با افزایش قیمت کالاهای اساسی و کاهش قدرت خرید مردم فروش اقساطی به کالاهای اساسی نیز رسیده است و عاملان توزیع کالاهای اساسی در فضای مجازی، فروش اقساطی بدون بهره را نیز راهاندازی کردهاند. در حال حاضر قیمت برنج با کیفیت ایرانی زیر هر کیلو ۱۰۰ هزار تومان نیست و این مبلغ برای بسیاری از خانوارها سنگین است.
به گزارش اعتماد، خبرگزاری نزدیک به دولت «تسنیم» در این باره عنوان کرده بعد از اینکه در برخی بازارها مانند لوازم خانگی و فرش بهدلیل تورم و کاهش قدرت خرید مردم شاهد فروش اقساطی کالا بودیم اینبار فروش اقساطی کالا به کالاهای اساسی نیز رسیده است و یکی از سامانههای توزیع کالاهای اساسی تنظیمبازاری در فضای مجازی این کار را شروع کرده است. در این طرح، کالاهای اساسی و سایر مواد غذایی بدون بهره و در ۵ قسط با سقف یک میلیون تومان عرضه میشود.
اجرای طرحهای اقساطی اینچنینی نشان از کاهش تقاضا در سطح بازار است و اینکه مصرفکنندگان قادر یا حاضر به خرید محصولات با قیمتهای جدید نیستند به همین منظور توزیعکنندگان متوسل به فروش طرحهای اعتباری میشوند.
در یکی از این سایتها درباره شرایط خرید قسطی کالای اساسی آمده است: «… برای خرید قسطی از محصولات فروشگاههای همکار کافی است به صفحه محصول بروید و از آنجا وارد صفحه اصلی فروشگاه شوید. در آنجا میتوانید هنگام پرداخت هزینه، گزینه خرید اعتباری یا خرید قسطی… را انتخاب کنید.
در این مرحله، به پنل هدایت میشوید و هزینه محصولات خریداریشده از اعتبار شما کم میشود. با انتخاب طرح متناسب با شرایط خود، اعتبار بگیرید و در بازه زمانی بلندمدت اقساط آن را پرداخت کنید.» وبسایت یک شرکت هم از نیمه دوم سال گذشته، محصولات غذایی و کالای اساسی «تنظیم بازاری» را به صورت اقساطی به فروش میرساند.
در محصولات تنظیم بازاری این وبسایت، کالاهایی مانند برنج خارجی، برنج شیرودی، رب گوجهفرنگی و روغن مایع دیده میشود. اما خبری از محصولات پروتیینی نیست. در طرح فروش اقساطی این وبسایت، کالاهای «موجود» که عمدتا برنج خارجی و ایرانی و روغن مایع و کره هستند در ۵ قسط بدون کارمزد عرضه میشوند.
حداکثر مبلغ وام خرید اقساطی کالای تنظیم بازار یکمیلیون تومان است و متقاضی برای بهرهبرداری از آن باید یک چک صیادی به مبلغ یکمیلیون و صدهزارتومان نوشته و به ماموران این شرکت تحویل دهد.
طی ۴۸ الی ۷۲ ساعت پس از دریافت چک، پنل کاربر به میزان یک میلیونتومان شارژ شده و امکان خرید کالا از سوی شرکت برای متقاضی فراهم میشود. کاربر با این مبلغ، اقلام موجود در این شرکت را میتواند خریداری کند. این مبلغ طی پنج قسط ۲۰۰ هزارتومانی توسط کاربر پرداخت و تسویه میشود. بهمنماه سال ۱۳۹۶ یک استارتآپ، فعالیت خود را در حوزه توزیع آنلاین میوه آغاز کرد.
سازمان تعاون روستایی با انتشار اطلاعیهای از امکان همکاری در طرح تنظیم بازار هوشمند کالاهای اساسی خبر داد. این شرکت در این طرح پذیرفته شد و در ادامه با هدف توزیع هوشمند کالای تنظیم بازار و حذف واسطهها فعالیت خود را گسترش داد. این سامانه فعالیتش را در حوزه توزیع آنلاین میوه، تخممرغ، مرغ منجمد و دیگر اقلام ضروری و غیرضروری در سراسر کشور با شهر تهران آغاز کرد و در ادامه در سایر استانها و شهرها راهاندازی شد.
از همان ابتدا این انتقاد مطرح شد که چرا یکباره توزیع هوشمند کالاهای اساسی به سامانهای ناشناخته داده شد که زمینه فعالیت تخصصی در بخش کالاهای اساسی ندارد و از سوی افراد مختلف، این واگذاری رانتی و انحصاری خوانده شد، اما سازمان تعاون روستایی در این باره اعلام کرد: «درباره امکان همکاری در طرح تنظیم بازار هوشمند کالاهای اساسی اطلاعرسانی شده، اما تنها این استارتآپ بود که اعلام آمادگی کرد و زیرساختهای لازم را داشت.»
در سامانه این شرکت قیمت هر کیلوگرم مرغ ۶۳ هزار تومان تا ۸۵ هزار تومان، تخممرغ در شانههای ۳۰ عددی ۸۵ تا ۹۰ هزار تومان، روغن مایع ۸۰۰گرمی ۵۴ هزار تومان، هر کیلوگرم برنج شیرودی ۷۵ هزار تومان، رب گوجهفرنگی ۸۰۰گرمی ۴۵ هزار تومان و هر کیلوگرم گوشت گوسفندی گرم بهصورت شقه ۲۳۵ هزار تومان تا ۳۳۰ هزار تومان است.
اما در روزهای اخیر، گزارشهایی مبنی بر رسیدن قیمت مرغ به کیلویی ۹۰ هزار تومان نیز منتشر شده است. محمد یوسفی، رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی گفت: توصیه من به مردم این است که مرغ را کیلویی ۹۰ هزار تومان خریداری نکنند.
به گزارش خبرآنلاین، یوسفی گفت: «این موضوع که در مغازهها مرغ را بالاتر از قیمت مصوب به فروش میرسانند، صحت دارد، چراکه بازار در وضعیت بههم ریختهای است و جوجهریزی ماههای گذشته کم بوده است و تولید کاهش یافته است؛ جایگزین این تولید کمتر مرغ منجمد ۴۵ هزار تومانی است که در ذخایر وجود دارد و توصیه من به مردم این است که مرغ را کیلویی ۹۰ هزار تومان خریداری نکنند.»
رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی در ادامه گفت: «مرغداریها با مشکل تامین نهاده با قیمت مصوب و به اندازه کافی مواجهند، عرضهکننده نهاده در بازار برای نزدیک به ۳ ماه است که پول مرغدارها را بلوکه کرده است تا کنجاله سویا و ذرت به مرغداران عرضه کند، اما جوجه یک روزه این تاخیر را متوجه نمیشود و در صورتی که غذا به آن نرسد از گرسنگی تلف خواهد شد.»
یوسفی در ادامه گفت: «مشکلات ارزی و واردات و ترخیص و تخلیه نهادهها منجر شده است که میزان تولید لطمه بخورد و قیمتهای پایینی که برای جوجه یک روزه در ماههای گذشته تعیین شد (۲ هزار تومان به ازای هر جوجه) ماندگار نخواهد بود، چراکه با کاهش جوجهریزی قیمت آن به ۲۰ هزار تومان خواهد رسید.»
این فعال صنعت مرغ و تخممرغ در ادامه گفت: «از آنجا که تولیدکننده در روند تولید زیان میدهد، تولید خود را کاهش خواهد داد، به همانگونه که خیلی از واحدهای تولیدی و مرغداریها در این روند زیاندهی چندساله تعطیل شدهاند و نمیتوانند با قیمت مصوب مرغ تولید کرده و به بازار عرضه کنند.» رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی در آخر گفت: «امیدواریم با تغییراتی که در وزارتخانه ایجاد شده است، این مشکلات تولید برطرف شود.»