زيباکلام گفت: «تصور این است که شواهد و قرائنی بین بحث ملی شدن و بحث هسته ای وجود دارد و می خواهند پلی میان این دو بزنند و بگویند که همان طور که بحث ملی شدن بزرگ است، بحث هسته ای نیز چنان است.»
سومين سخنران نشست "نفت و اتم: از ملى شدن صنعت نفت تا بومى شدن فناورى هسته اى" دکتر صادق زيباکلام بود که شباهت هاى ميان برنامه هسته اى ايران و ملى شدن صنعت نفت را مورد بررسى قرار داد.
وى ملى شدن صنعت نفت را مبارزه اى شرافتمندانه و ايستادن در برابر قدرت هاى استکبارى دانست و بحث فناورى هسته اى ايران را از همان جنس دانست. با اين حال زيباکلام به تفاوت هاى بسيار ميان اين دو جريان اشاره کرد و قرينه سازى را اشتباه دانست. وى گفت: «تصور این است که شواهد و قرائنی بین بحث ملی شدن و بحث هسته ای وجود دارد و می خواهند پلی میان این دو بزنند و بگویند که همان طور که بحث ملی شدن بزرگ است، بحث هسته ای نیز چنان است. در ملی شدن ما با استعمار و انگلستان رو در رو بوديم و در قضیه هسته ای شدن هم امریکا به میدان آمده است. صحبت های آقای بهشتی پور این مسئله را تایید کرد اما من مخالف این قضیه هستم و تفاوت های بسیاری میان این دو قضیه می بینم.»
زيباکلام با اشاره به سخنان دکتر بهشتى پور در مورد ساخت قطعات هسته اى در داخل کشور، اشاره کرد که ايران فناورى جديدى را به وجود نياورده است و گفت: «ما تنها ملتی نبودیم که این کار را کرده ایم. پاکستان هند، شوروی؛ کره شمالی، امریکا و انگلیس هم همین کار را کرده اند. پس ما تکنولوژی جدیدی ایجاد نکرده ایم. من هم قبول دارم که پس از جنگ یکی از مهم ترین پروژه های ایران، انرژی هسته ای بوده است و نیز پیشرفت هایمان را قبول دارم اما به چه بهایی؟ در سایر صنایع چه پیشرفتی کرده ایم؟ باید اهم فی الاهم کرد. چند روز پیش جنگل های شمال سوخت ولی هلی کوپتر برای خاموش کردنش نبود!»
وى همچنين به وضعيت کشورهاى کره شمالى و پاکستان پرداخت که با وجود فناورى هسته اى، نياز به کمک هاى اقتصادى از ديگر کشورها دارند.
وى با اشاره به سخنان بهشتى پور، گفت: «در صورت وجود تضاد بنيادى ميان ايران و ايالات متحده، بحث در مورد فناورى هسته اى ما را به جايى نخواهد رساند و اين تضاد اجتناب ناپذير خواهد بود. او اشاره کرد که به اعتقاد بسيارى، حتى در صورت حل مسئله هسته اى، مسائل حقوق بشر، عراق، حزب الله، حماس و غيره ديگر نقاط درگيرى ميان ايران و ايالات متحده خواهند بود.»
وى ادامه داد: «سوالی که پیش می آید این است که آیا تضاد با آمریکا در ذات و جوهره انقلاب اسلامی ایران وجود دارد؟ من معتقدم که این طور نبوده است، به همین دلیل اعتقاد دارم شباهت بنیادین در زمینه انرژی هسته ای و ملی شدن وجود ندارد و این شباهت ظاهری است. آقای دکتر باوند در صحبت های خود اشاره کردند که یک جنبه مهم از ملی شدن صنعت نفت مبارزه ای عمیق و گسترده علیه استبداد، خودکامگی و دیکتاتوری و تضاد با انگلستان بود. گروه هایی که موافق ملی شدن نفت بودند در راستای مبارزه با استبداد قرار می گرفتند مثل بازار و دانشجویان؛ از سوی دیگر تنها انگلستان مخالف ملی شدن نفت نبود؛ دربار، فئودال ها و اشراف هم مخالف ملی شدن بودند. به همین دلیل وقتی ملی شدن نفت تمام می شود و کودتا شکل می گیرد ملی شدن نفت به جایگاه اولیه بازنمی گردد بلکه این فضای باز سیاسی زمان دکتر مصدق است که به پایان می رسد. علاوه بر ملی شدن نفت، رشد و پیشرفت در فضای سیاسی بعد از شهریور 20 هم به پایان رسید.»
دکتر صادق زيباکلام در انتهاى صحبت هايش انرژى هسته اى را عامل بسته شدن فضاى سياسى کشور دانست و گفت: «به نظر من برعکس فضای ملی شدن، انرژی هسته ای باعث بسته شدن فضای سیاسی کشور شده است. در زمان ملی شدن مخالفان این موضوع هم به راحتی با آن مخالفت می کردند و روزنامه ها و تریبون ها آزادانه در مخالفت با ملی شدن صحبت می کردند، بدون آنکه دکتر مصدق با آنها برخورد کند. اما در مورد بحث هسته ای آیا ما می توانیم در مورد سیاست های هسته ای هم آزادانه صحبت صحبت کنیم؟ به هر حال من معتقدم که اگر بشود در مورد بحث هسته ای خیلی جدی و به دور از هیاهو و جنجال سیاسی، به عنوان بحث هسته ای مستقل از اینکه رئیس جمهور کيست و مجلس در دست چه کسانى است، صحبت کنیم.»
وی افزود: «من هم با دکتر بهشتی پور موافق هستم. اما متاسفانه بحث هسته ای از همان ابتدا مانند جنگ تحمیلی مطرح شد یعنی شما چاره ای جز تصدیق آن ندارید. شکی ندارم که در سال های آینده این بحث پیش می آید که آيا اينکه ما تمامی جهان را در برابر خود قرار داده ایم درست بوده است يا خير؟ آیا منافع ما از نظر اقتصادی و چه از وجوه ديگر تامین شده است؟ ترومن و گروهش در ابتدا با ملی شدن صنعت نفت موافق بودند اما بدشانسی آوردیم و انتخابات برگزار شد و عوامل دیگر هم دخيل شد، اما نهایتا ما تنها با امریکا و انگلیس رو به رو بودیم؛ اما در بحث هسته ای همسایه های ما با ما نیستند، حتى جهان اسلام با ما نیست. بنابراين قویا معتقدم که ذات بحث ملی شدن صنعت نفت با انرژی هسته ای متفاوت است.»
