انتخاب‌شده ساخته کارگردانان ناشناخته، بیشتر از آثار فیلمسازان کهنه‌کاری، چون کِن لوچ (۸۶ ساله)، نانی مورتی (۶۹ ساله) و مارکو بلوکیو (۸۳ ساله) است.» فرمو همچنین تاکید کرد: «ما، چون این فیلمسازان قدیمی را می‌شناسیم، احساس می‌کنیم فضای زیادی از جشنواره را از آن خود کرده‌اند درحالی‌که اینگونه نیست، واقعا این سینماگر‌ها در جشنواره امسال در اقلیت قرار دارند.» دبیر جشنواره معتقد است؛ فستیوال کن هنوز جشنواره‌ای برای استعداد‌های جوان است و همچنان آن را باید جشنواره کاشف استعداد‌ها خواند.

دبیر جشنواره در ادامه آن مصاحبه با اشاره به فیلم «شور دودین بوفانت» که در بخش مسابقه اصلی حضور دارد، گفت: «فیلم «شور دودین بوفانت» درباره آشپزی است، به همین دلیل انتخاب فیلم‌های جشنواره را با غذا مقایسه می‌کنم. جمع‌آوری و انتخاب فیلم‌ها مانند تهیه غذاست. وقتی غذا درست می‌کنیم، برخی مواد را بیشتر و برخی دیگر را کمتر به آن اضافه می‌کنیم تا غذای‌مان طعم خاصی بگیرد. این کار در مورد ایجاد تعادلِ طبیعی بین فیلمسازان جوان و فیلمسازان مولف، توازن بین نسل‌ها و توازن جغرافیای فیلم‌ها و سبک فیلمسازی نیز انجام شده است.» البته ناگفته نماند که دبیر هنری جشنواره در نام‌بردن از فیلمسازان کهنسال حاضر در فستیوال، به‌طرزی زیرکانه اسمی از چندین سینماگر کهنه‌کار دیگر مانند نوری بیلگه جیلان ۶۴ ساله، آکی کوریسماکی ۶۶ ساله و ویم وندرس ۷۷ ساله نیاورد.

بزرگان از لوچ تا جیلان

در این دوره از جشنواره در بخش مسابقه اصلی، همان بخشی که فرمو معتقد است سینماگر‌های شناخته‌شده در آن در اقلیت هستند، از میان ۲۱ فیلم اعلام شده نام پنج کارگردان حضور دارند که پیش از این نخل طلایی فستیوال را دریافت کرده‌اند. سال گذشته این آمار چهار نفر بود. کن لوچ، کارگردان و فیلمنامه‌نویس چپ‌گرای نامدار بریتانیایی که پیش‌ازاین دو بار نخل طلایی جشنواره را در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۶ برای فیلم‌های «بادی که در مرغزار می‌وزد» و «اینجانب، دانیل بلیک» دریافت کرده است و همینطور سابقه ۱۴ بار حضور در بخش مسابقه جشنواره را دارد، احتمالا مهم‌ترین چهره بخش مسابقه اصلی فستیوال امسال باشد. فیلم «بلوط پیر»، ساخته جدید این کارگردان است که فرمو اعلام کرد، در آخرین لحظات آن را تماشا کرده و تصمیم گرفته آن را در بخش اصلی مسابقه جشنواره جای دهد. داستان این فیلم که کن لوچ از آن به عنوان احتمالا آخرین ساخته سینمایی‌اش یاد کرده، در یک روستای قدیمی می‌گذرد که زندگی مردم آنجا وابسته به رونق معدن زغال‌سنگ است، درحال حاضر، اما وضعیت اقتصادی مردم پس از تعطیلی تمام معادن آنجا، کاملا بی‌ثبات شده است.

یکی دیگر از نام‌های شناخته‌شده‌ای که پیش از این نخل طلایی جشنواره را دریافت کرده‌اند، نانی مورتی، فیلمساز سرشناس ایتالیایی است. او امسال برای نهمین‌بار به بخش مسابقه جشنواره‌کن راه پیدا کرده است. نانی مورتی با فیلم «خورشید آینده» که البته درباره قصه فیلم اطلاعات چندانی در دسترس نیست و فقط گفته می‌شود تم آن مربوط به سینما و سیرک در دهه ۵۰ میلادی در ایتالیا است، به جشنواره کن ۲۰۲۳ می‌آید.

نوری بیلگه جیلان، یکی از تحسین‌شده‌ترین فیلمسازان جشنواره کن در سال‌های گذشته است که جوایز مهم این فستیوال ازجمله نخل طلایی، بهترین کارگردانی جشنواره و همینطور دو جایزه بزرگ فستیوال را دریافت کرده است. بیلگه جیلان امسال در هفتمین حضورش در جشنواره کن، با فیلم «درباره علف‌های خشک» به فستیوال می‌آید. «درباره علف‌های خشک»، داستان معلم جوانی است که امیدوار است پس از گذراندن دوره اجباری تدریس در روستا، در شهر استانبول استخدام شود، او، اما بعد از انتظار فراوان همه امیدهایش برای گریز از آن زندگی غم انگیز را از دست می‌دهد، با‌این‌حال کاراکتر نورای همکار وی به او کمک می‌کند تا امید و چشم‌اندازی دوباره پیدا کند.

ویم وندرس، یکی دیگر از فاتحان نخل طلایی جشنواره کن است، وندرس البته قدیمی‌ترین فیلسماز برنده این جایزه در بخش مسابقه اصلی فستیوال نیز است. (اسکورسیزی که در بخش خارج از مسابقه حضور دارد، پیش از وندرس برنده این جایزه باارزش شده است.) وندرس که از او به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین چهره‌های موج نوی آلمان یاد می‌شود، برای دهمین‌بار پا به جشنواره کن می‌گذارد. او سال ۱۹۸۴ برای شاهکار خود فیلم «پاریس، تگزاس» برنده نخل طلایی شد. وندرس امسال با فیلم «روز‌های عالی» که داستانش در ژاپن می‌گذرد به فستیوال می‌آید. فیلم قصه شخصیت هیرایاما است که از زندگی ساده خود به‌عنوان یک نظافتچی دستشویی در شهر توکیو کاملا راضی به‌نظر می‌رسد. او خارج از برنامه روزمره‌اش، از علاقه‌اش به موسیقی، کتاب و همینطور عکاسی از درختان لذت می‌برد.

هیروکازو کورئیدا که سال ۲۰۱۸ برای فیلم «دزدان فروشگاه» جایزه اصلی جشنواره کن را دریافت کرد، امسال برای هفتمین‌بار به این جشنواره می‌آید. کورئیدای پرکار در این سال‌ها با فیلم «هیولا» در فستیوال حاضر می‌شود. «هیولا» با داستانی به سبک شاهکار «راشامون» کوروساوا، قصه پسری را در یک مدرسه روایت می‌کند. فیلم به بررسی یک واقعیت از سه‌منظر شخصیت‌های مادر، معلم و پسر می‌پردازد. ریوئیچی ساکاموتو، آهنگساز اسطوره‌ای تازه‌درگذشته ژاپنی برنده جایزه اسکار نیز، موسیقی متن این فیلم را ساخته است.

فهرست هفت‌نفره زنان

در مقابل فهرست پنج‌نفره فیلمسازان برنده بالاترین جایزه جشنواره، یک فهرست ۷ نفره نیز وجود دارد که برای اولین‌بار طعم حضور در بخش مسابقه مشهورترین و مهم‌ترین فستیوال سینمایی فرانسه و احتمالا جهان را تجربه می‌کنند. کوثر بن هنیه، کارگردان ۴۵ ساله تونسی با مستند «چهار دختر»، به این فستیوال می‌آید. بن هنیه، شهرتش را به‌عنوان سینماگر بین‌المللی با فیلم «مردی که پوستش را فروخت» (۲۰۲۰) به‌دست آورد. مسئولان جشنواره، «چهار دختر» بن هنیه را مستندی معرفی کرده‌اند که در مرز یک فیلم داستانی، یک بیانیه سیاسی، یک اثر متعهدانه انسان‌گرایانه و فمینیستی قرار دارد. کوثر بن هنیه همچنین یکی از ۷ فیلمساز زنی است که در بخش مسابقه اصلی فستیوال حضور دارد. دبیر جشنواره درباره حضور ۷ سینماگر زن در بخش مسابقه اصلی فستیوال امسال که به‌نوعی رکورد برای جشنواره محسوب می‌شود، گفت: «ما فیلم‌ها را به این دلیل انتخاب نمی‌کنیم که توسط فیلمسازان زن کارگردانی شده‌اند، بلکه فیلم‌ها را به‌دلایل سینمایی انتخاب می‌کنیم.» او تاکید کرد، در ۱۳۰ سال تاریخ سینما، این عرصه بیشتر مردانه بوده است. بااین‌حال در دهه گذشته و قطعا در حال حاضر، مسیر‌های دیگری برای قصه‌گویی به‌وجود آمده که باعث می‌شود آینده سینما نویدبخش باشد.

کاترن بریا با فیلم «آخرین تابستان»، جسیکا هاسنر با فیلم «باشگاه صفر»، آلیس رورواچر با فیلم «کیمرا»، ژوستین تریه با فیلم «آناتومی یک سقوط» و راماتا تولای سی با فیلم «بانل و آداما» و کاترین کورسینی با فیلم «بازگشت» از دیگر فیلمسازان زن حاضر در بخش مسابقه امسال جشنواره هستند. در این فهرست، فیلم «بازگشت» کورسینی با حاشیه‌های زیادی همراه بود، این فیلم به‌دلیل شکایت‌های مطرح‌شده عوامل پروژه علیه کارگردانش در فهرست اولیه جشنواره کن حضور نداشت با این حال حدود یک هفته بعد از اعلام رسمی فیلم‌ها، «بازگشت» کورسینی به فیلم‌های بخش مسابقه اصلی اضافه شد.

راماتا تولای سی، سینماگر سنگالی فرانسوی به سبک کوثر بن هنیه، نقطه‌مشترک دو فهرست ۷ نفره فیلمسازان زن و کارگردانانی که اولین‌بار در بخش مسابقه اصلی جشنواره حضور دارند، است. بدون شک راماتا تولای سی را باید شگفتی‌ساز بخش مسابقه جشنواره امسال معرفی کرد. این کارگردان زن جوان سنگالی فرانسوی با فیلم «بانل و آداما»، اولین ساخته بلند سینمایی‌اش توانسته توجه دبیر جشنواره را به خود جلب کند. راماتا تولای سی به‌عنوان کارگردان، پیش از این فقط فیلم کوتاه «آستل» را ساخته است. البته نوشتن فیلمنامه مشترک فیلم ترکی «سیبل» و فیلم «بانوی ما از نیل»، ساخته عتیق رحیمی نیز دیگر فعالیت‌های سینمایی این سینماگر به‌شمار می‌آیند. با این توصیف باید داستان فیلم این کارگردان کم نام‌ونشان جالب باشد. این فیلم قصه دو کاراکتر بانل و آداماست که در یک روستای کوچک دورافتاده در شمال سنگال، عشق پرشوری دارند. آن‌ها شدیدا آرزو دارند که یک خانه از خودشان داشته باشند تا بتوانند به آنجا بروند. این‌دو برای تحقق آرزوی‌شان تصمیم می‌گیرند از خانواده‌شان جدا زندگی کنند. آداما از پذیرفتن ریاست آینده خانواده که باید به او می‌رسید، اجتناب می‌کند. زمانی که آداما شورای روستا را از قصد خودش مطلع می‌کند، وضعیت آن جامعه به‌هم می‌ریزد.

پنج به علاوه دو کارگردان تازه‌وارد سودای نخل طلایی

تران آن هونگ، کارگردان فرانسوی ویتنامی‌الاصل نیز یکی دیگر از چهره‌های تازه‌وارد بخش مسابقه اصلی فستیوال است. هونگ البته برخلاف راماتا تولای سی، با فضای جشنواره کن بیگانه نیست؛ او سال ۱۹۹۳ جایزه دوربین طلایی جشنواره کن را دریافت کرده است. تران آن هونگ، سینماگر زاده کشور ویتنام است که در سال ۱۹۷۵ با سقوط شهر سایگون، در سن ۱۲ سالگی ویتنام را ترک و به فرانسه آمد. هونگ که در دانشگاه فرانسه فلسفه می‌خواند، با دیدن «یک محکوم به مرگ گریخت» روبر برسون تصمیم می‌گیرد رشته خود را تغییر دهد و به آموختن عکاسی در آکادمی لومیر روی می‌آورد.

«بوی خوش پاپایای سبز»، اولین فیلم بلند این کارگردان بود که در سال ۱۹۹۳ توانست در جشنواره کن برنده جایزه دوربین طلایی شود. بزرگترین دستاورد سینمایی تران آن هونگ، اما به دومین فیلم بلند سینمایی‌اش با نام «سایکلو» برمی‌گردد. این فیلم جایزه شیرطلایی جشنواره ونیز را از آن این کارگردان کرد. تران آن هونگ، امسال با فیلم «شور دودین بوفانت» برای اولین‌بار می‌تواند برای دریافت جایزه نخل طلایی رقابت کند. داستان درام تاریخی -عاشقانه «شور دودین بوفانت»، با بازی ژولیت بینوش و بونوآ ماژیمل، در سال ۱۸۸۵ حول رابطه‌ای رمانتیک بین یک آشپز و خوراک‌شناسی که برای آن آشپز کار می‌کند، می‌گذرد.

کریم عینوز، کارگردان برزیلی که پدری الجزایری دارد، یکی دیگر از تازه‌وارد‌های بخش مسابقه اصلی جشنواره کن ۲۰۲۳ است. عینوز نیز مانند تران آن هونگ، یکی از چهره‌های شناخته‌شده فستیوال‌های سینمایی است. او امسال با فیلم «آتیش‌پاره»، محصول بریتانیا که از حضور دو ستاره سینما یعنی جود لا و آلیسیا ویکاندر بهره می‌برد، به جشنواره کن می‌آید. «آتیش‌پاره» نیز مانند بسیاری از فیلم‌های این دوره جشنواره، داستانی تاریخی دارد. فیلم حول شخصیت واقعی کاترین پار، ششمین و آخرین همسر هنری هشتم، پادشاه جنجالی انگلستان می‌گذرد.

در فهرست کارگردانانی که اولین‌بار سودای نخل طلایی کن را دارند، نام ونگ بینگ، کارگردان چینی نیز دیده می‌شود. این سینماگر با مستند «جوانان» به این فستیوال می‌آید. ونگ بینگ در کشور ما چندان شناخته‌شده نیست بااین‌حال از او به‌عنوان یکی از پیشرو‌ترین چهره‌های مستند یاد می‌شود. ونگ بینگ سال ۲۰۱۷ با فیلم مستند «خانم فانگ»، برنده جایزه یوزپلنگ طلایی بهترین فیلم هفتادمین دوره جشنواره لوکارنو شد. مستند «جوانان» اثر این کارگردان، درباره جوانانی است که برای یافتن شغل از مناطق روستایی کشور چین در کنار رودخانه یانگ تسه، به شهر می‌آیند تا در صنعت نساجی مشغول به‌کار شوند. کارگرانی که به‌طور متوسط حدود ۲۰ سال سن دارند و امیدوارند بتوانند آینده خود را از نظر مالی تامین کنند، به‌طوری‌که بتوانند تشکیل خانواده دهند، خانه بخرند یا کارگاه خود را دایر کنند. آن‌ها برای تحقق این رویا، سخت کار می‌کنند.

جاناتان گلیزر، آخرین سینماگر این فهرست ۷ نفره است. گلیزر با «کانون توجه»، یک دهه بعد از فیلم مهم «زیر پوست» که بسیاری از آن به‌عنوان یکی از شاهکار‌های قرن جدید یاد می‌کنند، دوباره به مرکز توجه برگشته است. لوکیشن فیلم جدید گلیزر، آشویتس، مشهورترین اردوگاه کار اجباری نازی‌های آلمان در دوران جنگ جهانی دوم است. گفته می‌شود، فیلم قصه یک افسر نازی است که عاشق همسر فرمانده اردوگاه کار اجباری آشویتس می‌شود. فیلم، اقتباسی آزاد از رمانی به همین نام، نوشته مارتین آمیس است.

ژان-استفان ساوار، آخرین سینماگر از فهرست کارگردانانی است که اولین بار در بخش مسابقه حضور دارند. ساوار با فیلم درام «مگس‌های سیاه» با بازی شان پن و تای شرایدن دو ستاره برجسته سینمای آمریکا به جشنواره کن امسال می‌آید. فیلم داستان امدادگری را روایت می‌کند که اولین سال کاری خود را در شهر نیویورک سپری می‌کند. ساوار فرانسوی پیش از این با فیلم زندگینامه‌ای «نیایش پیش از سپیده‌دم» در بخش نمایش‌های نیمه‌شب جشنواره کن سال ۲۰۱۷ حضور پیدا کرده بود.

اساتید بی‌نخل

چهار فیلم دیگر بخش مسابقه اصلی جشنواره که در سه گروه قبلی حضور نداشتند، شامل «ربوده شده» مارکو بلوکیو، «می دسامبر» ساخته تاد هینز، «شهر ستاره‌ای» به کارگردانی وس اندرسن و «برگ‌های افتاده» ساخته آکی کوریسماکی است.

«ربوده شده»، ساخته مارکو بلوکیو، درامی تاریخی است که با الهام از زندگی واقعی ادگاردو مورتارا ساخته شده است. مورتارا، پسر یهودی‌ای بود که در سال ۱۸۵۸ از خانواده‌اش گرفته شد تا تحت‌مراقبت پاپ پیوس نهم قرار بگیرد و با مذهب کاتولیک رشد کند. «ربوده شده»، بیست و پنجمین ساخته بلند سینمایی مارکو بلوکیو است. درام عاشقانه آمریکایی «می دسامبر»، ساخته تاد هینز، داستان یک هنرپیشه با بازی ناتالی پورتمن است که برای مطالعه زندگی یک زن با بازی جولیان مور که ۲۰ سال قبل یک رابطه عاشقانه با بدنامی را تجربه کرده است، به ایالت مین سفر می‌کند. تاد هینز در سینمای جهان بیشتر برای ساخت فیلم‌های «دور از بهشت» و «کارول» شناخته می‌شود.

«شهر ستاره‌ای» کمدی‌ای رمانتیک، علمی و تخیلی تازه وس اندرسن است که از حضور ستاره‌های پرشماری ازجمله تام هنکس، اسکارلت جوهانسون، برایان کرانستون، ادوارد نورتن، ویلم دفو و بسیاری دیگر از ستاره‌های سینما بهره می‌برد. داستان فیلم در سال ۱۹۵۵ در یک شهر بیابانی ساختگی، در ایالات‌متحده آمریکا می‌گذرد و قصه‌اش درباره دانش‌آموزان و والدین این بچه‌هاست که از سراسر کشور برای رقابت علمی و تفریح به آن شهر می‌آیند. وس اندرسن، یکی از پرکارترین فیلمسازان این روز‌های سینمای جهان است. او امسال فیلم دیگری به‌نام «داستان شگفت‌انگیز هنری شوگر» را نیز کارگردانی کرده است.
«برگ‌های افتاده»، جدیدترین ساخته آکی کوریسماکی فنلاندی است که از آن به‌عنوان بخش چهارم و به‌گونه‌ای، بخش اضافه‌شده به سه‌گانه پرولتاریای این کارگردان یاد می‌شود. سه‌گانه پرولتاریای کوریسماکی، شامل فیلم‌های «سایه‌ها در بهشت»، «آریل» و «دختر کارخانه کبریت‌سازی» است. «برگ‌های افتاده»، یک اثر تراژدی کمدی درباره دو انسان تنهاست که به‌طور اتفاقی شبانه در هلسینکی با هم آشنا می‌شوند. آن‌ها تلاش می‌کنند در این دیدار اولین، تنها و آخرین عشق خود را به‌دست آورند. کوریسماکی در این فیلم به سبک برسون، اوزو و چاپلین از اشتیاق انسان‌ها به عشق، همبستگی، امید و احترام به یکدیگر، طبیعت و هر آنچه زنده یا مرده است، صحبت می‌کند.

جانی دپ، اسکورسیزی، دنیرو، دی‌کاپریو و دیگران

در بخش خارج از مسابقه امسال نیز، چهره‌های برجسته‌ای حاضر هستند. اغراق نیست اگر بگوییم پرسروصداترین فرش‌قرمز‌های جشنواره کن، امسال احتمالا مربوط به فیلم‌های این بخش خواهند بود. جانی دپ، ستاره مشهور سینمای آمریکا بعد از چند سال دوری از سینما، با فیلم تازه‌اش «ژن دو باری» به جشنواره کن می‌آید. این فیلم، اولین نقش‌آفرینی جانی دپ از زمان شروع دادگاهش با امبر هرد در سال ۲۰۱۸ است، سلسله دادگاهی جنجالی که سرانجام سال ۲۰۲۲ با تبرئه ستاره «دزدان دریایی کاراییب» به پایان رسید. «ژن دو باری» که در آن جانی دپ نقش لویی پانزدهم، پادشاه جنجالی فرانسه را بازی می‌کند، قرار است به‌عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره به‌نمایش در بیاید.

«ژن دو باری» را مایون، فیلمساز و بازیگر فرانسوی، کارگردانی کرده است. احتمالا فرش قرمز این فیلم با حضور جانی دپ، یکی از جذاب‌ترین اتفاقات پیش‌روی حاضران فستیوال باشد. «ایندیانا جونز و گردانه سرنوشت»، دیگر فیلم برجسته حاضر در فهرست فیلم‌های خارج از بخش مسابقه جشنواره امسال است. اکران این فیلم اکشن ماجراجویانه، ساخته جیمز منگولد که از آن به‌عنوان آخرین حضور هریسون فورد در نقش باستان‌شناس معروف سینما، دکتر ایندیانا جونز یاد می‌شود، پیش از این بار‌ها و بار‌ها به‌دلیل شیوع بیماری کرونا به تعویق افتاد تا اینکه سرانجام دیزنی تصمیم گرفت این فیلم را در ماه می‌امسال، در بزرگترین فستیوال هنری دنیا، برای اولین‌بار به نمایش دربیاورد. «ایندیانا جونز: روزشمار سرنوشت»، به‌عنوان اولین‌قسمت این مجموعه مشهور سینمایی شناخته می‌شود که اسپیلبرگ، کارگردانی آن را برعهده ندارد.

اما مهمترین فیلم بخش خارج از مسابقه این دوره جشنواره فیلم کن، جدیدترین ساخته اسکورسیزی کارگردان کهنه‌کار هالیوود است. اسکورسیزی که نزدیک نیم‌قرن پیش با «راننده تاکسی»، نخل طلایی جشنواره کن را برده است، برای اولین‌بار بعد از سال ۱۹۸۶، دوباره به فستیوال کن برمی‌گردد.

«قاتلان ماه کامل»، فیلم جدید اسکورسیزی است که برای اولین‌بار از حضور دو ستاره‌ثابت فیلم‌هایش در دوعصر مختلف -یعنی رابرت دنیرو و لئوناردو دی‌کاپریو- بهره می‌برد. این فیلم که یکی از کنجکاوی‌برانگیزترین فیلم‌های سال ۲۰۲۳ است، با مدت‌زمان ۳ ساعت و ۵۴ دقیقه، لقب طولانی‌ترین فیلم اسکورسیزی را ازآن‌خود کرده است. فرمو در مصاحبه‌ای، تازه‌ترین اثر اسکورسیزی را یک فیلم به‌شدت قوی خواند و گفت؛ دلیل قرار نگرفتن فیلم در بخش مسابقه، تصمیم اسکورسیزی و اپل بوده و به این تصمیم احترام می‌گذارد. دبیر هنری جشنواره، البته ابراز امیدواری کرد که اسکورسیزی متقاعد شود تا فیلمش در بخش مسابقه جشنواره شرکت کند.

«تار عنکبوت» ساخته کیم جی وون و «بت» ساخته سام لوینسون انیمیشن «بنیادین» محصول دیزنی و پیکسار و «ابه پی‌یر: یک زندگی همراه با مبارزه» ساخته فردریک تلیه، فیلم‌های دیگر حاضر در بخش خارج از مسابقه جشنواره کن امسال هستند.

اریسه برمی‌گردد، کیتانو می‌رود

یکی دیگر از بخش‌های جشنواره امسال که نام چهره‌های مطرحی در آن به‌چشم می‌خورد، بخش «کن پرمیر» است. این بخش امسال شاهد نمایش فیلم جدید یکی از فیلمسازان اسطوره‌ای سینمای جهان، ویکتور اریسه ۸۲ ساله است. ویکتور اریسه با فیلم «چشم‌ها را ببند»، برای اولین‌بار بعد از ۳۰ سال، فیلمی را جلوی دوربین برده است. اریسه اسپانیایی که با اولین فیلم بلندش، «روح کندوی عسل» محصول ۱۹۷۳ در دنیای سینما نامی برای خودش دست‌وپا کرد، در ۵۰سال گذشته تنها سه‌فیلم بلند سینمایی کارگردانی کرده و حالا در چهارمین تجربه سینمایی‌اش، فیلم «چشم‌ها را ببند» را با بودجه‌ای ازسوی رسانه‌ای در منطقه آندلس ساخته است.

تاکشی کیتانو، کارگردان نامدار ژاپنی و چهره برجسته سینمای گانگستری ژاپن نیز، دیگر فیلمساز نامی حاضر در بخش «کن پرمیر» امسال است. کیتانو با فیلم «گردن» که گفته می‌شود آخرین فیلم این سینماگر ۷۶ ساله ژاپنی است، به کن می‌آید. «گردن» براساس رمانی به همین نام، با یک قصه تاریخی ساخته شده است. فیلم، داستان یک شخصیت ساختگی از حادثه واقعی معبد هوننو در سال ۱۵۸۲ میلادی را روایت می‌کند.

در بخش «کن پرمیر»، دو فیلم دیگر به‌نام‌های «وقت عاشقی» ساته کتل کویلوور و «بونارد، پیر و مارت» ساخته مارتین پرووست دیده می‌شود.

در بخش نمایش‌های ویژه جشنواره کن نیز چهار فیلم معرفی شده است که حضور سینماگر نامداری، چون ویم وندرس در آن قابل‌توجه است. ویم وندرس که با فیلم «روز‌های عالی» در بخش مسابقه اصلی جشنواره حضور دارد، در این بخش با فیلم «آنزلم»، با تمرکز بر شخصیت آنزلم کیفر، نقاش و پیکرتراش آلمانی حاضر است. کلبر مندونسا فیلیو و استیو مک‌کویین، دو سینماگر شناخته‌شده دیگر این بخش هستند. کلبر مندونسا فیلیو با فیلم «تصاویر ارواح» و استیو مک‌کویین نیز با فیلم «شهر اشغال شده» در این بخش حضور دارند.

طردشده‌های هالیوود

با معرفی فیلمسازان حاضر در جشنواره، احتمالا وودی آلن، شناخته‌شده‌ترین چهره‌ای باشد که انتظار می‌رفت در این دوره فستیوال حضور داشته باشد که البته درنهایت این اتفاق رخ نداد. دبیر جشنواره درباره نبودن فیلم جدید وودی آلن در فستیوال، در مصاحبه‌ای با فیگارو اعلام کرد؛ آخرین ساخته این سینماگر را به‌صورت غیررسمی دیده، با این حال فیلم به فستیوال ارائه نشده است. دبیر جشنواره درباره ارائه‌نشدن آخرین ساخته وودی آلن که در کشور فرانسه و با زبان فرانسوی تولید شده است، گفت؛ می‌دانیم اگر فیلم آلن در کن نمایش داده می‌شد، جنجالی جشنواره را در بر می‌گرفت و این جنجال‌ها، هم علیه وودی آلن و هم علیه دیگر فیلم‌های جشنواره شکل می‌گرفت. با این توضیحات مبهم دبیرجشنواره مشخص می‌شود، فیلم جدید آلن به جشنواره کن ارائه نشده و دبیر جشنواره آن را به‌صورت خصوصی تماشا کرده است. وودی آلن پیش از جنجال‌های به‌وجود‌آمده در جریان جنبش «من هم»، یکی از سینماگر‌های محبوب فستیوال کن بود. فرمو در مورد رومن پولانسکی، دیگر سینماگر جنجالی‌ای که امسال فیلمی را کارگردانی کرده است نیز گفت که اصلا فیلم پولانسکی به دستش نرسیده و آن را تماشا نکرده است.

تا به‌امروز پیش از آنکه فیلم‌های دیگری به بخش‌های جشنواره اضافه شود، سینمای ایران فقط با فیلم «آیات زمینی»، آن هم در بخش نوعی نگاه فستیوال حاضر است. فیلم «آیات زمینی»، ساخته مشترک علی عسگری و علیرضا خاتمی است که از حضور بازیگرانی، چون مجید صالحی، گوهر خیراندیش، فرزین محدث، صدف عسگری، حسین سلیمانی، بهرام ارک و... بهره می‌برد.

هفتادوششمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کن که تیه‌ری فرمو آن را شروع یک دوره جدید خوانده است، بین روز‌های ۱۶ تا ۲۷ می (۲۶ اردیبهشت‌ماه تا ۶ خردادماه) برگزار می‌شود. ریاست هیئت‌داوران این دوره را نیز روبن اوستلوند، کارگردان سوئدی برنده دو جایزه نخل طلایی برعهده دارد

فهرست کامل فیلم‌های بخش مسابقه اصلی جشنواره کن دوره هفتادوششم به این شرح است.

«باشگاه صفر» جسیکا هاسنر، «کانون توجه» جاناتان گلیزر، «برگ‌های افتاده» اکی کوریسماکی، «چهار دختر» کوثر بین هنیه، «شهر ستاره‌ای» وس اندرسن، «آناتومی یک سقوط» ژوستین تریه، «هیولا» هیروکازو کورئیدا، «خورشید آینده» ساخته نانی مورتی، «کیمرا» آلیس رورواچر، «درباره علف‌های خشک» نوری بیلگه جیلان، «آخرین تابستان» کاترن بریا، «شور دودین بوفانت» تران آن هونگ، «ربوده شده» مارکو بلوکیو، «می دسامبر» تاد هینز، «آتیش‌پاره» کریم عینوز، «بلوط پیر» کن لوچ، «بانل و آداما» راماتا تولای سی، «روز‌های عالی» ویم وندرس و «جوانان» ونگ بینگ، «مگس‌های سیاه» ژان-استفان ساوار و «بازگشت» کاترین کورسینی.

برچسب ها: جشنواره کن 2023
bato-adv
مجله خواندنی ها
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
پرطرفدارترین عناوین