پول مردم کجاست؛ در جیب آژانس‌ها یا شرکت‌های هواپیمایی؟

سازمان هواپیمایی ششم اسفندماه بخشنامه کرد که به دنبال شیوع کروناویروس در ایران، هزینه بلیت‌های کنسلی بدون دریافت جریمه استرداد شود. سخنگوی این سازمان در تکمیل آن بخشنامه اعلام کرد که اگر، قبل از پنجم اسفندماه بلیت سفر خود را تهیه کرده باشند، می‌توانند آن را بدون پرداخت جریمه کنسل کنند.

به گزارش ایسنا، در همین حال برخی شرکت‌های هواپیمایی با دادن مهلت تنفس به خود و یا بهانه‌هایی از این دست که هنوز بخشنامه سازمان هواپیمایی را نگرفته اند، در پس دادن هزینه کنسلی‌ها تعلل ایجاد کردهاند.

در این میان، برخی مسافران انصرافی هم از بدتعهدی آژانس‌های مسافرتی در پس دادن پول، شکایت داشتند، آژانس‌ها هم در واکنش به شکایت‌های مردمی، در نامه‌های مکرر به سازمان هواپیمایی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این تاخیر و بدتعهدی‌ها را گردن شرکت‌های هواپیمایی و ریلی و هتل‌ها انداختند.

سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، هشتم اسفندماه در نامه‌ای به امضای سرپرست اداره کل نظارت بر خدمات این سازمان، خطاب به انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نوشت که «با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم حفظ سلامت جامعه، ضمن عطف به نامه شماره ۶۰۵۹۸ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ رییس سازمان هواپیمایی کشوری و نامه ۹۸۲۴۰۰/۳۹۴۱۳ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مبنی بر کنسلی تور‌ها و پرواز‌های مسافران بدون اخذ هزینه، برای جلوگیری از شکایات و تبعات بعدی آن، لطفا دستور فرمایید موضوع در اسرع وقت به دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی ابلاغ و بر فرایند اقدامات آن‌ها نظارت لازم معمول شود.»

حرمت الله رفیعی ـ. رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران هم که نسبت به حمایت نکردن دولت از اصناف گردشگری و تحمل ضرر مالی در بحران کرونا گله‌مند بود، در پاسخ به آن نامه نوشت که «با توجه به همکاری نکردن برخی از هتل‌ها حسب بخشنامه جامعه هتلداران ایران و همچنین برخی از ایرلاین‌ها، دفاتر قادر به بازپرداخت کل وجوه دریافتی نیستند و مزید اطلاع برخی از اقدامات صورت‌گرفته برای مسافران از قبیل: ویزا، اقامت در هتل‌های خارج از کشور با هزینه بلیت پروازها، قطار‌ها و اتوبوس‌های خریداری‌شده برای مسافران که مبدا و مقصد آن در خارج از ایران است و با توجه به این‌که آن‌ها نیز تابع قوانین کشور‌های خود هستند بخشی از مبالغ قابل استرداد نیست.»

معاون بازرسی و رسیدگی به تخلفات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بعد از این نامه نگاری‌ها در مصاحب‌های با ایسنا به شکایت‌های رسیده از تخلفات آژانس‌های مسافرتی و شرکت‌های هواپیمایی در پس ندادن پول سفر‌های کنسلی، اشاره کرده و گفته بود: به دنبال اقدامات نظارتی و بازرسی‌های انجام شده از سایت‌های فروش بلیت هواپیما و نیز حسب شکواییه‌ها و گزارشات شاکیان خصوصی مشخص شد مسافران زیادی پرواز‌های خود را کنسل کردند و ضمن مراجعه به دفاتر خدمات مسافرتی خواستار عودت وجه بلیت خود شده‌اند. اما به نظر می‌رسد که آژانس‌های مسافرتی برخی شرکتها، از این کار خودداری کرده و برای لغو بلیت سفر‌ها از مردم جریمه دریافت می‌کنند که این امر موجب نارضایتی مسافران و سردرگمی آن‌ها شده است.

او گفته که مردم می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف در این زمینه، مراتب را از طریق تلفن ۱۲۴ به شکایات مردمی سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور اعلام کنند یا در سایت سازمان هواپیمایی کشوری بخش شکایات، موضوع را درج کنند و مطمئن باشند بدون اغماض با شرکت‌ها یا آژانس‌های متخلف برخورد و پول مسافران به آن‌ها برگردانده خواهد شد.

رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران بعد از این اظهارات، یک بار دیگر دست به نامه شده و این بار خطاب به رییس سازمان هواپیمایی نوشته است: «برابر گزارش‌های متعدد از دفاتر و گله‌مندی از نحوه برخورد ایرلاین‌ها (شرکت‌های هواپیمایی) و استرداد نشدن مبالغ واریزی مسافران در وجه دفاتر (خدمات مسافرتی) مبنی بر صدور بلیط و کنسل کردن مسافر به دلیل شرایط خاص، همه ایرلاین‌های خارجی و داخلی تا کنون ریالی را مسترد نکردهاند که مشکلات عدیده‌ای را برای دفاتر ما بوجود آورده و در توان همکاران ما جهت استرداد به مسافران نیست.

مزید استحضار نهاد‌های نظارتی (سازمان تعزیرات حکومتی، حمایت از مصرف‌کنندگان، قوه قضاییه و ناجا) که تنها با دفاتر خدمات مسافرتی برخورد قهریه دارند. ترتیبی اتخاذ فرمایید به فوریت ایرلاین‌ها نسبت به استرداد وجوه کنسلی بلیت‌ها اقدام لازم را مبذول فرمایند.»

حرمت الله رفیعی در گفت وگو با ایسنا هم درباره تخلف برخی آژانس‌های مسافرتی در بازنگردان وجه کامل کنسلی سفرها، گفت: در این باره خاطیان باید پاسخگو باشند، بررسی کنند ببینند سایت‌های فروش آنلاین چقدر از وجوه مردم را نگه داشتهاند و بازنگرداندهاند، مساله فقط آژانس‌های مسافرتی نیست، آژانسی بوده که ۶۰ میلیون تومان باید به مردم برمیگرداند و با یک تلفن انجمن این کار را انجام داده است. اگر شکایتی وجود دارد دستگاه‌های نظارتی با هماهنگی انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی هوایی و جهانگردی، رسیدگی و کنترل کنند.

او در پاسخ به این سوال که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سازمان هواپیمایی پس از بخشنام‌های که درباره لغو سفر بدون دریافت جریمه صادر کرد، این مدت نظارت و بازرسی میدانی از آژانس‌ها داشته است و یا تعزیرات حکومتی نظارتی بر این جریان دارد؟ اظهار کرد: چنین بازرسیایی از سوی وزارتخانه و یا سازمان تا حالا انجام نشده است، هرچند که صنف رسیدگی‌ها و کنترل‌های خود را دارد. متاسفانه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سازمان هواپیمایی هر کدام ساز خودشان را میزنند و فشار فقط روی آژانس‌های مسافرتی است. برای تعزیرات هم رویه خاصی در این صنعت تعریف نشده است، البته که نظارت‌های کلی خود را دارد.