فیلم مسابقه یکتا جمالی بیشتر از ۲۴ ساعت است که در شبکههای اجتماعی بین کاربران دست به دست میشود و همچنان جزء پربینندهترین ویدئوهاست. خبر مدالآوری او در رقابتهای جهانی ازبکستان، آنقدر فضای جامعه را پر کرده که حتی در صدر اخبار رسانههای ورزشی کشور هم قرار گرفته است. صحبت از اولینهاست. اولین مدال یک بانوی وزنهبردار ایرانی در مهمترین مسابقات این رشته. این افتخار بزرگ را دختر ۱۶ سالهای به نام یکتا رقم زده است. دختری که مثل اسمش بیهمتاست. وزنهبرداری نوپای زنان ایرانی در حالی هنوز طعم مدال آسیایی را نچشیده که سرافرازانه سکوهای جهانی را فتح کرده است. دختر وزنهبردار اصفهانی با درخششی که در مسابقات جوانان جهان ازبکستان داشت، نام خودش را به سینه تاریخ ورزش زنان ایران سنجاق کرد. او در نخستین تجربه حضورش در یک رویداد بینالمللی اینقدر شکوهمندانه حاضر شد.
جمالی در حرکت یکضرب ابتدا وزنه ۸۰کیلوگرمی را بالای سر برد و در ادامه پشت وزنه ۹۰کیلویی قرار گرفت که آن را نیز مهار کرد. یکتا تنها فقط یک قدم تا اولین مدال جهانی وزنهبرداری بانوان فاصله داشت. او باید در این لحظه وزنه ۹۲کیلویی را مهار میکرد که با سه چراغ سفید داوران این لحظه، جاودانه شد. مدال برنز یکضرب برای یکتا، اما این پایان کار نبود. حالا وقتش بود که او در حرکت دوضرب نمایش فوقالعادهاش را به رخ بکشد. ابتدا وزنه ۱۰۵کیلویی، بعد هم ۱۱۱ کیلو. جمالی آنقدر خوب بود که با مهار همین وزنه خیال همه را بابت کسب مدال برنز دوضرب و مجموع راحت کرد. با این حال او عملکرد درخشان خود را با مهار وزنه ۱۱۶کیلوگرمی و رسیدن به رکورد مجموع ۲۰۸ کیلوگرم تکمیل کرد؛ شش حرکت، شش وزنه صحیح و سه مدال تاریخی به رنگ برنز.
یکتا جمالی روی سکوی سوم رقابتهای جوانان جهان ایستاد تا برای نخستینبار پرچم ایران در صحنه جهانی وزنهبرداری زنان به اهتزاز درآید. این مدالهای دور از انتظار در شرایطی به دست آمدند که از آغاز فعالیت رسمی وزنهبرداری بانوان در ایران فقط سه سال میگذرد. پیشتر سیدهالهام حسینی با کسب مدال برنز تورنمنت بینالمللی نعیم سلیمان اوغلو در ترکیه، وزنهبرداری بانوان را صاحب مدال کرده بود. ستاره نوظهور تیم ملی وزنهبرداری بانوان بعد از کسب این مدال تاریخی گفت: «تقریبا سه سال است که وزنهبرداری را شروع کردهام و این اولین مسابقه بینالمللی برونمرزی من بود. هدفی که دارم خیلی بزرگ است و میخواهم به طلای المپیک برسم و برای آن خیلی تلاش میکنم و میدانم که حتما به آن خواهم رسید. مدالم را به همه دختران سرزمینم تقدیم میکنم».
آقای ارجمند حالا چه میگویید؟
انتشار ویدئوی مدالآوری یکتا جمالی در مسابقات وزنهبرداری قهرمانی جوانان جهان در حالی موجی از خوشحالی را در ورزش کشور و عموم جامعه به وجود آورده که چندی پیش داریوش ارجمند پیشکسوت سینما و تلویزیون در اظهارنظری نسنجیده و غیرکارشناسانه فعالیت زنان ایرانی در این رشته را امری ناپسند شمرد. او حدودا دو هفته پیش در مصاحبهای گفت: «خدا زن را برای وزنهبرداری نیافریده و زنی که وزنه میزند دیگر زن نیست. وزنهزدن زنان باعث افتادگی رحم و ازدستدادن قدرت باروری آنها میشود. زن باید مادر شود». نکته درخورتوجه و غیرکارشناسانه صحبتهای این هنرمند جایی بود که به مباحث فنی و رکوردهای این رشته اشاره کرد: «حسین رضازاده ۲۷۷ کیلوگرم وزنه زده است و یک خانم باید ۲۵۰ کیلوگرم وزنه بزند تا به جای اینکه بهترین مادر دنیا شود، بهترین وزنهبردار جهان شود».
اطلاعات آقای بازیگر حتی درمورد رکوردهای وزنهبرداری هم درست نبود چراکه بیشترین وزنهای که حسین رضازاده زده ۲۷۷ کیلوگرم نیست و ۲۶۳.۵ کیلوگرم بوده است. سنگینترین وزنه ۲۷۰ کیلوگرم بوده که لاشا تالاخادزه وزنهبردار گرجستانی در تمرین بالای سر برده است. نکته دیگر این است که در بخش زنان، وزنهبردار فوقسنگین جهان درحالحاضر یک چینی است که رکورد جهان را هم در اختیار دارد و بیشترین وزنهای که زده ۱۸۷ کیلوگرم بوده است.
ادعاهای غیرمعقول داریوش ارجمند درخصوص ورزشی که اصلا تخصصی در آن ندارد به قدری در فضای مجازی با بازتاب منفی از سوی مردم مواجه شد که در مقابل بسیاری از افراد با پستها و کامنتهای مختلف حرفهای او را نشانه تبعیض جنسیتی دانستند. مدالآوری یکتا جمالی در عرصه جهانی باعث شده تا در یکی، دو روز گذشته بار دیگر ویدئوی مصاحبه این بازیگر در فضای مجازی بازنشر شود و افتخارآفرینی این دختر وزنهبردار جوان پاسخی بر اظهارات غیرمنطقی ارجمند باشد.
داریوش ارجمند در حالی تاکنون هیچ واکنشی به هجمه انتقاداتی که از او میشود، نداشته که اعضای تیم ملی وزنهبرداری بانوان و مسئولان فدراسیون وزنهبرداری همگی به اتفاق صحبتهای او را محکوم و نسبت به آن ابراز ناراحتی کردند. الهام حسینی در این باره گفت: «من خودم دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی هستم و به خوبی با بدن زن آشنا هستم. فکر نمیکنم ورزشکردن مشکلی برای بدن یک زن به وجود بیاورد. حداقل این موضوع را مقالات علمی هم تأیید میکنند. تنها استرس و تغییرات هورمونی است که میتواند مشکلاتی را برای زنان ایجاد کند».
الناز باجلانی دیگر عضو تیم ملی بانوان در این باره یادآور شد: «مدالآوران رشته وزنهبرداری فقط سهراب مرادی و کیانوش رستمی نیستند. متأسفانه آقای ارجمند بدون داشتن اطلاعات کامل و لازم در این رابطه صحبتهایی را داشتند که کاملا اشتباه بود و نشان داد که واقعا بدون داشتن آگاهی لازم از فیزیولوژی بدن زنان و حتی رشته وزنهبرداری فقط نظر خودشان را مطرح کردند که درست هم نبود».
داود باقری، نایبرئیس و رئیس کمیته پزشکی فدراسیون وزنهبرداری نیز گفت: «اگر وزنه برای بانوان مشکل داشت، آکادمیهای علمی، مقالات علمی، دانشکدههای تربیت بدنی و مطالعات IOC قطعا به آن میپرداخت. مگر میشود دنیا اشتباه کند و یک نفر که چیزی از مسائل پزشکی نمیداند، نظر درست بدهد؟ ما تازه وزنهبرداری بانوان را راهاندازی کردهایم و نباید نیمی از جامعه مخاطبمان را که بانوان هستند، با این صحبتها ناامید کنیم».
مخالفت با آیسن ۸ ساله
ساز مخالفت با وزنهبرداری زنان، از آغاز فعالیت این رشته در ایران شنیده میشود. در رقابتهای بینالمللی جام فجر که دو سال پیش به میزبانی اهواز برگزار شد، فدراسیون از آیسن ادیب هشتساله دعوت کرده بود تا در مراسم افتتاحیه، به طور نمایشی وزنه بزند. آیسن از اردبیل با مربیاش راهی اهواز شد، اما مسئولان حراست در سالن مسابقات، اجازه حضور روی تخته را به او ندادند. تصاویر اشکهای آیسن بازتاب گستردهای در رسانهها یافت و حتی واکنش خانم اورسولا پاپاندرئا نایبرئیس آمریکایی فدراسیون جهانی را نیز برانگیخت.
با دخالت استاندار خوزستان، آیسن در مراسم اختتامیه روی تخته رفت. انعکاس خبر و فیلم این اتفاق، بیش از نتایج و رکوردهای ثبتشده در متن مسابقات بود. اشکهای آیسن تنها حاشیه رقابتها نبود. فردای افتتاحیه نیز مأموران حراست، مانع از ورود زنان شاغل در هیئت برگزاری به سالن شدند.
اورسولا گارزا پاپاندرئا، اما مقابل در ایستاد و گفت اگر زنان ایرانی وارد نشوند من هم نمیآیم. او ۴۰ دقیقه بیرون منتظر ماند تا سرانجام، اجازه ورود به زنان داده شد. خانم پاپاندرئا پس از ترک ایران، عکس یادگاری که با آیسن ادیب انداخته را در اینستاگرام منتشر کرد و نوشت: «پس از چند روز سخت، آیسن ادیب جایگاه خود را در تاریخ وزنهبرداری زنان ایران ساخت. اولین زنی شد که روی تخته رفت؛ در برابر مردان و زنان وزنه زد. پخش زنده تلویزیونی شد و زینتبخش صفحه اول محبوبترین روزنامه».