رژیم غذایی کبد چرب؛ چه غذاهایی بخوریم و از چه غذاهایی پرهیز کنیم؟

بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها به شمار می‌رود که در آن چربی اضافه در کبد ذخیره می‌شود. اگر این بیماری درمان نشود می‌تواند منجر به سیروز و نارسایی کبد شود. این بیماری به‌ویژه در افرادی شایع است که به چاقی و دیابت نوع 2 مبتلا هستند. بیماری کبد چرب به کبد آسیب می‌رساند و مانع از عملکرد مناسب آن می‌شود. اولین خط درمان این بیماری بهبود سبک زندگی است و در این میان رژیم غذایی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که رژیم غذایی کبد چرب شامل چه غذاهایی می‌شود و افرادی که به این بیماری مبتلا هستند چه غذاهایی را نباید بخورند.

غذاهایی که در رژیم غذایی کبد چرب ضروری هستند

قبل از معرفی غذاهایی که برای افراد مبتلا به کبد چرب مضر هستند، لازم است به غذاهایی اشاره کنیم که افراد مبتلا به این بیماری باید مصرف کنند. خوردن این غذاها می‌تواند مانع از بدتر شدن بیماری کبد چرب و تبدیل آن به بیماری‌های جدی‌تر شود. برای مثال، یکی از این موارد، نمک دریایی یا آبی است که به‌ویژه نوع نمک صورتی هیمالیا آن بسیار مفید و مغذی است. این نمک یکی از بهترین انواع نمک محسوب می‌شود که قیمت بالاتری نسبت به سایر انواع نمک دارد. خرید و مصرف این نمک به‌ویژه برای افراد مبتلا به کبد چرب مفید است، برای اطلاع از قیمت و خرید نمک های متنوع کلیک کنید. در ادامه با سایر غذاهای مفید در رژیم غذایی افراد مبتلا به کبد چرب آشنا می‌شوید.

• قهوه: قهوه به کاهش آنزیم‌های غیرطبیعی کبد کمک می‌کند و خطر پیشرفت فیبروز کبد را کاهش می‌دهد.
• سبزیجات: ترکیبات موجود در انواع سبزیجات دارای برگ سبز تیره می‌توانند در مبارزه با بیماری کبد بسیار موثر باشند. این تاثیر احتمالا ناشی از نیترات و پلی‌فنول‌های متمایز موجود در این سبزیجات است.
• لوبیا و سویا: حبوبات مانند عدس، نخود، سویا و نخودفرنگی نه‌تنها بسیار مغذی هستند، بلکه حاوی نشاسته‌هایی مقاوم هستند که در سلامت روده موثر هستند. حبوبات همچنین می‌تواند به کاهش گلوکز و تری‌گلیسیرید خون در افراد مبتلا به چاقی کمک کند. آن‌ها می‌توانند تجمع چربی در کبد را نیز کاهش دهند.
• ماهی چرب: ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، ساردین، ماهی تن و قزل‌آلا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند و می‌توانند با کاهش چربی کبد، افزایش کلسترول محافظتی HDL و کاهش سطح تری‌گلیسیرید به بهبود بیماری کبد چرب کمک کنند.
• بلغور جو دوسر: غذاهای غنی از غلات کامل و فیبر مانند بلغور جو دوسر می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با بیماری کبد چرب را کاهش دهند و سطح تری‌گلیسیرید را نیز کاهش می‌دهند.
• آجیل: رژیم غذایی سرشار از آجیل می‌تواند التهاب را در بدن کاهش دهد و همچنین، باعث کاهش استرس اکسیداتیو و خطر ابتلا به بیماری کبد چرب شود.
• زردچوبه: ماده فعال موجود در زردچوبه، کورکومین نام دارد که دوز بالای آن می‌تواند شاخص‌های آسیب کبدی در بیماری کبد چرب را کاهش دهد. علاوه بر این، زردچوبه سطوح سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) را کاهش می‌دهد که این دو آنزیم در افراد مبتلا به کبد چرب به‌صورتی غیرطبیعی بالاست.
• لیمو: انواع لیمو تازه و لیمو عمانی سیاه پرک شده توانایی پاکسازی کبد را تقویت می‌کنند و ازآنجایی‌که مانند زردچوبه سرشار از ALT و AST هستند می‌توانند عملکرد کبد را بهبود ببخشند. شما می‌توانید برای خرید لیمو عمانی با قیمت مناسب، آن را به‌صورت کیلویی تهیه کنید.
• تخمه آفتابگردان: تخمه آفتابگردان سرشار از ویتامین E است و این ویتامین آنتی‌اکسیدانی است که اغلب در درمان بیماری کبد چرب از آن استفاده می‌شود.
• سیر: سیر نه‌تنها به غذا طعم می‌بخشد، بلکه می‌تواند به کاهش وزن و چربی در افراد مبتلا به کبد چرب کمک کند. این ماده غذایی همچنین سطح آنزیم‌های کبدی را بهبود می‌بخشد.

غذاهایی که باید از رژیم غذایی کبد چرب حذف شوند

اگر به بیماری کبد چرب مبتلا باشید، پزشک ممکن است به شما اجتناب از مصرف برخی غذاها را توصیه کند یا به شما توصیه کند که مصرف برخی غذاها را کاهش دهید. بنابراین، نه‌تنها مهم است که برخی غذاها را در ژیم غذایی خود بگنجانید، بلکه لازم است از مصرف برخی غذاها نیز پرهیز کنید. در ادامه با این غذاها آشنا می‌شوید.

• الکل: الکل یکی از عوامل اصلی در ابتلا به بیماری کبد چرب و سایر بیماری‌های کبد به شمار می‌رود.
• قند اضافه: از خوراکی‌های شیرین مانند آب‌نبات، کلوچه، نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی اجتناب کنید. قند بالای خون باعث افزایش تجمع چربی در کبد می‌شود.
• غذاهای سرخ‌شده: این غذاها چربی و کالری بالایی دارند.
• نمک اضافه: مصرف بیش‌ازاندازه نمک می‌تواند خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را افزایش دهد. بنابراین، مصرف نمک را به کمتر از 2300 میلی‌گرم در روز برسانید. اگر به فشارخون مبتلا هستید این مقدار را به کمتر از 1500 میلی‌گرم برسانید.
• نان، برنج و ماکارونی سفید: آرد سفید معمولا بسیار فرآوری‌شده هستند و به دلیل فیبر کم، می‌توانند قند خون شما را افزایش دهند.
• گوشت قرمز: گوشت قرمز سرشار از چربی‌های اشباع‌شده است.

درنهایت، اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید یا در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید برخی تغییرات در سبک زندگی به‌ویژه رژیم غذایی به شما کمک می‌کند که سلامت کبد خود را بهبود ببخشید یا خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را کاهش دهید. مطالعات نشان می‌دهند که پیروی از یک برنامه غذایی سرشار از فیبر، پروتئین و چربی‌های سالم بهترین راه برای محافظت از سلامت کبد است. بااین‌حال، مشورت با متخصص تغذیه یا پزشک نیز در این شرایط اهمیت زیادی دارد.