سخنرانی در جمع، جلسات کاری، سمینارها و... یک موضوع مهم است که دغدغه بسیاری از افراد به شمار می‌رود و دانستن مهارت‌های مربوط به آن اهمیت دارد.
فرارو- مهارت سخنرانی و صحبت کردن در جمع برای برخی از ما به یک آرزو و برای بسیاری دیگر از افراد به یک دغدغه و نیاز جدی تبدیل شده است. گروهی از افراد به عنوان یک علاقه شخصی تمایل دارند در جمع دوستان، در جلسات کاری، در سمینارها و کلاس‌ها خوب حرف بزنند و سخنرانی کنند. گروه دیگری هم هستند که شاید علاقه‌ای به این کار نداشته باشند؛ اما به تجربه دریافته‌اند که امروز فرار کردن از صحبت کردن در جمع و در محیط کسب و کار و فضاهای اجتماعی تقریبا غیر ممکن است.
به گزارش فرارو، ممکن از شما درخواست شود تا در مراسمی رسمی و یا غیر رسمی مانند مراسم تشییع جنازه سخنرانی کوتاهی داشته باشید. هر چند تفاوت چندانی میان سخنرانی‌ها و پرزنتیشن (ارائه کار) وجود ندارد، بین این دو مقوله شباهت زیادی وجود دارد. در این مقاله راهنمایی‌هایی در این زمینه ارائه شده است.
سخنرانی و پرزنتیشن (ارائه مطلب) از بسیاری جهات شبیه به یکدیگر هستند و هر دو به عنوان روشی برای برقراری ارتباط با مخاطب به کار گرفته می‌شوند. مراحلی همچون آماده‌سازی، انتخاب هدف، طراحی، شناخت مخاطب و بسیاری موارد دیگر هم در پرزنتیشن و هم در سخنرانی مشترک هستند.
با وجود تمام شباهت‌هایی که این دو مورد را به یکدیگر نزدیک می‌کند، سخنرانی و ارائه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که شناخت و آگاهی از آن‌ها سبب خواهد شد که از هر کدام این دو مقوله در زمان و مکان مناسب استفاده کنید و بتوانید پیام خود را به شیوه موثر و مفیدتری به مخاطبین انتقال بدهید.
سخنرانی یا خطابه به عمل صحبت کردن یک فرد برای گروهی از مردم گفته می‌شود که مخاطب یا شنونده هستند و با نیت خاصی مانند آگاهی‌بخشی، تحت تاثیر قرار دادن یا سرگرم کردن افراد انجام می‌شود. به انجام دهنده این کار سخنران یا خطیب گفته می‌شود. سخنرانی معمولا به معنای ارتباط چهره به چهره با مخاطب است و در بسیاری از موارد برای قانع کردن مخاطبین صورت می‌گیرد. این مفهوم در زبان انگلیسی بسیار به مفهوم پرزنتیشن یا ارائه شباهت دارد، با این تفاوت که مفهوم اخیر بیشتر در مورد فعالیت‌های تجاری در کار گفته می‌شود. سخنران معمولا مستقیم برای مردم یا رسانه‌ها به صورت عمومی صحبت می‌کند و دیدگاه شخصی یا گروه خاصی را بیان می‌کند.
پرزنتیشن (ارائه مطلب) عبارت از فرآیندی است که در آن شخص در برابر جمعی در یک سالن یا اتاق می‌ایستد و با کمک یک صفحه نمایش عریض و استفاده از تصاویر، نمودار، موسیقی و حتی ویدیوهای مختلف در حال صحبت کردن در مورد یک موضوع خاص است.
در سخنرانی در مقایسه با ارائه تعامل کمی بین سخنران و مخاطبان وجود دارد. یک سخنرانی فقط شامل صحبت در مجمع عمومی می‌شود و بدون نیاز به هیچ‌یک از ابزارهای بصری صورت می‌گیرد.
• داشتن یک سخنرانی در مراسم غیر رسمی مانند عروسی چیزی نیست که در آخرین لحظات به شما گفته شود. شما معمولا زمان زیادی برای آماده‌سازی مطالب خود دارید. بسیاری از افرادی که پرزنتیشن می‌کنند، تمایل دارند که از ابزار و سیستم‌های بصری در هنگام ارائه مطلب کمک بگیرند؛ زیرا آن‌ها تصور می‌کنند استفاده از این سیستم‌ها در برقراری ارتباط موثر و کارآمدتر هستند.
در سخنرانی معمولا از جنبه‌های بصری و رسانه‌های دیجیتال استفاده نمی‌شود. سخنران معمولا سعی دارد به کمک کلمات و با استفاده از داستان، ضرب‌المثل و تصویرسازی ذهنی مفهوم یک مطلب را برای مخاطب بیان کند؛ اما در پرزنتیشن شخص ارائه کننده از تمامی امکانات رسانه‌ای و بصری موجود و در دسترس مانند صفحه نمایش عریض، موسیقی، ویدیو، تصویر و… برای انتقال مفهوم مورد نظر خود بهره می‌برد.
جلسات سخنرانی معمولا بسیار رسمی‌تر و تشریفاتی‌تر از جلسات پرزنتیشن است. البته این امر همیشه قطعی و صد درصد نیست. در جلسات سخنرانی معمولا سخنرانان لباس رسمی بر تن می‌کنند و روی تمام جزئیات ظاهر خود دقت زیادی دارند. در یک سخنرانی فرد زمان زیادی را صرف آماده‌سازی محتوا می‌کند؛ اما در پرزنتیشن زمان کمتری صرف آماده کردن محتوا می‌شود و ارائه کننده با یک لباس ساده و حتی غیر رسمی می‌تواند در برابر حضار ظاهر شود.
• معمولا تعداد حاضرین در یک سخنرانی از تعداد مخاطبان یک پرزنتیشن (ارائه مطلب) بیشتر است. این مسئله همیشگی نیست و برخی مواقع خلاف این مسئله است. دلیل این مسئله که تعداد حاضرین در یک ارائه کمتر است، فضای کوچک‌تر جلسه و حالت دوستانه آن است و اینکه در جلسات پرزنتیشن امکان صحبت درباره موضوعات جزئی‌تر برای مخاطبین و ارائه دهنده وجود دارد. در یک پرزنتیشن مخاطبان می‌توانند با فرد پرزنت کننده وارد بحث شوند و پرسش و پاسخ‌هایی را درباره مطلب دریافت کنند، مواردی که دستیابی به آن‌ها در سخنرانی به‌سادگی امکان‌پذیر نخواهد بود.
• سخنرانی و پرزنتیشن موضوعات اختصاصی‌تر را پوشش می‌دهند. در پرزنتیشن و بسیاری از مواقع در مورد معرفی یک فن‌آوری جدید، ایده نو، یک کالا، محصول و خدمات متفاوت یافته‌های جدید علمی و حتی آموزش و پرورش صحبت می‌شود و از آمار، ارقام، نمودار و تصاویر به میزان زیادی جهت برقراری با مخاطب استفاده می‌شود. مدیران اجرایی، مهندسان و کارشنان حرفه‌ای و خبره از پرزنتیشن برای توضیح دیدگاه‌های خود استفاده می‌کنند. درحالی‌که سخنرانی‌ها در بسیاری از موارد طیف وسیعی از ایده‌ها و موضوعات را پوشش می‌دهند و بیان می‌کنند. در سخنرانی‌ها معمولا در مورد ایده‌ها، ارزش‌ها و موضوعات بسیار مهم صحبت می‌شود. سخنرانی‌های بسیار بزرگی در طول تاریخ انجام شده و باعث دگرگونی‌های بزرگی در جامعه نیز شده است. افرادی که صاحب مقام و شرکت و رهبری هستند، از سخنرانی برای انتقال دیدگاه‌های خود استفاده می‌کنند.
هنگامی که تمامی مطالب خود را گردآوری کردید، گام بعدی ترکیب آن‌ها با یکدیگر است. مطالبی که قرار است در سخنرانی ذکر شوند، باید به‌خوبی سازمان‌دهی شوند و آغاز و پایانی مشخص داشته باشند. در ابتدای کار باید قابلیت این را داشته باشند که مخاطبان را جذب و توجه‌شان را حفظ کنند و با پایانی قانع کننده سخنرانی را تمام کنند. بیان ۳ نقطه اصلی را هنگام سخنرانی در نظر داشته باشید. شما می‌خواهید روی ملزومات تمرکز کنید و پیغام خود را از این طریق منتقل نمایید.
قرار نیست به شخصی بی‌احترامی شود. این امر ما را به دومین بخش مهم سخنرانی هدایت می‌کند. درست همانطور که هنگام پرزنتیشن باید با مخاطبان خود تا حدودی آشنا باشید، در جلسه سخنرانی نیز باید چنین باشد. سخنرانی خود را به‌خوبی پایان بدهید.
ممکن است از تمرین کردن برای سخنرانی خیلی لذت نبرید؛ ولی انجام تمرینات با صدای بلند و رسا در مقابل یک مخاطب می‌تواند سبب افزایش اعتماد به نفس شما شود.
هنگام انجام تمرینات این موارد را به یاد داشته باشید:
• لحظاتی که مخاطبین خسته شده‌اند و مدام روی صندلی خود این پا به آن پا می‌کنند، باید بدانید که چگونه می‌توانید نظر آن‌ها را به مطلب خود جلب کنید و جلسه کسل کننده را به جلسه‌ای جذاب و پر محتوا تبدیل کنید.
• در نظر داشته باشید تمامی موارد و نکات ذکر شده در مطالب خود را به‌خوبی ویرایش و اصلاح کرده‌اید، دیگر اطمینان خواهید داشت زمانی که در حین سخنرانی از یادداشت‌های خود استفاده می‌کنید، به هیچ ایراد و مشکلی برخورد نخواهید کرد.
قانون مهمی که در این زمینه وجود دارد، این است که خودتان باشید. به همین دلیل مهم است قبل از اینکه تمرینات را آغاز کنید، با مطالبی که گردآوری کرده‌اید راحت باشید. تماس چشمی و لبخند زدن را فراموش نکنید. اگر مضطرب و نگران هستید، برای چند لحظه تمرکز کنید و نفسی عمیق بکشید و از آدرنالینی که در بدنتان ترشح می‌شود، به عنوان ابزاری کمکی برای افزایش انرژی و اعتماد به نفس کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که به‌آرامی و روشنی صحبت کنید.
