محمد هاشمي، ريشه مردمي، شرايط زماني، مباحث حكومتي، محدوديت‌ها و فضاهايي كه در حكومت ها به وجود مي‌آيد را از عواملي برشمرد كه بر اساس آن مي‌توان درباره سرنوشت و آينده گروه‌هاي مدني پيش بيني كرد.
اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با بيان اين مطلب، اظهار كرد: «در مورد بحث محدوديت‌ها و فضاها نمي‌توان اظهار نظر كرد، چرا كه سياست‌مداران كشور ها راجع به اين مسائل تصميم مي‌گيرند پس با توجه به اين‌كه گاهي روش‌هاي تبعيض و يا روش عدالت و تبادل در پيش گرفته مي‌شود،شرايط متفاوت خواهد بود».
وي با ابراز اين‌كه به لحاظ نفوذ مردمي، جريان اصلاح طلب از روز تشكيل تا به حال افول نداشته است، تصريح كرد: «جريان اصلاح طلب از زمان شكل گيري از ضريب نفوذ مردمي برخورداري بوده است و بر اساس نظر سنجي‌هاي كه تا به حال انجام شده و مي‌شود، اين جريان از همان نفوذ مردمي كه از ابتداي تشكيل برخوردار بوده است، برخوردار است و تغيير جدي در آن حاصل نشده است».
هاشمي در ادامه با بيان اين‌كه اين‌كه جريان اصلاح طلب در بطن جامعه ريشه دارد، گفت: «با توجه به اين‌كه مردم همچنان نسبت به امام (ره) خاطره خوش دارند، پس جرياني كه در جامعه نهادينه مي‌شود آينده مردمي اش روشن است و مي‌تواند همين وضعي را كه دارد، حفظ كند».
وي با تاكيد بر اين‌كه بايد با جريان‌هاي مدني ريشه‌اي برخورد كرد، يادآور شد: «در سال 64 يا 65 بعد از مجلس دوم، گروهي به نام روحانيون مبارز كه عمدتا از افرادي كه در دفتر حضرت امام (ره) فعال بودند و زمينه و عقبه انقلابي و مبارزاتي داشتند، نسبت به جرياني با عنوان، روحانيون مبارز اعلام موجوديت كردند تا در انتخابات سوم شركت كنند و حضرت امام هم فعاليت اين تشكل را تاييد كردند».
اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به اين‌كه در گذشته روحانيت يك سازمان با نام روحانيت مبارز داشت كه سابقه آن به قبل از انقلاب بر مي‌گردد و همچنان فعالند،اظهار كرد: «امام (ره) فعاليت روحانيون مبارز را تاييد كردند و فرمودند رقابت در انتخابات و صحنه‌هاي كشور مفيد است و مبنا را به رقابت گذاشتند و نه تفرقه، چرا كه بايد سلايق متفاوت در يك جامعه حضور داشته باشند و فعاليت كنند».
وي افزود: «جريان‌هاي سياسي كه بعدها در كشور تشكل مي‌شدند، به تدريج 3 شاخه پيدا كردند، يكي شاخه اصولگرا كه جريان فكري وابسته به روحانيت مبارز بود كه امروز به آنها اصولگرا مي‌گويند، اما در بستر زمان عناوين ديگر هم داشتند و دومي، جريان اصلاح طلب است كه با تاسي به روحانيون مبارز تشكيل شدند و جريان سوم، اعتدال گرا است كه عموما از انديشه‌هاي آيت الله رفسنجاني پيروي مي‌كنند».
هاشمي همچنين در پيش بيني اين‌كه اصلاح طلبان در آينده چه سرنوشتي خواهند داشت، خاطرنشان كرد: «نمي‌توان پيش بيني كرد و اين امر بستگي به شرايط سياسي، آزادي‌ها و نحوه برخورد با گروه‌هاي مختلف در صحنه‌هاي گوناگون خواهد داشت».
وي افزود: «از جهت نفوذ مردمي، جريان اصلاح طلب مثل دو جريان ديگر از ضريب نفوذي در جامعه برخوردارند و ضريب نفوذشان نسبت به زمان تشكيل فراز و نشيب داشته است، اما از بين نرفته است و در همان حد و حدود وجود دارد».
