فرارو- چین طراحی جدید پهپاد رادارگریز را آزمایش کرده است که سطوح کنترل متحرک را از بین میبرد و از انفجارهای هوای فشرده برای مانور استفاده میکند. این پهپاد که در مرحله آزمایش قرار دارد میتواند بر طراحی نسل ششم جنگندههای آینده آن کشور تاثیر بگذارد. پهپاد جدید دارای فناوری کنترل جریان فعال (AFC) است که از انفجارهای هوای پرفشار از محرکهای تعبیه شده در بدنه هواپیما برای مانور به جای سطوح کنترل متحرک سنتی مانند ایلرونها (قسمت متحرک بال هواپیما)، سکان و بالابرها استفاده میکند.
به گزارش فرارو به نقل از آسیا تایمز، در هفته جاری نشریه "چاینا مورنینگ پست" گزارش داد که پژوهشگران مرکز تحقیقات و توسعه آیرودینامیک چین در سیچوان یک پهپاد جدید با بال پرنده را آزمایش کرده اند که از فناوری کنترل جریان فعال استفاده میکند.
آن نشریه گزارش داده بود که پژوهشگران چینی در مقالهای که در تاریخ ۱۹ ژانویه در نشریه معتبر Acta Aeronautica et Astronautica Sinica منتشر شد اشاره کرده بودند که پهپاد در طول پرواز آزمایشی بالا رفت، غلتید و با عدم تعادل تلاطم تنظیم شد در حالی که ایلرونها (قسمت متحرک بال هواپیما) آن در جای خود قفل شده بودند.
این منبع میگوید که این کار توسط یک محرک انجام شد که هوای فشرده را از موتور پهپاد مهار میکرد و در زیر بال قرار میگرفت که جریان هوا را در جهات مختلف کنترل میکرد. این محرک با تشکیل یک لایه هوای قدرتمند، اما با دقت کالیبره شده در اطراف بالهای پهپاد گشتاور کافی برای هدایت را تولید میکند و آن را قادر میسازد تا به اندازه هواپیماهایی با سطوح کنترل متحرک مانور دهد.
پژوهشگران خاطر نشان ساختند که پهپاد ساخته شده توسط آنان قادر به انجام مانورهای نرم و سریع با پاسخ کمتر از ۰.۰۲ ثانیه از دستور تا اقدام است که به خوبی در تواناییهای رایانه پروازی آن مشهود است. گزارش "چاینا مورنینگ پست" اشاره میکند که این فناوری پیامدهای قابل توجهی برای طراحی هواپیماهای رادارگریز به ویژه در حفظ شکل گیری رادارگریز دارد.
"ژانگ لیو" دانشمندی که تیم تحقیقاتی را در مرکز دقیق طراحی جنگندههای رادارگریز نسل پنجم جی-۲۰ چین و تسلیحات مافوق صوت هدایت کرده میگوید: "شکل یک هواپیمای رادارگریز به دقت برای آیرودینامیک و مشاهده کم، طراحی شده است".
همان طور که "چاینا مورنینگ پست" گزارش داده تیم تحقیقاتی دریافتند که سطوح کنترل مکانیکی میتوانند شکل گیری دقیق هواپیماهای رادارگریز را با ایجاد شکاف، لبههای تیز، و برجستگیها مختل کنند و مناطق بازتابی راداری و کشش اضافی را ایجاد نمایند. با این وجود، به گفته آن منبع تیم تحقیقاتی خاطرنشان کرد که کشیدن بیش از حد هوای تازه از موتور هواپیما میتواند منجر به از دست دادن نیروی رانش شود. با این وجود، طراحی تیم تحقیقاتی هوای اضافی را از کمپرسور موتور پهپاد منحرف میکند و به طور موثر جمع آوری گاز و تولید نیروی رانش را جدا میسازد. هم چنین، در آن گزارش اشاره شده که پژوهشگران راهی برای خنک کردن حجم زیادی از جریان هوای داغ پیدا کردهاند، اما چگونگی آن را فاش نکردند.
هم چنین، در ماه جاری آزمایش بین المللی هوافضا گزارش داد که پژوهشگران امریکایی موفقیتی مشابه با همتایان چینی خود داشتهاند و یک هواپیمای بدون دم در مقیاس فرعی با موتور جت را با موفقیت آزمایش کردند. منبع خبری اشاره کرده که پهپاد تیم آمریکایی از ترکیبی از سطوح کنترل معمولی و فناوری کنترل جریان فعال برای مانور استفاده میکند. این منبع گزارش میدهد که تیم آمریکایی پهپاد خود را در اکتبر گذشته برای دو پرواز ۹ دقیقهای از محدوده سامانه هواپیمای بدون سرنشین پندلتون (UAS) در اورگان پرتاب کرد. Aerospace Testing International در ادامه گزارش داده که در طول هر پرواز یک خلبان پهپاد را با کنترلهای معمولی پرتاب میکند و به پهپادی دارای فناوری کنترل جریان فعال در اواسط پرواز تغییر میدهد و کنترل را به خلبان دیگری واگذار میکند.
این منبع خاطرنشان میسازد که در ابتدا برای کنترل پهپاد کار زیادی لازم بود. با این وجود، همان طور که خلبانان نسبت به مهارتهای خود اطمینان پیدا کردند میتوانستند مانورهای رول و زمینی را برای آزمایش توانایی فناوری کنترل جریان فعال به منظور هدایت پهپاد در زوایای تند انجام دهند و خاطرنشان ساختند که سیستم فناوری کنترل جریان فعال بیش از آن چه در آزمایشهای تونل باد پیش بینی میشد توان تولید میکند.
هم چنین، این منبع اشاره میکند که فناوری کنترل جریان فعال این ظرفیت بالقوه را دارد تا اجازه دهد مانورهایی را که با سطوح کنترل متحرک سنتی غیرممکن است از جمله چرخشهای پرسرعت و پرواز در زوایایی که سطوح کنترل معمولی را بی اثر میکند انجام دهد. این توانایی میتواند در درگیریهای هوایی درون برد بصری (WVR) و مانورهای نبرد هوایی مفید باشد.
علاوه بر این، آسیا تایمز در مورد پروژه دیگری مرتبط با فناوری کنترل جریان فعال امریکا به نام کنترل هواپیماهای انقلابی با برنامه X-Plane Novel Effector (CRANE) گزارش داده بود. X-Plane نیز همانند پهپاد جدید بال پرنده چین فاقد سطوح کنترل متحرک است. با این وجود، برخلاف پهپاد رادارگریز با فناوری کنترل جریان فعال چین که پیشتر آزمایش شده X-Plane هنوز در حال توسعه میباشد و برای انجام یک پرواز نمایشی مادون صوت بالا در سال ۲۰۲۵ میلادی برنامه ریزی شده است.
فناوری کنترل جریان فعال ممکن است یکی از چندین فناوری جدید باشد که در طراحیهای هواپیماهای جنگی آینده چین با نسخههای بالقوه پیشرفتهتر دارای فناوری کنترل جریان فعال در مسیر تحقیق و تولید قرار دارد. در همین راستا، چین در آگوست گذشته فناوری جریان فعال پلاسما را توسعه داد که در بمب افکن رادارگریز H-۲۰ آینده آن کشور ادغام میشود.
برخلاف فناوری کنترل جریان فعال سنتی که از هوای پر فشار برای مانور هواپیما استفاده میکند فناوری کنترل جریان فعال پلاسما با استفاده از یک غشای نازک در مقابل هواپیمای بال پرنده کار میکند که مولکولهای هوا را یونیزه مینماید. مولکولهای هوای یونیزه شده دوش پلاسما تولید میکنند که جریان هوا را تسریع نموده و میتواند از توقف هواپیما در صورت کاهش سرعت هوایی خاص جلوگیری کند.
برای مثال، ادعا شده که فناوری کنترل جریان فعال پلاسمای چین حتی اگر سرعت هواپیما به طرز غیر معمول به ۱۰۸ کیلومتر در ساعت کاهش یابد از توقف آن جلوگیری میکند.
جدای از این موضوع فناوری کنترل جریان فعال ممکن است در نسل ششم جنگندههای چین وجود داشته باشد. "چاینا مورنینگ پست" ماه گذشته گزارش داد که شرکت صنعت هوانوردی چین (AVIC) یک شرکت هوافضای دولتی پیشرو چینی که به دلیل تولید جنگندههایی مانند جی - ۱۶، جی - ۲۰ و جی - ۱۰ شناخته شده هنر مفهومی یک جنگنده نسل ششم را منتشر کرد که طراحی بدون دم آن را نشان میدهد.
آسیا تایمز پیشتر اشاره کرده بود که هیچ تعریف واحد و مورد اجماع جهانیای از چیستی جنگنده نسل ششم وجود ندارد چنین طرحهایی احتمالا فناوریهای نوظهور مانند طراحی مدولار، یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و افزوده و تیم سازی سرنشین دار و بدون سرنشین، توانایی سرنشین دار اختیاری و به احتمال زیاد رویکرد چین به فناوری کنترل جریان فعال را شامل میشوند.
همان طور که چاینا مورنینگ پست گزارش داده هنر مفهومی نسل ششم چین سه هواپیما را نشان میدهد که شبیه به نسل پنجم جی - ۲۰ هستند، اما به طور مشخص فاقد دم و پیش بال (کانارد) (بالچههای کوچکی که جلوتر از بال اصلی هواپیما و در دو طرف دماغه نصب میشوند) میباشند.
هم چنین، دارای بدنه بال ترکیبی و طراحی بال ثابت است که هیچ مفصل قابل مشاهدهای بین بدنه و بال هواپیما ندارد. علاوه بر این، جنگنده نسل ششم چین احتمالا از سطوح کنترل متحرک، بردار رانش و فناوری کنترل جریان فعال استفاده خواهد کرد.
علیرغم آن که چاینا مورنینگ پست خاطر نشان میسازد که طراحیهای نسل ششم جنگنده چین بسیار طبقه بندی شده هستند تحلیلگران با استناد به دادههای آن منبع میگویند این ویژگیهای طراحی باعث افزایش قابلیت پنهان کاری هواپیما در مقایسه با نسلهای قبلی جنگنده، افزایش کارایی سوخت و رقابت آنها با همتایان آمریکایی شان میشود.