تعرفههای انرژی و بهویژه برق در استانهای مختلف کشور به واسطه تنوع اقلیم و آبوهوا، مقیاس و میزان متفاوتی دارد. به طور مثال، استانهای جنوبی به واسطه داشتن فصل گرمای طولانیتر و نیاز بیشتر به استفاده از سیستمهای سرمایشی و خنککننده، هزینه کمتری نسبت به سایر استانها میپردازند.
شرق در ادامه نوشت: استان سیستانوبلوچستان هم یکی از همین مناطق است که فصل گرمای بهشدت طولانی دارد و عمر زمستان در آنجا، بیش از یک ماه نمیشود. گرما در این استان آغاز شده و در برخی از مناطقش هم بیش از سایر نقاط، امان مردم را بریده است. اگرچه ساکنان جنوب شرق ایران به گرمای طاقتفرسا عادت دارند؛ اما به تعرفههای چند صد هزارتومانی نمیتوانند عادت کنند. امسال، این تعرفهها بالاتر از همیشه به خانه شهروندان ارسال شده و آنها نمیدانند که چگونه باید این رقمهای بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی را پرداخت کنند.
فیض محمد، از شهروندان معترض شهر بنت، با بیان اینکه در ماه اخیر مبلغ فیش برق مصرفی او حدود ۴۰۰ هزار تومان صادر شده است، توضیح میدهد: «تنها درآمدم یارانه مستمری حدود ۲۰۰ هزار تومان است که به سختی کفاف خرج و مخارج زندگیام را تأمین میکنم. چطور توان پرداخت این مبلغ را دارم؟ تنها وسایل برقی در خانه هم چند تا لامپ و یک کولر گازی است. در این هوای گرم نزدیک ۵۰ درجه مگر میشود بدون کولر زندگی کرد».
رنجبر، یکی دیگر از اهالی این منطقه هم میگوید پرداخت این قبوض از توان ما خارج است: «صدور تعرفههای چند صد هزار تومانی سبب نگرانی اهالی شده و این سؤال برای ما پیش آمده که چرا باید این همه پول برق پرداخت کنیم؟ اصلا در توان ما نیست که چنین مبالغی را فقط برای قبض برقمان بپردازیم. ما خانوادههای پرجمعیتی هستیم، درآمد محدودی داریم و شرایط برای ما به شکلی نیست که بتوان بهراحتی مخارج معمولی را تأمین کرد. با همه سختیها، توان این یکی دیگر از تحمل ما خارج است.
او با اشاره به تعرفهها در مناطق زندگی خودشان میگوید: «در مناطق ما ماههای بهمن، اسفند و فروردین باید تعرفههای گرمسیری لحاظ شود. از اوایل بهمن و تا اواسط آذرماه کولرهای گازی روشن است؛ درحالیکه تعرفهها را عادی حساب میکنند و هزینههای هنگفتی برای مردم ایجاد شده است».
علی، شهروندی دیگر از بنت که شغل کارگری دارد، اینطور به صحبتهای همشهریانش اضافه میکند: «یک کارگر یا یک بیکار در منطقه محروم بنت که تنها راه درآمدش همین یارانه ۴۵ هزارتومانی است، چگونه میتواند این قبضهای نجومی بالای ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان را پرداخت کند؟ اصلا مگر شدنی است؟ تمام حقوق من مگر چقدر است که بخواهم این میزان فقط برای قبض برق بپردازم؟».
ساداتی، یکی دیگر از شهروندان این منطقه، بیان کرد: اکثر مردم این منطقه در فصل زمستان به دلیل نبود گاز برای گرمنگهداشتن منازل خود از بخاری برقی استفاده میکنند و همچنین آبگرمکن تمام منازل برقی است. بخاری و آبگرمکن برقی موجب افزایش مصرف برق میشود و در نتیجه این تعرفههای نجومی برای اهالی این منطقه که عمدتا از قشر فقیر هستند، صادر میشود؛ اما این تعرفهها هیچگونه هماهنگی با وضعیت اقتصادی مردم این شهر ندارد. در این شهرستان هفت یا هشت ماه کولرهای گازی که برای روشننگهداشتن آن برق بسیار زیادی استفاده میشود، روشن هستند. از مسئولان و دستاندرکاران شهرستان نیکشهر و سیستانوبلوچستان میخواهیم تا نسبت به رفع این مشکل اهالی منطقه اقدام کنند».
پرویز کدخدایی، عضو شورای شهر بنت، ضمن تشریح اوضاع اقلیمی این منطقه میگوید: گرمای طاقتفرسای بخش بنت مردم این دیار را آزار میدهد و از طرفی دیگر قبوض برق، بیشتر از گرمای هوا شهروندان را تحت فشار قرار داده و بسیاری از مردم این منطقه توان تقبل و پرداخت هزینههای گزاف برق را ندارند. صدور قبضهای برق با هزینههای هنگفت عرصه را بر زندگی مردم منطقه بنت تنگ کرده است.
باید این واقعیت را پذیرفت که در بنت و جنوب بلوچستان ما فقط یک ماه زمستان داریم و باید ماههای بهمن تا فروردین هم برای برآورد هزینههای برق تابستانه محسوب شوند. در شرایطی که گرانی کمر مردم را خم کرده است، افزایش هزینههای برق و سایر حاملهای انرژی در شهرهای گرمسیری از جمله بنت که گاهی دما به بالای ۵۰ درجه میرسد، معقولانه و منطقی به نظر نمیرسد. مردم بنت نمیتوانند هم گرمای طاقتفرسا و هم قبضهای سرسامآور برق را تحمل کنند و ضروری است که مسئولان در این زمینه چارهاندیشی کنند.
کدخدایی معتقد است با توجه به تفاوت اقلیمی باید تفاوتی در قبوض هم وجود داشته باشد: «طبیعت جنوب کشور بهویژه در بخش بنت شهرستان نیکشهر، گرمای طاقتفرسایش بهگونهای است که حتی در بهمنماه هم مردم از وسایل سرمایشی استفاده میکنند و بدون وسایل سرمایشی نمیتوان زندگی کرد و همه خانهها باید مجهز به وسایل سرمایشی مدرن باشند و این گرمای کمسابقه، مشکلات فراوانی از جمله کاهش ولتاژ برق برای شهروندان این منطقه محروم ایجاد کرده است.
چندین بار از طریق نمایندگان مجلس پیگیر وضعیت قبوض نجومی برق بودهایم؛ اما متأسفانه منتج به نتیجهای که به نفع مردم باشد، نشده است. امیدواریم نمایندگان مردم در مجلس و مسئولان دولتی برای برونرفت از این وضعیت کمرشکن برای مردم تدبیری بیندیشند؛ چون اکثریت مطلق مردم این منطقه توان پرداخت قبوض برق را ندارند».
عضو شورای شهر بنت میگوید این مشکل قدیمی شده؛ اما هیچ اقدامی برای حل آن انجام نمیشود: «با وجود اینکه مردم بخش بنت که یکی از گرمترین نقاط کشور است، همهساله با این معضل دستوپنجه نرم میکنند؛ اما همچنان اقدامی برای رفع این معضل نشده است. از استاندار محترم، نماینده مجلس حوزه انتخابیه ایرانشهر، مسئولان و دستاندرکاران اداره برق و همچنان فرماندار شهرستان نیکشهر تقاضا داریم تا نسبت به رفع این معضل مردم اقدامی اساسی انجام دهند».
سیستانوبلوچستان ملغمه عجیبی از انواع آسیبهای اجتماعی و معضلات مرتبط با اقتصاد است. تا چند وقت دیگر، فصل غرقشدن کودکان در هوتکها میرسد. همان شبهتالابهایی که در نبود آب، زنان روستایی را راهی این مقصد میکند تا رخت و لباس و ظرفها را بشویند و هر بار در همین مناطق است که کودکان هنگام بازی در هوتکها غرق میشوند. در همین بنت، وضعیت جادهها غیر قابل وصف است.
راههای خاکی روستایی بلای جان مردم شده و هر بار ترددشان را با هزاران مشکل روبهرو میکند. بیشتر راههای ارتباطی روستایی بخش به مرکز شهر بنت خاکی و غیر استاندارد است که با یک بارندگی مسیرها مسدود میشود؛ به طور مثال، روستای وفا در پنج کیلومتری مرکز بخش قرار دارد و بیش از پنج سال است بازگشایی و تحویل پیمانکار داده شده؛ ولی تاکنون آن را آسفالت نکردهاند.
شغل اصلی مردم در محدوده بنت، کشاورزی و دامداری است. همراه با یارانه ماهانه دولتی، زندگی خود را میگذرانند. در یک سال گذشته و به خاطر شیوع ویروس کرونا، از نظر تحصیلی مشکلات زیادی را پشت سر گذاشتند و حالا، این مسئله جدید، یعنی تعرفههای سرسامآور برق، مشکل جدید زندگی آنها شده است.