عدم اتصال سامانه املاک و اسکان با دستگاه‌های مرتبط بخصوص سازمان ثبت اسناد و املاک، وضع مالیات برای خانه‌های خالی را دچار مشکل کرده است.
به گزارش ایسنا، در ماه‌های اخیر پیامک‌هایی به برخی مالکان که به زعم وزارت راه و شهرسازی دارای بیش از یک واحد هستند برای تعیین وضعیت واحدهایشان ارسال شده است. این در حالی است که برخی از این افراد فقط یک واحد در اختیار دارند.
ظاهرا علت این ناهماهنگی عدم اتصال سامانه املاک و اسکان متعلق به وزارت راه و شهرسازی با سازمان ثبت اسناد و املاک مربوط می‌شود. در حال حاضر ملاک وزارتخانه برای بحث تملک، درج معاملات در سامانه املاک و مستغلات است که نیاز به دریافت کد رهگیری دارد. این در حالی است که بسیاری قرارداد‌ها بدون کد رهگیری نوشته می‌شود و سپس طرفین معامله برای ثبت سند به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کنند؛ دفاتری که هنوز به دلایل نامعلوم به سامانه املاک و اسکان متصل نشده اند.
در حال حاضر وزارت راه و شهرسازی در مکانیزم شناسایی واحد‌های خالی از روش خوداظهاری استفاده می‌کند. یعنی آنکه به مالکان پیامک ارسال کرده و می‌خواهد در سامانه مذکور اطلاعاتشان را وارد کنند. این به معنای آن است که اطلاعات وزارت راه از وضعیت خانه‌های خالی از سکنه جامع نیست.
وزارتخانه امیدوار است بعد از پایان مرحله خوداظهاری، تعداد قابل توجهی از واحد‌ها تعیین تکلیف شوند. اما ظاهرا صاحبخانه‌ها همکاری لازم را ندارند و بر اساس آخرین آماری که وزارت راه و شهرسازی ارایه داده تنها ۱۰۹ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه برای اخذ مالیات به سازمان امور مالیاتی معرفی شده است.
پس از ایرادات شورای نگهبان و بر اساس آخرین اصلاح صورت گرفته توسط مجلس شورای اسلامی در ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم هر واحد مسکونی واقع در کلیه شهر‌های بالای یکصد هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره (۷) ماده ۱۶۹ مکرر این قانون، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد به عنوان خانه خالی شناسایی شده و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت‌های تبصره (۱۱) ماده ۵۳ این قانون، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره در سال اول معادل ۶ برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه خواهد شد.
بنابراین گزارش، روز ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ سامانه املاک و اسکان که اطلاعات واحد‌های مسکونی کل کشور در آن ثبت خواهد شد به مرحله اجرا رسید. قرار است این اطلاعات با همکاری سایر دستگاه‌های مرتبط جمع آوری و برای وضع مالیات متعلقه در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد. طبق ماده ۵۴ قانون مالیات‌های مستقیم واحد‌های مسکونی خالی در سال اول مشمول شش برابر مالیات متعلقه خواهند شد که البته شورای نگهبان ۱۶ ایراد به آن گرفت و سپس مجلس ایرادات را برطرف و مجدداً به شورا ارسال کرد.
وزارت راه و شهرسازی قول داده بود تا پایان تابستان اولین اطلاعات واحد‌های مسکونی را در اختیار سازمان امور مالیاتی بگذارد. بنابر این گزارش، از بین ۲۸ میلیون واحد مسکونی تا کنون ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد شناسایی و شناسنامه دار شده و ۱.۵ میلیون پیامک برای مالکان بیش از یک واحد مسکونی ارسال شده است. رئیس سازمان امور مالیاتی اعلام کرده ظرف ۱۰ روز مالیات خانه‌های خالی را مطالبه می‌کنیم.
