انگار مرسوم شده است كه هر از چند گاهي برخي‌ها با به صف كشيدن مردم خلا‌هاي مديريتي خود را پركنند.
باز هم اسفند ماه با اوج تقاضاي مردم براي استفاده از متروي تهران و استفاده از سيستم حمل و نقل عمومي آغاز شد و منافع عده اي نيز به روي ديگر سكه آمد. آبان ماه سال جاري نيز به دليل توجه نكردن به خواسته هاي راهبران قطارهاي مترو ،مردم شاهد تاخيرهاي طولاني مدت در قطارهاي مترو بودند و يك مشكل داخلي ، شهروندان را درگير ترافيك و دردسر در مترو كرده بود .حال كه شهروندان تهراني در زمان خريدهاي نوروزي با ترافيك شديد در خيابان‌ها و بزرگراه‌هاي تهران مواجه هستند ، چاره‌اي جز اين ندارند كه سفرهاي زير زميني و تونلي را براي رسيدن به مقصد خود انتخاب كنند ، اين درحالي است كه به محض ورود خود به داخل ايستگاه‌هاي مترو و يا داخل قطارها از اين تصميم پشيمان شده و چاره‌اي جز معطل ماندن ندارند.
هر از چند گاهي برخي بهانه‌ها از جمله مطالبه از دولت ، خواسته‌هاي راهبران قطار و... به ميان آمده و دست مايه‌اي براي سرويس‌دهي نامناسب به شهروندان مي شود و در اين بين تنها مردمي ضرر مي‌كنند كه قصد داشتند براي كاهش آلودگي هواي تهران و كاهش ترافيك ،به استفاده از حمل ونقل عمومي از جمله متروي تهران رو آورند اما با سرويس‌دهي نامناسب برخي از سيستم ها از جمله متروي تهران و تراكم بيش از حد مسافران روبرو مي شوند.
كسي صف‌هاي طولاني مسافران مترو را نمي‌بيند
اين روز ها مردم هم به اين وضع عادت كرده‌اند كه صف‌هاي طولاني BRT را ببينند و عادت كرده‌اند وقت خود را به خيال زودتر به مقصد رسيدن در ايستگاه‌هاي مترو صرف كنند، هر چند كه عادت كردن و عادت خوراندن توفيري ندارد. مردم در دعواي سياسي مديريت كردن شهر منتظر نتيجه هم نيستند بلكه حمل‌ونقل راحت‌تر و البته به موقع مي‌خواهند و به قول شهردار تهران «مردم كاري به پشت پيش‌خوان ندارند كه چه مي‌گذرد، حمل‌ونقل راحت مي‌خواهند»
شايد شلوغي خيابان‌ها در ماه‌هاي پاياني سال براي خريد سال نو تا حدودي طبيعي باشد اما با قدري كنكاش در ماه‌هاي اخير پس از پرداخت نشدن سهم دولت از حمل‌ونقل عمومي كه اعتراض مدير تا كارمند مترو را درآورد پي به آن مي‌بريم كساني هستند كه بدشان نمي‌آيد گاهي اين اعتراض را با چاشني تحمل مردم در سختي‌ها نشان دهند.
انگار سناريوي تكراري مشكلات مترو براي دولت تكراري نيست و دوست ندارد تا نيم نگاهي به آن بيندازد، به نظر مي‌رسد حتي نگاه قيم‌مابانه دولت به مديريت شهري هم گوشي نشد براي شنيدن صداي مردمي كه نيمي از ساعات خود را در طول شبانه‌روز در صف‌هاي حمل‌ونقل عمومي مي‌گذرانند.
مردم همواره شاهد تاكيدهاي مسئولان مديريت شهري براي لزوم استفاده از حمل و نقل عمومي بوده‌اند اما اين روزها با توجه به له شدن درواگن‌هاي مترو و تراكم بيش از حد جمعيت ترجيح مي‌دهند كه در خودرو هاي شخصي خود بنشينند و ترافيك را تحمل كنند تا اينكه در واگن‌هاي مترو اذيت شده و احتمالا به دليل جيب‌زني‌هاي فعلي در واگن‌ها ضرر مالي كنند.
بخشي از تاخيرهاي مترو طبيعي است
سيد جعفر تشكري‌هاشمي معاون حمل‌ونقل و ترافيك شهرداري تهران در مورد تاخيرهاي اخير مترو توضيح مي‌دهد:«كه آنچه كه بضاعت ماست در دو زمان مهرماه هم‌زمان با شروع سال تحصيلي و اسفندماه هم‌زمان با آغاز خريد سال نو به كار مي‌گيريم چرا كه حجم زياد مردم در اين زمان‌ها بسيار بالا است».
وي ادامه مي‌دهد:«اين به اين معني نيست كه همه بضاعت ما در حمل‌ونقل عمومي نياز مردم را پاسخگو باشد و اين تنها كاري است كه از دست ناوگان حمل‌ونقل عمومي برمي‌آيد. در اين اوقات با حداكثر ظرفيت حمل‌ونقل عمومي به ميدان مي‌آيد و از طريق مركز كنترل ترافيك در شناسايي نقاطي كه احتمال دارد بار ترافيكي بالا بوده و دچار مشكل شويم، توان خود را به كار مي‌گيريم».
تشكري‌هاشمي با بيان اينكه اگر حادثه‌اي در مترو پيش بيايد براي به وجود نيامدن تاخير سريعا دست به كار مي‌شويم گفت:«بخشي از تاخيرات مترو طبيعي است شما بايد بپذيريد كه در اسفندماه اين تاخيرات پيش مي‌آيد».
معاون حمل‌ونقل و ترافيك تهران در رابطه با آخرين تخمين حد فاصل رسيدن قطارهاي مترو گفت: «تاخيرات بسيار كم شده و علي‌رغم همه كمبودها تلاش خود را براي كاستن از اين زمان به كار مي‌گيريم اما بنده آخرين رقم تاخير را به خاطر ندارم».
تشكري همچنين در پاسخ به اينكه آيا ترخيص نشدن تجهيزات مترو در گمرك دليل تاخيرات پيش آمده مترو است، تصريح كرد:« تاخير مترو مربوط به زماني است كه جمعيت انبوه به قطارها هجوم مي‌آورند و اين قطارها فضاي كافي نداشته و در آن به راحتي بسته نمي‌شود در نتيجه قطار حركت نكرده و تمامي قطارهاي پشت سر خود را نيز به تاخير مي‌اندازد بنابراين اين سيكل معيوب آنقدر تكرار مي‌شود تا شاهد چنين مشكلاتي مي‌شويم».
او ابراز اميدواري كرد: «كه با تمامي اين مشكلات مردم بتوانند در اين ايام به راحتي از وسايل حمل‌ونقل عمومي مخصوصا مترو استفاده كنند و براي سال آينده واگن‌هاي جديد براي حل اين مشكل به كمك ناوگان بيايد».
قطار جديدي براي ترافيك اسفند اضافه نمي‌شود
با اين‌حال برخلاف معاون شهردار، جعفر ربيعي -مديرعامل شركت بهره‌برداري راه‌آهن شهري تهران و حومه (مترو)- كمبود فعلي قطار در خطوط فعال مترو را دليلي براي افزايش مشكلات در روزهاي آينده مي‌داند و مي‌گويد: «متاسفانه از سال گذشته تاكنون هيچ قطاري به خطوط مترو اضافه نشده، اما تقاضا براي سفر چند برابر شده است و به اين ترتيب در ماه پاياني سال كه تعداد مسافران مترو افزايش چشمگيري مي‌يابد، قطعا با مشكلات جدي روبرو مي‌شويم».
وي با اعلام اينكه اعتبارات براي ترخيص تجهيزات مترو هنوز تامين نشده مي‌گويد: «هيچ قطار جديدي براي اسفندماه آماده نمي‌شود و مسئله‌اي كه از آن هراس داشتيم و نگران بوديم، كاهش يا توقف روند پرداخت اعتبارات براي ترخيص تجهيزات از گمرك بود كه متاسفانه در نهايت اين اتفاق افتاده و تاكنون اين تجهيزات در گمرك متوقف شده و ترخيص نشده است».
وي ادامه مي‌دهد: «قرار بود ، دو قطار در دي‌ماه و دو قطار جديد در بهمن‌ماه به ترتيب وارد خطوط شوند اما متاسفانه تجهيزات اين قطارها هنوز در گمرك مانده و بدين ترتيب با توجه به مدت زماني كه براي آماده كردن قطارها لازم است، هيچ قطاري در بهمن ماه به خطوط افزوده نشد و قطاري براي اسفندماه نيز نمي‌رسد».
از سوي ديگر برخي نيز براين اعتقادند كه عدم پرداخت بدهي دولت به مترو باعث ماندن و ترخيص نشدن تجهيزات و قطعات مترو تهران در گمرك بندرعباس شده، به همين دليل معاون حمل و نقل ترافيك شهرداري پيشنهاد مي‌دهد كه چنانچه بانك‌ها تأييد كنند كه اين بدهي دولت است مي‌تواند مبلغ را پرداخت كند و محصولات ترخيص شود؛ ولي تاكنون بانك‌ها اين موضوع را تأييد نكرده‌اند واميدواريم بانك‌ها زودتر اين كار را انجام دهند تا بتوانيم اين محصولات را از گمرك خارج كنيم.
وي مي‌گويد:«تا آنجايي كه بنده مطلع هستم هفته گذشته بالغ بر 90 ميليارد تومان از اجناس مترو از گمرك بندرعباس ترخيص نشده است».
وعده‌هايي كه تا امروز عملي نشده‌است
بر اساس اين گزارش ، طبق قانون سهم شهرداري و دولت در حمايت از حمل و نقل عمومي 50 درصد است و دولت بايد سهم خود را پرداخت كند، چراكه شهرداري پول ندارد كه سهم دولت را نيز بپردازد، اگر اين امر رخ ندهد امكان ترخيص محصولات مترو از گمرك بندرعباس وجود ندارد.
اين در حالي است كه مطابق با قانون توسعه حمل و نقل عمومي، سالانه 4هزار ميليارد تومان بايد به بخش حمل و نقل عمومي اختصاص يابد؛ ولي در هيچ سالي اين عدد تخصيص نيافته است ،به طوري كه در سال 87 ، حدود هزار و 300 ميليارد و در سال 88، حدود هزار و 100 ميليارد تومان اختصاص يافته وبراي سال 89 نيزبا وجود همين رقم پيش‌بيني شده ، عدد تخصيص يافته كاهش پيدا كرده است.
در عين حال ، با وجود اينكه نمايندگان مجلس حدود 2 هزار ميليارد تومان براي حمل و نقل عمومي در بودجه برنامه‌ريزي كرده‌اند اما تا 4هزار ميليارد توماني كه پيش بيني شده است فاصله زيادي داريم.
شهردار تهران نيز كه هميشه به دليل كاستي‌هاي دولت در عمل به تعهداتش از نمایندگان مجلس در خواست كمك دارد اين بار نيز خواسته جديدي را مطرح كرده تا یک ردیف برای یارانه‌های مورد نیاز بخش حمل و نقل عمومی در نظربگيرد تا مشکلات موجود در این بخش رفع شود.
شهردار تهران تاكيد مي‌كند كه با توجه به اجرایی شدن طرح هدفمند کردن یارانه ها و بالا رفتن هزینه‌های تردد به طور حتم بسیاری از شهروندان به حمل و نقل عمومی روی می‌آورند تا با هزینه کمتر سفر کنند به همین دلیل انتظار می رود مجلس در حوزه یارانه‌های حمل و نقل عمومی یارانه های بیشتری به این بخش اختصاص دهد.
وی همچنین در مورد توقف واگن های جدید مترو در گمرک اعلام مي كند كه براساس قانون 50 درصد از تمام هزینه های مترو باید توسط دولت و 50 درصد توسط شهرداری پرداخت شود، در مورد واگن ها و تجهیزات مترو نیز باید نیمی از اعتبارات مورد نیاز توسط دولت پرداخت شود که اگر این سهم پرداخت نشود باعث می شود که ترخیص تجهیزات با مشکل مواجه شود و این موضوع یکی از مشکلات مترو است که در حال پیگیری و رفع آن هستیم.
شهردار تهران علي رغم تمام كاستي ها و مشكلات پيش رو اميدوار است تا مهرماه وضعیت مترو و خدمات رسانی در آن بهبود و ظرفیت جابه جایی مترو نیز افزایش يابد تا زمان انتظار مردم برای رسیدن قطار به کمتر از 3 دقیقه برسد.
اما كاش شهردار تهران براي رفاه مردم در خريد هاي نوروزي و رفت و آمد آنها نيز چاره و تدبير اساسي مي انديشيد.
