تعدادی از مهمترین محوطه‌ها و گنجینه‌های تاریخی ایران به صورت اتفاقی و حین اجرای پروژه‌های عمرانی و با بیل لودر‌ها کشف شده‌اند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، تعدادی از مهمترین محوطه‌ها و گنجینه‌های تاریخی ایران به صورت اتفاقی و حین اجرای پروژه‌های عمرانی و با بیل لودر‌ها کشف شده‌اند.
طرح‌های توسعه و ساخت و ساز همواره یکی از مهمترین عوامل تخریب محوطه‌های باستانی و تاریخی در کشور بوده است. با این وجود در برخی از فعالیت‌های عمرانی با لودر به آثار نفیسی برخورد کرده است.
در چنین شرایطی با اطلاع سریع میراث فرهنگی و پیگیری باستان‌شناسان آثار ارزشمندی بدست آمده و زینت‌بخش موزه‌های ایران شده، هر چند که تخریب‌های گسترده و پنهانی لودر‌ها همواره بیشتر بوده و موارد خاص با پیگیری باستان شناسان و فشار فعالان اتفاق افتاده است.
تعداد عملیات‌های عمرانی که منجر به کشف محوطه‌های باستانی شده‌اند بسیار است، اما در ادامه به پنج محوطه و اثر ارزشمند که در عملیات‌های عمرانی کشف شدند؛ پرداختیم.
یکی از معروف‌ترین محوطه‌های باستانی که با بیل لودر‌های یک پروژه عمرانی از دل خاک بیرون آمد محوطه جوبجی در نزدیکی رامهرمز خوزستان است.
۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۶ حین حفاری برای خط لوله انتقال آب با پیدا شدن تعدادی اشیای باستانی کار متوقف شد. با وجود آسیب‌های وارده به این محوطه باستانی، پس از حضور باستان‌شناسان یک آرامگاه شاهی متعلق به دوره عیلام نو (سده ۶ پیش از میلاد) در این محوطه کشف شد که نشان از اهمیت بالای منطقه رامهرمز در تاریخ عیلام بود.
در آرامگاه شاهی جوبجی ۲ تابوت مفرغی وان شکل بود که در آنها ۲ شاهزاده خانم حدودا ۱۷ و ۳۵ ساله همراه با ۴۸۸ شی ارزشمند دفن شده بودند. این اشیا حالا در موزه ملی ایران نگهداری می‌شوند.
شاخص‌ترین اثر گنجینه جوبجی دستبندی زرین با کتیبه‌ای از دوره عیلام نو است که با عقیق نسبتا بزرگی تزیین شده. این دستبند از سه قطعه متصل به هم تشکیل شده و ترکیبی از طلا و سنگ عقیق است. با وجود این کشف مهم، اما محوطه جوبجی از گزند تخریب پروژه‌های عمرانی در امان نماند.
تابستان سال ۱۳۶۱ عملیات عمرانی ساخت سد شهدای مارون در شمال شهر بهبهان استان خوزستان با برخورد به یک آرامگاه سنگی متوقف شد.
باستان شناسان در ارجان بهبهان تابوت یو شکل برنزی را کشف کردند که آثار بی‌نظیری درون و بیرون آن قرار داشت. در داخل تابوت «کیدین هوتران یکم» از بزرگان عیلامی دفن شده بود و در دست چپ او که روی سینه‌اش قرار داشت یک حلقه قدرت طلایی کشف شد، حلقه‌ای که حالا یکی از شاخص‌ترین آثار موزه‌ای ایران است و در موزه ملی نگهداری می‌شود.
علاوه بر حلقه قدرت ارجان اشیای دیگری مانند چراغ برنزی، ساغر برنزی، ده ظرف استوانه‌ای شکل برنزی، نود و هشت دگمه طلایی و سینی برنزی که تصاویری روی آن مشخص بود نیز از این منطقه کشف شد.
سینی برنزی که اکنون به جام ارجان معروف است نماد کاروان المپیک ایران در توکیو ۲۰۲۰ بود و در پی همین عملیات عمرانی کشف شد. منطقه باستانی ارجان نیز با وجود این کشف مهم و اهمیت بالای تاریخی‌اش در ادامه از تخریب‌ها و تعرض‌ها در امان نماند.
ردپای آثار تاریخی در قیطریه تهران از دیرباز قابل مشاهده بوده، اما ۵۳ سال پیش با یک اتفاق، برگ تازه‌ای از تاریخ تهران رو شد.
کندن پی و ساخت و ساز پای برکه آب قیطریه مشرف به باغ صارم الدوله (پارک قیطریه کنونی) به کشف یک گورستان و تعداد زیادی آثار باستانی منجر شد. با آغاز کاوش‌های باستان شناسی در این محوطه حدود ۳۵۰ گور شناسایی شد.
پیشینه این محوطه به ۱۲۰۰ تا ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد. در گورستان باستانی قیطریه بیشتر آثار سفالی به همراه دکمه‌های لباس، سنجاق، سربند، زیورآلات، ابزار جنگی و … از جنس مفرغ بدست آمد.
بیشتر ظرف‌های سفالی قیطریه چرخ ساز و با پخت خوب بوده‌اند. در مجموع در حدود ۵ هزار متر مربع کاوش‌های باستانی در تپه قیطریه بیش از ۲ هزار ظرف سفالی و ابزارآلات مختلف کشف شد. از بقایای گور‌ها و محل‌های کاوش قیطریه اثری بر جای نمانده، اما آثار آن در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.
سال ٨٨ در نزدیکی روستای وستمین مازندران وقتی که کارگران شرکت گاز مشغول حفاری و جانمایی لوله‌های گاز برای یک پروژه گازرسانی بودند، تیغه‌های لودر حین کار با گوردخمه‌ای برخورد کرد که در آن جسد یک سرباز اشکانی با تمام تجهیزات نظامی دفن شده بود.
وقتی باستان‌شناسان راهی این محوطه شدند در کاوش‌های خود کشف کردند که این محل با وجود تخریب‌های زیاد به دلیل عبور لودر‌ها و سال‌ها کشاورزی، یک محوطه ارزشمند تاریخی شامل گورستان وسیع اشکانی با بیش از ٢۵٠ گوردخمه است.
اواخر دهه هشتاد وقتی یک کارگر لودر در حال خاکبرداری برای ساخت ساختمان جدیدی در محوطه بیمارستان امام سجاد شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد بود ناگهان با تکه‌های از یک اسکلت انسانی روبرو شد و نگهبانان بیمارستان را در جریان گذاشت.
لودر‌ها این بار نیز به یک گورستان باستانی برخورد کرده بودند که در پی بررسی‌های باستان‌شناسی احتمال داده شد که پیشینه تاریخی این گورستان به هزاره سوم قبل از میلاد و اواخر عصر مفرغ می‌رسد.
اگر چه گزارش شده در حدود ۴۰ گور این محوطه از بین رفته است، اما باستان‌شناسان در فصل اول کار خود حدود ۲۰ گور این محوطه باستانی در شهر یاسوج را کاوش کردند. قرار است پس از اتمام کاوش‌ها بخشی از این محوطه به عنوان سایت موزه برای بازدید گردشگران و علاقمندان آماده شود.
منبع: پنشتا
از دارک آکادمیا تا آرت دکو؛ جنجالی‌ترین دکوراسیون‌ها که مودتان را عوض می‌کنند 
ویدیو | مبارزه کامل علی اکبری با فایتر برزیلی 
ویدیو | کنایه سنگین عادل فردوسی‌پور به جواد خیابانی 
۴ جایگزین شگفت‌انگیز به جای گیاهان آپارتمانی برای دکوراسیون خانه 
باغ؛ گوشه ذهن هر ایرانی: سفری به زیباترین باغ‌های ایرانی در شیراز 
گنج غار کلماکره در کوهدشت لرستان رو ذکر نکردید
عنوانی که برای این گزارش انتخاب شده به نظر بنده دارای ایراد هست. ای کاش سایت های خبرگزاری و خبرنگاران پیش از نشر مطالبشان، به ویژه در زمینه میراث فرهنگی، با کارشناسان متخصص نیز مشورتی کنند تا نتیجه کار بهتر شود.
حالا ایرادات این گزارش:
در درجه نخست عنوان واژه گنج خود به خود مبلغ دیدگاه و فرهنگ اشتباه گنج یابی و وجود گنجینه های پنهان در محوطه های باستانی هست که همین تفکر غلط موجب شده در چند دهه گذشته شاهد از میان رفتن محوطه های باستانی کشورمان باشیم پیش از اینکه باستان شناسان اقدام به پژوهش بر روی آنان بکنند. پس به جای واژه گنج بهتر بود از عنوان کشف آثار فرهنگی مهم در ۵ محوطه باستانی ایران استفاده می شد.
دوم اینکه ۵ محوطه ای که در گزارش یاد شده نوع آثار فرهنگی که از آنان به دست آمده کاملا با یکدیگر متفاوت بوده و حتی گنجی که مدنظر نویسنده نیز هست از برخی اصلا به دست نیامده و تنها گورستان هایی بودند که اشیا فرهنگی همچون سفال یا مهر و گردنبندهای سنگی از آنان به دست آمده که همگی در نوع خود با ارزش هستند.
سوم اینکه نمی دانم ملاک ارزش گزاری نویسنده این متن چه بوده که تنها این ۵ محوطه معرفی شده اند، در حالیکه در ارزش گزاری و اهمیت اگر بخواهیم نظر کنیم، در ایران محوطه های با ارزش تر بسیار دیگری در دهه های گذشته یافت شده اند که هیچ نامی از آنان در این گزارش نیامده است.
بنابراین بسیار مهم هست که در هر زمینه ای که گزارشی تهیه می شود از کارشناسان آن امور برای مشورت استفاده کنند، در این مورد خاص خبرنگار این سایت خبری می توانست به راحتی به سازمان میراث فرهنگی مراجعه کند و به حضور باستان شناسان شاغل در آن اداره برود و نظر آنان را جویا شود.
امیدوارم که نگرش جامعه ما به محوطه های باستانی کشورمان که هویت و شناسنامه ملی ما هستند تغییر کند و عنوان هایی چون دفینه پنهان و گنج یابی از ادبیات کلامی ما حذف شود و نگاهی فرهنگی تر به اشیا عتیقه و باستانی داشته باشیم، نه صرفا اقتصادی!