اين روزها وقتي از كنار هر مجسمه‌ي شهري در پايتخت مي‌گذري، در دلت مي‌گويي: شايد فردا كه دوباره از اينجا رد شوم، ديگر مجسمه سرجاي خود نباشد...
سرقت يا مفقود شدن مجسمه‌هاي شهري گفته مي‌شود از نوروز آغاز شده اما طي دو هفته‌ي اخير به سوژه مطبوعاتي تبديل و درباره‌ي آن اطلاع‌رساني شد. مجسمه‌هايي ارزشمند كه حاصل زحمات هنرمنداني است كه شايد خلق كردن دوباره‌ي اين مجسمه‌ها،امكان پذير نباشد.
در هفته‌ي گذشته، زماني كه داستان پليسي به سرقت رفتن مجسمه‌هاي پايتخت به داغ‌ترين سوژه‌ي مطبوعات تبديل شده بود، هنرمندان و مسوولان شهري مختلفي در اين باره صحبت كردند و نگراني‌هاي خود را از اين اتفاق ناخوشايند در عرصه‌ي هنر مجسمه سازي كشور مطرح كردند.
داريوش مختاري: براي حفاظت از مجسمه‌هاي شهري بايد دوربين‌هاي مداربسته كار گذاشت
داريوش مختاري از جمله هنرمندان مجسمه سازي است كه دل نگراني‌هايش را درباره‌ي به سرقت رفتن مجسمه‌ها مطرح كرد.
اين هنرمند مجسمه‌ساز معتقد است: همان‌طور كه براي كنترل ترافيك شهر تهران و تخلفات آن دوربين‌هاي مداربسته در سطح شهر قرار گرفته است براي حفاظت از مجسمه‌هاي شهري نيز بايد چنين اقدامي در پيش گرفت.
او در واكنش به سرقت سريالي مجسمه‌هاي شهر تهران به خبرنگار هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: قطعا اين سرقت‌ها جنبه‌هاي مختلفي دارد و اين اتفاق هنوز كالبدشكافي نشده است، به طوريكه دقيقا نمي‌دانيم چه افرادي اين سرقت‌ها را به چه منظوري انجام داده‌اند.!
او تصريح كرد: درحال حاضر اين تصور مطرح شده كه سرقت‌ها به دليل آب‌كردن برنز و برنج مجسمه‌ها صورت گرفته است، اما به زعم بنده داستان كمي پيچيده‌تر از اين حرف‌هاست.
مختاري خطاب به مسوولان نظارتي همچون نيروي انتظامي و پليس تهران گفت: در شرايطي كه براي كنترل طرح ترافيك، دوربين‌هاي مداربسته در سطح شهر گذاشته مي‌شود،مي‌توان براي مجسمه‌هاي شهري كه ميراث ملي محسوب مي‌شوند، نيز كمي ارزش قائل شد و با چنين ابزاري از آنها حفاظت كرد.
وي خاطرنشان كرد: نيروهاي انتظامي مخاطبان اصلي اين ماجرا هستند و بايد درباره آن جوابگو باشند. آنها در برابر اين اتفاق نبايد سكوت كنند، زيراكه امروز مسأله كوچكي رخ نداده و بايد جوانب مختلف آن مورد بررسي قرار بگيرد.
مريم سالور: مسئولان در برابر حفاظت از اموال عمومي مسئول هستند
مريم سالور نيز با اظهار تاسف نسبت به مفقود شدن مجسمه‌هاي شهري دولت را مسوول حفاظت از اين اموال مي‌داند.
اين هنرمند مجسمه‌ساز معتقد است: يك هنرمند قبل از اينكه مجسمه‌ساز و هنرمند باشد، شهروند محسوب مي‌شود و بايد امنيت او تامين گردد.
او با اشاره به جريان سريالي سرقت مجسمه‌هاي شهري گفت: اين اتفاق برعهده‌ي دولت و سيستم امنيتي است، زيرا مجسمه‌ساز كارش را فروخته و رفته است اما دولت وظيفه حفاظت از اين اموال را دارد.
به گفته‌ي او،اين مجسمه‌هاي شهري بخشي از اموال عمومي تلقي مي‌شوند و صدمه‌زدن به آنها از يك سطل زباله گرفته تا يك مجسمه، جرم محسوب مي‌شود و مجرمان در قبال اين اتفاق بايد جريمه شوند.
سالور با اظهار تاسف ازسرقت 9 مجسمه با ارزش شهري در چند روزه اخير،بيان داشت: در شرايطي كه سيستم امنيتي قوي در سطح شهر حاكم است، جاي سوال دارد كه چگونه مجسمه‌هايي در اين ابعاد و اشكال در شهر دزديده مي‌شوند و نقش شهرداري و نيروهاي امنيتي در اين ميان چيست؟! زيرا دزديدن يك مجسمه برنزي در اين ابعاد به راحتي امكان‌پذير نيست.
او تصريح كرد: اين اتفاق يك ايراد بزرگ به مسئولان وارد مي‌كند، زيرا آنها در برابر اين اموال ملي مسوول هستند. در چنين شرايطي حتي اگر آئين‌نامه و قوانيني براي حفظ اموال عمومي تصويب شود مادامي كه به آن احترام گذاشته نشود، راه به جايي نخواهيم برد.
قدرت‌الله عاقلي: تك تك مجسمه‌هاي سرقت‌شده ارزش ملي دارند
قدرت‌الله عاقلي از ديگر هنرمندان مجسمه ساز نيز از خواستار مجازات سارقان مجسمه‌هاي شهري شد.
اين هنرمند مجسمه‌ساز گفت: سازمان زيبا‌سازي شهر تهران با تصويب و تدوين آيين‌نامه‌هاي اجرايي بايد در كنار شناسنامه‌دار‌كردن مجسمه‌ها و اموال شهري ضمانت نگهداري آنها را نيز با تعيين مجازات‌هايي براي سارقان تضمين كند.
او با اشاره به ربوده شدن تعدادي از مجسمه‌هاي شهري در سطح شهر به ايسنا گفت: بيشتر كارهايي كه دراين مدت به سرقت رفته است در ابعاد كوچك ساخته شده و دزدي آنها به‌راحتي امكان‌پذير است. درحاليكه مجسمه‌هايي در اين ابعاد بايد در فضاهاي بسته و يا در مقابل وزارتخانه‌ها و مراكزي نصب شوند كه به‌صورت شبانه‌روزي حفاظت مي‌شوند.
او غفلت در سرقت سريالي اين مجسمه‌ها را متوجه سازمان زيبا‌سازي شهر تهران دانست و معتقد است:سازمان دراين زمينه مقصر است، زيرا بدون بررسي،كارهايي را در سطح شهر نصب كرده است كه به‌راحتي قابل سرقت است، درحاليكه اين مجسمه‌ها سرمايه‌هاي ملي كشور محسوب مي‌شوند و بايد با حساسيت بيشتري نسبت به آنها برخورد كرد.
عاقلي با اظهارتاسف از اين اتفاقات عنوان كرد: تك‌تك آثار سرقت‌شده ارزش ملي دارد و ديگر نمونه‌هاي آن تكرار نخواهد شد. مثلا زنده‌ياد علي قهاري چند سالي است كه ديگر در ميان ما نيست و با اين اتفاق ديگر شاهكاري چون مجسمه استاد شهريار تكرار نمي‌شود.
اين هنرمند مجسمه‌ساز پيشنهاد داد: سازمان زيبا‌سازي بايد براي تمام اين آثار شماره سريال در نظر بگيرد و در كنار شناسنامه‌دار كردنشان مجازات‌هايي را مقرر كند تا به محض سرقت اين آثار با ارزش براي سرقت‌كنندگان آنها مجازات‌هايي در نظر گرفته شود.
عاقلي در بخش ديگري از اين گفتوگو درباره‌ي انتخاب متريال ديگري براي ساخت مجسمه‌ها توضيح داد: هنرمند ايده‌هايش را به اجرا مي‌گذارد و كسي نمي‌تواند به او بگويد كه طرحش را از چه جنسي بسازد! اما وضعيت امنيت شهري، جايگاه مسائل اجتماعي و سطح پايين فرهنگي مردم و جامعه جاي سوال دارد؟!
جمشيد مراديان با تاكيد بر لزوم فرهنگ‌سازي:نمي‌توان براي هر مجسمه يك نگهبان گذاشت
شايد بايد ديد چه وقت اين مجسمه‌ها سر از حراجي‌ها درمي‌آورند؟! جمشيد مراديان نيز معتقد است كه مادامي كه در مورد هنر كار كلان فرهنگي انجام نشود، شاهد مشكلاتي همچون سرقت سريالي مجسمه‌هاي شهري خواهيم بود.
اين هنرمند مجسمه‌ساز با اشاره به سرقت سريالي مجسمه‌هاي شهري طي چند هفته اخير گفت: نمي‌توان براي تمام مجسمه‌هاي شهر نگهبان گذاشت و يا به آنها دزد‌گير نصب كرد، همان‌طور كه در هيچ كجاي دنيا مجسمه‌هايي از اين دست را نمي‌دزدند.
او تصريح كرد: اگر باور جامعه به نياز وجود مجسمه و ساير اشكال هنري متمايل شود، ديگر نيازي به نگهبان و نگراني براي سرقت مجسمه‌هاي شهري نيست.
به گفته‌ي مراديان اين اتفاق نيازمند برنامه‌ي فرهنگي طولاني‌مدت است و تا زماني كه حاصل نشود، بايد شاهد اتفاقاتي از اين دست بود.
مردايان در پايان در پاسخ به نقش سازمان زيبا‌سازي شهر تهران و يا شهرداري به عنوان متوليان نصب اين مجسمه‌ها در سطح شهر به ايسنا گفت: متولي دراين ميان مقصر نيست، چون آنها سفارش ساخت مجسمه را به هنرمند داده‌اند و اكنون خودشان بابت سرقت اين مجسمه‌ها متضرر شدند. شايد هم بايد منتظر ماند و ديد كه چه وقت اين مجسمه‌ها سر از حراجي‌هاي هنري در مي‌آورند؟!
مدير مركز هنرهاي تجسمي سازمان فرهنگي ـ هنري شهر تهران: سرقت سريالي مجسمه‌هاي هنري چالش‌هاي جدي را بوجود خواهد آورد
مجتبي آقايي معتقد است: سرقت سريالي مجسمه‌ها در سطح شهر چالش‌هاي جدي را در عرصه‌ي هنر و به ويژه هنر مجسمه‌سازي ايجاد خواهد كرد.
مدير مركز هنرهاي تجسمي سازمان فرهنگي ـ هنري شهر تهران با بيان اين مطلب به خبرنگار ايسنا، گفت: متاسفانه اگر بخواهيم از منظر هنري به اين اتفاق ناخوشايند نگاه كنيم از اين پس شاهد چالش‌هاي جدي و تبعات سويي در عرصه‌ي هنر مجسمه‌سازي خواهيم بود.
او تصريح كرد: فارغ از كم‌وكيف اين اتفاق در شرايطي قرار داريم كه بحث برگزاري سمپوزيوم مجسمه‌سازي و دوسالانه مجسمه‌هاي شهري مطرح شده است، اما فضاي حاكم بر مجسمه‌سازان مي‌تواند تاثيرات منفي بر اين رويداد‌هاي بزرگ داشته باشد.
آقايي خاطرنشان كرد: مجسمه‌هاي سرقت‌شده عمدتا از سمبل و نمادهاي عمومي، شخصيت‌هاي شناخته‌شده و يا مفاهيم معنوي بوده‌اند در حالي كه اين عمل زشت تاثيرات سويي را به دنبال خود دارد.
او خطاب به سازمان‌هاي متصدي امنيت در جامعه گفت: هنر مجسمه‌سازي از دوران انقلاب به بعد افت و خيزهاي بسياري داشته تا به يك فضاي آرام و بانشاط دست پيدا كرد. به همين دليل هم از نهادهاي متصدي امنيت در جامعه تقاضا داريم تا هرچه سريع‌تر به اين اتفاقات بپردازند.
آقايي در پايان گفت: گاه يك تهديد مي‌تواند فرصت بيشتري را براي ما ايجاد كند تا با حساسيت بيشتري نسبت به پيرامون خود بپردازيم، شايد اين سرقت‌ها براي جامعه‌ي هنري همچون فرصتي عمل كند.
سخنگوي شوراي شهر تهران: سرقت اين آثار تنها به دليل مساله مالي نبوده است
سخنگوي شوراي شهر تهران با اشاره به اظهارات تعدادي از اعضاي شوراي شهر تهران در مورد سرقت چند مجسمه هنري از سطح شهر، گفت: نظر شورا اين است كه اين سرقت‌هاي سازمان‌يافته انگيزه مالي نداشته و بايد مورد پيگيري جدي قرار گيرد.
خسرو دانشجو در رابطه با سرقت 9 اثر هنري شهر تهران و واكنش آنها به اين مساله، توضيح داد: چند تن از اعضا اظهاراتي را در اين رابطه داشته‌اند و در مجموع شوراي شهر تهران به اين نتيجه رسيد كه با توجه به ارزش ريالي محدود اين آثار هنري و مشقت و سختي كه انتقال و جابجايي آنها به همراه دارد، سرقت اين آثار تنها به دليل مساله مالي نبوده است.
او خاطر نشان كرد: شورا از مسوولان مربوطه خواسته است تا از طريق مراجع قانوني به خصوص پليس پايتخت اين موضوع كاملا پيگيري شود چون از نظر شورا اين سرقت سازمان يافته و با هدف خاصي بوده است.
سخنگوي شهرداري تهران: درصورت مفقود شدن مجسمه‌ها، همانند آنها نصب خواهد شد
سخنگوي شهرداري تهران نيز درباره‌ي سرقت 9 المان و مجسمه شهري تهران، گفت: شهرداري تهران معمولا احجام و مجسمه‌هاي انتزاعي و مجسمه‌هاي شهري را خريداري يا سفارش مي‌دهد و به عنوان شهرداري وظيفه سفارش و توليد و نصب مجسمه‌ها و المان‌هاي شهري را دارد.
سيدمحمد هادي ايازي افزود: از 9 اثر به سرقت رفته دو اثر انتزاعي و در پارك هنرمندان بوده و هفت اثر نيز مربوط به مشاهير ادب و فرهنگ بوده است .
وي با اشاره به تماسي كه با سردار ساجدي‌نيا ـ رييس پليس پايتخت ـ در اين رابطه داشته است، خاطر نشان كرد: با توجه به توضيحات داده شده، رييس پليس پايتخت قول پيگيري‌هاي لازم و دستگيري مجرمان را داده است تا مجسمه‌ها به جاي قبلي خود برگردانده شوند.
وي تاكيد كرد: شهروندان تهراني مطمئن باشند حتي در صورت مفقود شدن مجسمه‌ها شهرداري تهران همانند مجسمه‌هاي قبلي آثار جديدي را در همان محل‌ها نصب خواهد شد.
ايازي با بيان اين كه آثار به سرقت رفته از نظر ريالي 110 ميليون تومان ارزش داشته است، گفت: اما مساله مهم خسارت معنوي اين سرقت است كه براي هنرمندان و شهروندان به همراه دارد.
وي توضيح داد: هنرمندان با سرقت آثار هنري انگيزه خود را از دست خواهند داد و براي شهروندان نيز اثر رواني اين سرقت به هيچ وجه توجيه‌كننده نيست.
سخنگوي شهرداري تهران با بيان اين كه سرقت مجسمه‌هاي شهر تهران اقدام جديدي بوده و پليس نيز با اين نوع جرم تاكنون مواجه نشده بود، خاطر نشان كرد: شهرداري تهران در سطح مناطق خود سرقت اين آثار را به كلانتري‌ها اعلام كرده بوده است و قطعا سيستم انتظامي نيز در اين چند روز به طور كامل در جريان جزييات اين اقدام قرار گرفته است.
و اما «فرمانده انتظامي تهران بزرگ» از رسيدگي به موضوع سرقت سريالي مجسمه‌هاي شهر تهران خبر داد.
سرتيپ حسين ساجدي‌نيا اظهار كرد: در رابطه با مفقود شدن مجسمه‌ها شكايتي به پليس صورت نگرفته بود اما از چهار روز گذشته با مطرح شدن اين موضوع بررسي مفقود شدن مجسمه‌ها در دستوركار پليس قرار گرفت.
وي با اشاره به اينكه در حال حاضر يك تيم ويژه در حال بررسي پرونده سرقت مجسمه‌ها در پليس آگاهي است اضافه كرد: به طور دقيق تعداد مجسمه‌هاي مفقود شده مشخص نيست اما آنچه گزارش شده است تا امروز 9 مورد مفقوديت مجسمه گزارش شده كه البته بحث مفقوديت مجسمه استاد شهريار سرقت نبوده بلكه اين مجسمه توسط شهرداري جابجا شده بوده است.
فرمانده انتظامي تهران بزرگ در پاسخ به اينكه چرا گزارش اين موضوع به پليس تاخير داشت اظهار كرد: اين موضوع را بايد از مسوولان شهرداري جويا شد.
سرتيپ ساجدي‌نيا خاطرنشان كرد: البته شهرداري تهران اعلام كرده است كه ارزش ريالي اين مجسمه‌ها كمتر از 100 ميليون تومان است هرچند اين مجسمه‌ها از نظر هنري با ارزش هستند.
وي در پاسخ به سوال ايسنا مبني بر اينكه اين مجسمه‌ها با وجود پليس در پارك‌ها چگونه به سرقت رفته است گفت: در حال حاضر در همه پارك‌ها نيروهاي پليس به صورت دائم مستقر نيستند كه البته راه‌اندازي پليس پارك در دستوركار قرار دارد.
وي ادامه داد: ماموران پليس به صورت گشت پياده و سواره در پارك‌ها نيز هم‌اكنون حضور دارند اما با توجه به اين كه شكايتي هم در خصوص سرقت مجسمه‌ها نداشتيم، پليس هم اطلاعي از اين موضوع نداشت و به نظر مي‌رسيد طبق روال قبل شهرداري مجسمه‌ها را جابجا كرده است.
سرتيپ ساجدي‌نيا خاطرنشان كرد: بررسي‌ها در اين زمينه ادامه دارد و اخبار تكميلي در اين رابطه متعاقبا اعلام خواهد شد.
و اخيرا محمد با قر قاليباف شهردار تهران همچنين در پاسخ به سوالي در رابطه با آخرين پيگيري‌هاي در مورد سرقت مجسمه‌ها با تاكيد بر اين كه اين اقدام كاملا سازماندهي شده است، افزود: با توجه به تجربه من در نيروي انتظامي افرادي كه اين اقدام را انجام مي‌دهند، دزد سر راهي نيستند و حتما به شكل يك باند اقدام مي‌كنند.
قاليباف با بيان اين كه پليس تاكنون اطلاعات خوبي در اين رابطه به دست آورده است، افزود: شهرداري شكايت خود را ارائه كرده است و همكاري لازم را با پليس خواهد داشت، اما در نهايت مسوول امنيت شهر و مراقبت از مجسمه‌ها و نمادهاي شهري شهرداري نيست!
