فرارو- یک تحلیل‌گر مسایل بین الملل می‌گوید که طرفین درگیر در پرونده هسته‌ای ایران تمایل جدی برای از سر گیری مذاکرات نشان نداده‌اند. به گفته وی طرف غربی در انجام مذاکرات صداقت و طرف ایرانی هم آن اعتقاد راسخ را ندارد که مشکلات باید از طریق مذاکره حل شود.
پیروز مجتهدزاده در گفتوگو با خبرنگار فرارو درباره عدم از سرگیری مذاکرات ایران با 1+5 در ماه اکتبر گفت: «من نسبت به انجام مذاکرات به صورت جدی خوشبین نیستم. برای اینکه در بیاناتی که صورت می‌گیرد من نکته‌ای ندیدم که طرفین واقعا خواهان این باشند که به مذاکرات برگردند و موضوع را از طریق مذاکره پایان دهند.»
وی با اشاره به اظهارات اشتون، کراولی و متکی درباره تاریخ مذاکرات گفت: «گویا طرف اروپایی از ایران می‌خواهد که تاریخ مشخص کند و طرف ایرانی هم گفته که اواخر اکتبر و اوایل نوامبر فرصت مناسبی است. پس به این ترتیب نباید مشکلی باقی بماند در حالیکه چنین نیست.»
این استاد دانشگاه عدم امیدواری نسبت به شروع مذاکرات را مربوط به هر دو طرف دانست و عنوان کرد: «باید یک سری علایم و نشانه‌هایی دال بر اینکه 1+5 می‌خواهد از طریق مذاکره مسئله را حل کند در دست داشته باشیم. در حالی که ما دیدیم 1+5 در دور پیش مذاکرات مدام کارشکنی کرده و هنگامیکه مذاکرات در حال انجام بود صحبت از تحریم و تهدید می‌کرد.»
وی افزود: «در صورتی که باید مذاکره برای پایان دادن به تهدیدها و تحریم ها و حل مسایل باشد و طرفین باید حسن نیت داشته باشند. صرف گفتن اینکه باید مذاکره کنیم بیشتر برای تهیه خوراک تبلیغاتی غرب انجام می‌شود. وضعیتی که تاکنون پیش آمده سبب این بدبینی شده است که ما به این نتیجه برسیم که غرب بیشتر نگران خوراک داخلی خود است.»
به گفته وی طرف غربی در ادعای حل مشکلاتش با ایران از طریق مذاکره صداقت ندارد. ادعایی که اوباما از پیش از ریاست جمهوری‌اش مطرح کرد ولی در عمل برای خودش هم ثابت شد که نیروهای تاثیرگذار منفی بر تصمیمات و ایده‌های اوموفق شدند که مانع از پیگیری این ادعاها شوند.
مجتهدزاده درباره عدم تمایل طرف ایرانی اظهار کرد: «از نظر داخلی خودمان هم پس تجربه مذاکرات ژنو و مذاکرات وین که در کمال ناباوری و وضعیت عدم اعتماد حاصل شد ما می‌بایستی امروز موقعیت بهتری در استقبال از این مذاکرات می‌داشتیم. من علایم و آثاری از این طرف هم نمی‌بینم که از مذاکرات درس گرفته و موقعیت‌اش را بهبود بخشیده باشد.»
وی با بیان اینکه در طرف ایرانی قضیه اعتقاد راسخ و خلل ناپذیری را نسبت به اینکه از طریق مذاکره می‌شود مسایل را حل کرد نمی‌بینم، گفت: «این تفاهم وجود ندارد که همه مسایل در جریان مذاکره مطرح شود. اگر اعتقاد به مذاکره داشته باشیم باید موارد و مسایل مورد نظر را از لحظه‌ای که طرفین باهم مکاتبه می‌کنند با شهامت و صداقت مطرح کنیم. این موارد شامل زمان، مکان و مقدار مبادله و چیز‌هایی از این قبیل می‌شود. بنابراین همه اینها را باید در جریان مذاکره حل کنیم نه اینکه پس از انجام مذاکره آقای وزیر خارجه راه بیافتد در خیابان‌ها و بگوید که فلان قسمت را قبول نمی‌کنیم.»
وی با انتقاد از موضوع مطرح شده در مذاکرات وین تاکید کرد: «هنوز برای من و بسیاری از ناظران مبهم است که ما در وین به چه مناسبت برای تامین سوخت راکتور تحقیقاتی دانشگاه تهران وارد مذاکره شدیم. سوخت این راکتور در سی چهل سال گذشته از طریق ان پی تی تامین می‌شد و این وضعیت به هیچ وجه جنبه سیاسی نداشت و مورد ایراد کسی نبود.»
این کارشناس مسایل بین المللی اضافه کرد: «چرا 1+5 به خود اجازه داد یا اینکه به 1+5 اجازه داده شد که در مورد راکتور دانشگاه تهران مذاکره کند، 1+5 چه کاره است. ما با 1+5 اگر مذاکره می‌کنیم به خاطر ایرادها و انتقادها و کارشکنی‌های آنها درباره بقیه موارد برنامه هسته ایران است؛ یعنی صنعت هسته‌ای منهای راکتور دانشگاه تهران و نیروگاه بوشهر. این دو مورد علی الاصول نباید مورد مذاکره واقع شود.»
وی با بیان اینکه ما چرا در وین درباره سوخت راکتور تهران مذاکره کردیم که نهایتا باعث شد که کار به بن بست کشیده شود، گفت: «طرفین به چه مناسبت وارد مذاکرات وین شده و کار را به جایی رساندند که آن مورد اصلا وجود نداشت. تامین سوخت راکتور تحقیقاتی دانشگاه تهران مساله‌ای نبود و برای 30 سال تامین می‌شد. ما در وین آن سو تفاهم و مشکلات به آن عظمت را موکول کرده‌ایم به رسیدگی به امری که رسیدگی نمی‌خواست.»
وی در پاسخ سوال دیگری در این باره که آیا عدم تمایل طرف غربی برای از سر گیری مذاکرات ارتباطی با تاثیرگذار بودن تحریم‌ها و تلاش غربی‌ها برای امتیازگیری از ایران دارد، اظهار کرد: «بحث تاثیر گذاری تحریم‌ها یک بحث تبلیغاتی است. خود کارشناسان غربی می‌گویند که تحریم‌ها تاثیر ندارد و در داخل ایران هم واکنش رسمی این است ما به تحریم‌های شما اعتنایی نداریم. واقعیت این است که تحریم نسبت به ایران یک وضعیت جدید نبوده و قدیم است از آغاز انقلاب اسلامی از سوی ایالات متحده آمریکا به صورت خصوصی و غیر قانونی اعمال شد.»
مجتهدزاده افزود: «البته نمی‌شود منکر لطمات اقتصادی زیادی که تحریم‌ها بر اقتصاد ایران وارد کرد، شد. اما ما همیشه با غرور گفتیم که یکی از آثار این تحریم‌ها این است که ایران را تشویق کرده است که به سوی خود کفایی اقتصادی حرکت کند.»
وی در توضیح این نکته که تحریم‌ها تاثیرگذار نیست، گفت: «اگر منظور از تاثیرگذاری تحریم‌ها تاثیری باشد که غرب به واسطه آن بتواند در وضعیت نظام سیاسی ایران تغییر ایجاد کند طبیعتا تحریم تاثیری ندارد. کارشناسان خودشان هم تصدیق کرده‌اند نه در مورد ایران و نه در هیچ جای دنیا تحریم‌های اقتصادی نمی‌تواند تاثیرات سیاسی مورد نظر را به دست دهد. ولی باز نمی‌توانیم تاثیرات اقتصادی را که تحریم بر جامعه و بر مردم می‌گذارد انکار کنیم.»
این پژوهشگر مسایل خارجی با انتقاد از وضع تحریم‌ها علیه ایران تصریح کرد: «باید به غرب گفت؛ شما که می‌دانید تحریم‌ها به زیان ملت و مردمی تمام می‌شود که هیچ گونه گناهی در این زمینه ندارند حداقل این تظاهر به انسان دوستی و حقوق بشر متوقف کنید و ادعا نکنید که تحریم هوشمند اعمال کرده‌ایم که به مردم آسیب نمی‌رساند.»
وی ادامه داد: «چشمتان را باز کنید و ببینید که شما فقط به مردم ایران زور می‌گویید و این مردم هستند که فشار را تحمل می‌کنند. من بارها گفته‌ام که به عنوان یکی از مردم مشکلات زیادی را یه واسطه تحریم‌ها تحمل می‌کنم و مستقیما گناه این مشکلات را به گردن 1+5 می‌اندازم. در نتیجه این فشارها است که به 1+5 می‌گویم که رفتار شما خلاف قانون، انسانیت و حقوق بشر است.»
مجتهدزاده در ادامه درباره اظهارات ژنرال مایک مولن که گفته بود روند کنونی ایران می‌تواند منجر به برخورد جدی در منطقه شود، گفت: «هر بچه‌ای هم این را می‌فهمد که سخنان مایک مولن جز تبلیغات سیاسی است و برای خوراک داخلی و ناظران غربی ایراد می‌شود. والا ژنرال محترم بهتر از همه ما می‌داند که غرب در شرایطی نیست که برخورد نظامی جدیدی را در منطقه راه بیاندازد.»
وی ادامه داد: «ما می‌دانیم و ژنرال بهتر از ما می‌داند که الان بزرگترین مشکل غرب به ریاست آقای اوباما این است که چگونه برخوردهای نظامی پیش آمده را هرچه زودتر تمام کرده و فرار کند. برای این جور حرف‌ها نمی‌شود هیچ اعتباری واقعی در نظر گرفت، اعتبار اینها در حد تبلیغاتی است.»
