چگونه اطلاعات آمریکا ۱۵ سال پیش ترامپیسم را پیش بینی کرد؟

فرارو- روی کار آمدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶، بسیاری از ناظران را در داخل و خارج از آمریکا غافلگیر کرد. کمتر کسی توقع داشت فردی با خصوصیات رفتاری و اخلاقی ترامپ به ریاست جمهور آمریکا برسد. اما این یک روی سکه است. روی دیگر آن، نهاد‌های اطلاعاتی آمریکاست که سال‌ها قبل از اینکه نامی از ترامپ در سیاست مطرح شود، احتمال صعود ترامپیسم را پیش بینی کرده بودند.

به گزارش فرارو، هر سال در روز‌های پایانی سال میلادی، رسانه‌ها، اندیشکده‌ها و بعضا نهاد‌های مطالعاتی اطلاعاتی پیش بینی‌هایی برای سال بعدی و حتی سال‌های دور انجام می‌دهند. اکثر این پیش بینی‌ها، بر مصاحبه با کارشناسان خبره و متخصص استوار هستند؛ لذا از این منظر با فال گیری‌ها و طالع‌بینی‌ها تفاوت ماهوی دارند.

تقریبا ۱۵ سال پیش، در دسامبر ۲۰۰۴، یکی از این پیش بینی‌ها منتشر شد که دقت آن، امروز روشن شده است. در این تاریخ، «شورای ملی اطلاعات» آمریکا، که یک مرکز تفکر استراتژیک میان مدت و بلندمدت در جامعه اطلاعاتی آمریکا است، نتایج پروژه‌ای را منتشر کرد که «ترسیم آینده جهان» نام داشت. هدف اصلی این پروژه، پیش بینی تحولات آمریکا و جهان تا سال ۲۰۲۰ بود. برای انجام این پروژه، با کارشناسان غیردولتی سراسر جهان، مشورت شد. نتیجه این تحقیق ۱۱۹ صفحه‌ای، که به سرپرستی ماتئو بوروز، مقام ارشد وقت شورای اطلاعات ملی، انجام شد نشان داد که جهان به نقطه عطف نزدیک می‌شود.

نویسندگان این تحقیق نوشتند: «از زمان تاسیس سیستم اتحاد غربی در ۱۹۴۹ تاکنون، هیچگاه شکل و ماهیت صف‌بندی‌های بین المللی چنین حالتی از تغییر را شاهد نبوده‌اند.»

به گزارش مجله آتلانتیک، مانند اغلب پیش‌بینی‌ها، مقامات اطلاعاتی در مورد بسیاری از امور پیش بینی نادرستی ارائه کرده‌اند. اما در مقابل، بسیاری از امور را حداقل تا حدودی درست پیش بینی کرده بودند. امری که نشان می‌دهد، جهان امروز چندان هم غیرقابل پیش بینی نیست. تحلیلگران شورای اطلاعات ملی چه بسا ریاست جمهوری دونالد ترامپ را ۱۵ سال قبل، پیش بینی نکرده بودند، اما آن‌ها ترامپیسم را پیش بینی کردند. آن‌ها پیش بینی نکردند که آمریکا داوطلبانه حضورش در جهان را کاهش دهد، اما آن‌ها متوجه شدند که نفوذ آمریکا رو به ضعف نهاده بود. آن‌ها سخنی از داعش به میان نیاوردند، اما شرایط ظهور داعش را پیش بینی کرده بودند.

در ادامه برخی از پیش بینی‌های درست گزارش شورای اطلاعات ملی آمریکا در دسامبر ۲۰۰۴ را می‌خوانیم:

فروپاشی اتحاد‌های آمریکا: معمولا رفتار خشن ترامپ با متحدان سنتی آمریکا، دلیل ضعیف شدن اتحاد‌های آمریکا قلمداد می‌شود. اتحاد‌هایی که پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شده بود. اما مقامات اطلاعاتی آمریکا، گلایه‌های بنیادین رئیس جمهور آمریکا را پیش بینی کرده بودند. نویسندگان گزارش نوشته بودند که روند «حساب کردن»، به نحو سیستماتیکی اتحاد‌ها و روابط با اروپا و آسیا را تغییر داده است. چون متحدان اروپایی آمریکا، اتحادیه اروپا را بر ناتو ترجیح دادند و متحدان آسیایی نیز خود را با صعود هند و چین سازگار کردند. تحلیلگران اطلاعاتی پیش بینی کردند که تا سال ۲۰۲۰، آمریکا باید «هزینه قابل قبول» حفظ اتحاد‌ها با کشور‌های اروپایی، آسیایی و خاورمیانه‌ای را محاسبه کند. این کشور‌ها دیگر مانند دوران جنگ سرد به خاطر وجود یک تهدید مشترک، متحد نبودند. پاسخ ترامپ این بود که هزینه‌های فعلی این اتحاد‌ها بسیار بالاست.

صعود جنبش "اول آمریکا": در یکی از سناریو‌های گزارش شورای ملی اطلاعات، یک دبیرکل فرضی سازمان ملل در دسامبر ۲۰۲۰ در خاطراتش می‌نویسد که بسیاری از آمریکایی‌ها از بازی کردن نقش ژاندارم جهان و به دوش کشیدن بار محافظت از متحدان خسته و متقاعد شده‌اند که ایده صلح آمریکایی منسوخ است. دبیرکل سازمان ملل خاطر نشان می‌کند که او برای حفظ مقر‌های سازمان ملل در نیویورک تلاش می‌کند. چون گروه‌های طرفدار جنبش «اول آمریکا» خواهان حذف سازمان ملل هستند. آنچه گزارش شورای ملی اطلاعات پیش بینی نکرد این نکته بود که خود رئیس جمهور آمریکا عضو این جنبش خواهد بود.

تمایل به عظمت بخشیدن دوباره به آمریکا: تحلیلگران اطلاعاتی پیش بینی کرده بودند که در عین اینکه آمریکا در سال ۲۰۲۰ قدرت برجسته خواهد بود، آمریکایی‌ها نفوذ کشورشان را نسبت به قدرت‌های در حال ظهور رو به کاهش ببینند. به عبارت دیگر، تحلیلگران حداقل یک بعد هیجان «آمریکا را دوباره بزرگ کن» را تصور کردند. هر چند که صریحا به این شعار اشاره نکردند. در سال ۲۰۰۴، این ملاحظه درباره تنزل نسبی قدرت آمریکا، به عنوان یکی از مناقشه برانگیزترین یافته‌های گزارش قلمداد شد.

تشدید رقابت میان آمریکا و چین: تحلیلگران اطلاعاتی وقوع جنگ تجاری یا عبارت «رقابت قدرت‌های بزرگ» را مدنظر قرار ندادند. اما پیش بینی کرده بودند که صعود ملی گرایی در چین و افزایش ترس در آمریکا از چین به عنوان یک رقیب استراتژیک در حال صعود، می‌تواند رابطه خصمانه‌ای میان آمریکا و چین ایجاد کند. تحلیلگران به اثرات جانبی این رقابت هم اشاره کردند. به گفته آن‌ها آمریکا باید در مقابل رقیبش چین، طرح ایجاد امنیت و نظم در آسیا را دنبال کند. ترامپ با طرح «استراتژی ایندو پاسیفیک» این را دنبال کرد.

بحران هسته‌ای کره شمالی: گزارش شورای ملی اطلاعات، قبل از آزمایش اولین سلاح هسته‌ای کره شمالی نوشته شد. با این حال مقامات اطلاعاتی دقیقا پیش بینی کرده بودند که بحران کره شمالی در ۱۵ سال آینده به اوج خواهد رسید. آن‌ها پیش بینی کرده اند که پیونگ یانگ موشک‌های هسته‌ای خواهد ساخت که ممکن است قبل از سال ۲۰۲۰ به خاک آمریکا برسند. امری که آمریکا را از اقدام نظامی علیه کره شمالی باز خواهد داشت و موجب خواهد شد که متحدان آمریکا در منطقه دنبال ساخت تسلیحات هسته‌ای بروند. این‌ها دقیقا همان فاکتور‌هایی هستند که باعث شدند ترامپ اول به جنگ تهدید کند و سپس به دیپلماسی با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، روی بیاورد.

این‌ها بخشی از پیش بینی‌های درست گزارش شورای ملی اطلاعات بود. بخشی از پیش بینی‌ها مانند اعلام خلافت و صعود هند و چین تا حدودی درست بودند. در برخی موارد مانند برخورد آمریکا و چین به خاطر وضعیت سیاسی تایوان، تاسیس کشور فلسطین، ضعیف شدن روسیه و اجتناب ناپذیری جهانی سازی تحلیلگران پیش بینی‌های نادرستی ارائه کردند.