فرارو- وضعیت خورشید در آسمان لسآنجلس دقیقا برخلاف وضعیت آن در آسمان ایران است. در سائوپائولو برزیل همینطور. شاید وقتی شما این نوشته را میخوانید، خیلیها در سایگون و پکن به خواب رفته باشند. همین حالا جامجهانی فوتبال زنان در ۹ شهر فرانسه جریان دارد. در آمریکا «دارک فینیکس»، جدیدترین فیلم از مجموعه مردان ایکس اکران شده و در بارسلونا شهرداری بالاخره مجوز لازم برای از سرگیری ساخت کلیسای نیمهکاره و ۱۳۷ ساله «گاژرادا فامیلیا» را صادر کرده است. با این حال در این گوشه دنج دنیا مردم هنوز افت و خیز قیمت دلار را به شکل لحظهای دنبال میکنند. نگران ارزش پول و سرمایهشان هستند و بدشان نمیآید کسی پیدا شود که برایشان بگوید با توجه به وضعیت فعلی بازار ارز یا بیوفایی همیشگی طلا و سکه بالاخره بهترین محل برای سرمایهگذاری خرد کجاست؟
دلار؛ هیاهو برای هیچ
اگر بخواهیم کارنامه یک ساله سرمایهگذاری در بازار ارز را بررسی کنیم، باید ببینیم پارسال این موقع قیمت دلار چقدر بود. خردادماه سال ۹۷ دلار آمریکا در بازار با قیمت شش هزار و ۵۰۰ تومان فروخته میشد. این یعنی حالا که قیمت آن دوباره به محدوده ۱۳ هزار تومان رسیده، بازدهی سرمایهگذاری روی دلار تقریبا حدود ۱۰۵ درصد است. این ارز در یکسال گذشته روند پرنوسانی را تجربه کرده؛ تا آخر شهریور دلار مدام بالا میرفت و نهایتا در روزهای اول مهر به مرز ۲۰ هزار تومان رسید. در این دوره افراد زیادی به حرص و طمع زیاد سرمایههایشان را به دلار تبدیل کردند، اما از وقتی قیمتها در بازار دنده معکوس کشیدند همان افراد دو دستی توی سر خودشان زدند. چون ارزش داراییهایشان کاهش پیدا میکرد؛ ۳۰ درصد، ۴۰ درصد و ...
در این مدت با هر خبر درباره نوسان قیمت دلار، فشار خون سرمایهگذارها بالا و پایین رفت. هر بار باید دنبال صرافی یا دلال قابل اعتماد باشند تا شاید بتوانند با انجام معاملات ارزش سرمایه خود را حفظ کنند. گاهی پای پلیس وسط آمد و آخر سر هم اعلام کردند قرار است از خریداران و فروشندگان ارز مالیات بگیرند. بگذریم از خطرات و فشارهایی که با حضور در بازار ارز و دلالی در آن به اقتصاد کشور تحمیل میکنید!
سکه؛ بیوفای همیشگی
سکهبازها در یک سال گذشته کم دردسر نکشیدهاند. هر بار که خبرگزاریها را باز کردند، یک نقل قول در مورد حباب سکه شنیدند و استرس همیشگی به جانشان افتاد. کارنامه یک سال گذشته سکه تقریبا شبیه دلار است و هیچجوره نمیشود از آن دفاع کرد. بعد از تحمل کلی رنج و عذاب این نوع سرمایهگذاری کمی بیش از ۱۰۰ درصد بازدهی داشته است. مهرماه سال گذشته قیمت سکه تمام تا پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بالا رفت و در فصل پاییز قیمت آن مثل برگ درخت ریخت. طوری که روزهای پایانی آذر شاهد قیمت سه میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی سکه در بازار بودیم. سکه بیوفایی خود را در سالهای گذشته هم اثبات کرده بود. مثلا در سال ۹۱ قیمت آن از حدود ۶۰۰ هزار تومان به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسید و خیلیها را اغفال کرد، اما دوباره تا ۸۰۰ هزار تومان پایین آمد. این یعنی نصف پول بخشی از سرمایهگذاران به باد رفت. مورد آخر بیوفایی را در هفته گذشته رویت کردیم. وقتی به شکلی ناگهانی سازمان امور مالیاتی بخشنامهای خطاب به خریداران سکه از بانک مرکزی صادر کرد و گفت: بیایند مالیات بدهند.
بورس؛ دردسر بزرگ
اوضاع بورس همیشه بهتر از بازارهایی مثل سکه و ارز بوده است. دست کم اگر در این بازار سود کنید، پول آن راحت از گلویتان پایین میرود، چون مرتکب کار غیرقانونی نشدهاید، بلایی سر اقتصاد کشور نیاوردهاید و اتفاقا به چرخیدن چرخ صنعت و تولید کمک کردهاید. شاخص بورس پارسال این موقع روی رقم ۹۵ هزار و ۹۱۵ واحد بود و بعد از پایان معاملات اخیر در مرز دیروز به ۲۳۰ هزار واحد است. این یعنی بازار بورس در این مدت حدود ۱۴۰ درصد رشد کرده است. با این حال تازه واردها باید بدانند سرمایهگذاران حرفهای برای رسیدن به چنین سودی کار سادهای پیش رو ندارند. باید از خواب و خوراکشان بگذرند و مدام در حال کنترل کردن نوسانات شاخص و بالا و پایین شدن وضعیت صنایع و نمادهای بورس باشند. سرمایهگذاری در بازار بورس کلی اطلاعات و تجربه لازم دارد. امکان دارد همین فردا سهامی که خریدهاید سقوط کند و از همه مهمتر رسیدن به سود زیاد، محتاج سرمایهای قابل توجه است. پس بورس را هم بیخیال شوید!
مسکن؛ واقعا شوخی نمیکنید؟
قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در یک سال گذشته حدود ۱۱۲ درصد رشد کرده است، اما ورود به این بازار دل شیر و کلی پول میخواهد. چرا که بیشتر خانهها حالا دیگر حدود یک میلیارد تومان ارزش دارند. بله! خودمان میدانیم یک میلیارد پول کمی نیست و دیگر سرمایه خرد به حساب نمیآید. برای همین قصد داریم توجه شما را به وضعیت سرمایهگذاری در بخش خاصی از بازار مسکن جلب کنیم که به آن صندوقهای سرمایهگذاری زمین و مسکن میگویند. اگر تا به حال اسم آنها به گوشتان نخورده عجیب نیست. صندوقهای سرمایهگذاری زمین و مسکن یکی از راهکارهای رونقبخش بازار مسکن هستند. در عین حال که ساختوساز را رونق میدهند تا افراد صاحبخانه شوند، میتوانند موجودی سرمایهگذاران خود را افزایش دهند.
برای رسیدن به این سود میتوانید واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای زمین و مسکن را به هر میزانی که پولتان اجازه میدهد (حتی یک میلیون تومان) بخرید و در یک واحد مسکونی شریک شوید. برای مثال فرض کنید یک شرکت عمرانی میخواهد یک پروژه مسکونی ۱۰۰ واحدی را در یک زمین که از قبل آن تهیه کرده شروع کند، اما پول کم دارد. این شرکت با کمک صندوقهای سرمایهگذاری مسکن، سرمایهگذارهای عادی مثل من و شما را فارغ از اینکه چقدر سرمایه داشته باشیم شریک میکند. همین حالا دست کم چهار صندوق زمین و مسکن در کشور وجود دارد. آنها هر ماه به ازای هر واحد سرمایهگذاری، به افراد سود میدهند. مبلغ این سود برای هر صندوق متفاوت است. برخی این رقم را علیالحساب در نظر میگیرند و برخی بر اساس فعالیت ماهانه صندوق به سرمایهگذارها سود میدهند. فرض کنید ۱۰ واحد سرمایهگذاری که هر کدام یک میلیون تومان ارزش دارند خریدهاید. یعنی در پروژه به مبلغ ۱۰ میلیون تومان سرمایه گذاری کردهاید. پروژه هر سه یا شش ماه توسط کارشناس رسمی ارزیابی و ارزشگذاری میشود و برمبنای اضافه ارزشی که پروژه دارد واحد سرمایهگذاری شما ارزشمند میشود. در پایان پروژه میتوانید قیمت واحدهای سرمایهگذاری را محاسبه و مابقی پول یک واحد مسکونی را بپردازید یا سهمتان از آن واحد را افزایش دهید. اگر قصد فروش سهم یا واحد مسکونی خود را داشته باشید، صندوق سرمایهگذاری موظف است آن واحد را از شما بخرد.
سودآوری سرمایهگذاری در این صندوقها در عمل هم به اثبات رسیده است. برای مثال ارزش هر واحد سرمایهگذاری در صندوق سرمایهگذاری مشترک بانک مسکن در آخرین گزارش این صندوق اواسط اردیبهشت حدود دو میلیون و ۲۶۵ هزار تومان محاسبه شده است. سال گذشته قیمت هر واحد سرمایهگذاری در این صندوق حدود ۹۲۷ هزار تومان بود که یعنی در بازهای یک ساله بازدهی سرمایهگذاری در آن حدود ۱۴۴ درصد بوده است. رقمی که از همه بازارها، حتی خود بازار مسکن هم بیشتر است. تازه شبها میتوانید با خیالی آسوده سر بر بالین بگذارید. چون مرتکب هیچ دلالی نشدهاید، اقتصاد کشور را متلاطم نکردهاید و تازه کمک کردهاید برای کلی آدم سقف و سرپناه ایجاد شود.