لغو يکباره سفر سعيد جليلي دبير شوراي عالي امنيت ملي به روسيه مهمترين خبري بود که روز گذشته سخنگوي وزارت خارجه به خبرنگاران اعلام کرد.
اوايل هفته جاري تدارک سفر سه روزه جليلي به مسکو آغاز شد اما روز دوشنبه پس از ديدار و گفت وگوي علي اکبر صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي با سفير روسيه در تهران به طور غيرمنتظره‌اي سفر فوق که قرار بود از روز گذشته آغاز شود، لغو شد.
البته در شرايط کنوني سفر فوق مي‌توانست براي ايران از اهميت ويژه‌اي برخوردار باشد چراکه روابط روسيه طي يک ماه اخير با تهران که از گذشته به عنوان متحد استراتژيک ايران محسوب مي‌شود رو به سردي گراييده است. به ويژه آنکه هفته گذشته سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه در پيام صريحي از مواضع مقامات جمهوري اسلامي ايران در خصوص شرايط جديدش براي انتقال اورانيوم به غرب ابراز نگراني و تاسف کرده بود.
همچنين لاوروف ضمن درخواست براي شفاف سازي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران از احتمال گسترش تحريم‌ها عليه ايران خبر داده بود. هرچند چين به عنوان يکي از اعضاي گروه 1«5 همچنان از اعمال تحريم‌هاي بيشتر عليه ايران حمايت نکرده است اما چرخش جديد روسيه در قبال برنامه هسته‌اي ايران سبب شده مقامات تهران بر تلاش‌هاي خود جهت تعديل سياست‌هاي جديد مسکو بيفزايند.
ظاهراً ديدار قريب الوقوع دبير شوراي عالي امنيت ملي از کرملين که قرار بود روز گذشته انجام بگيرد در همين راستا در دستور کار مسوولان قرار گرفته بود. به هر شکل اين سفر همان طور که ناگهاني کليد خورد، ناگهاني نيز لغو شد. هرچند گفته مي‌شود اين سفر لغو نشده و تنها به تعويق افتاده و قرار است در وقت ديگري صورت پذيرد اما حتي تعويق آن يک روز پس از ديدار جليلي با سفير کشور ميزبان آن هم در آخرين لحظات مي‌تواند پيام روشني در خصوص شکل گيري روند جديد روابط ديپلماسي اين دو همسايه محسوب شود. به هر حال روز گذشته جلسه هفتگي سخنگوي وزارت خارجه تشکيل شد و او با اعلام خبر تعويق سفر سه روزه جليلي به مسکو توضيحاتي را در اين باره به خبرنگاران داخلي و خارجي عنوان کرد.
رامين مهمانپرست سخنگوي وزارت خارجه در کنفرانس مطبوعاتي خود با نمايندگان رسانه‌ها گفت لغو سفر ارتباطي با موضع گيري اخير روسيه در قبال ايران ندارد. سفر آقاي جليلي به روسيه سفر مهمي است و نسبت به مسائل مختلفي که بين دو کشور وجود دارد مذاکراتي انجام خواهد شد. طبيعي است در اين سطح اين سفر نياز به هماهنگي‌هاي کافي دارد تا برنامه‌ها به خوبي تنظيم شود. قرار است در فرصت ديگري هماهنگي‌ها در اسرع وقت انجام گيرد و اين سفر انجام شود. به گفته او اگر در جريان سفرهاي مقامات عالي رتبه باشيد، مي‌بينيد براي هماهنگي‌ها با توجه به فشردگي برنامه‌ها و کارها به طور طبيعي و جابه جايي زمان بسيار طبيعي است که رخ مي‌دهد تا سفر به تاريخ ديگري در اسرع وقت موکول شود تا به طور کامل برنامه‌هاي سفر انجام شود. مهمانپرست درخصوص اظهارات اخير سفير روسيه در ايران در مورد لزوم پاسخگويي ايران به سوالات مطرح شده در مورد موضوع هسته‌اي خود عنوان کرد: همه مطلع هستند که ما در گفت وگوهايي که با آژانس داشتيم چند مورد مطرح شده بود. توافق کرديم در صورت پاسخ و ابهام زدايي، اين موارد از دستور کار خارج شود و پرونده هسته‌اي ايران در مسير طبيعي خود قرار گيرد.
واکنش به افزايش تحريم‌ها
سپس سخنگوي وزارت خارجه به موضوع تحريم‌هاي جديد عليه تهران که سوال خبرنگاران بود، پرداخت اما از آنجا که به تازگي اتحاديه اروپا درخصوص اعمال تحريم‌هاي سازمان ملل عليه ايران حمايت خود را اعلام کرده است و در همين راستا مقامات فرانسه خواستار لزوم همراهي شرکاي اتحاديه اروپا براي تشديد تحريم‌ها شده است، در همين رابطه مهمانپرست درخصوص مداخله ايران درخصوص اين تحولات گفت: ما پيش از اين گفته ايم که رفتن به سمت بحث‌هاي تحريم و تهديد، رفتاري مثبت نيست، آن هم با کشوري که به عنوان عضو متعهد در چارچوب فعاليت‌هاي هسته‌اي صلح آميز تاکنون اقدام کرده است. همه متوجه شده‌اند که بيشتر اغراض سياسي به دنبال اين بحث‌ها است. با تهديد و روش‌هاي غيرمنطقي، ايران حاضر نيست از حقوق خود دست بردارد و با قدرت تمام به سمت پيشرفت‌هاي علمي و تکنولوژيکي خود حرکت خواهد کرد. وي درخصوص اظهارات اخير مقامات فرانسه توصيه کرد: بهتر است آنها از صحبت‌هاي سنجيده و منطقي و رويکردهاي صحيح در رابطه با کشورمان استفاده کنند و اسير فضاسازي‌هايي که امريکايي‌ها و بعضي کشورهاي ديگر مي‌کنند، نشوند. تحريم و رفتن به سمت محدود کردن روابط اقتصادي، بيشتر شرکت‌هاي خودشان را متضرر مي‌کند.
صبور باشيد
او سپس درخصوص خبرهاي خوش هسته‌اي احمدي نژاد در 22 بهمن و توليد سوخت 20 درصد غني شده گفت: قرار شد همه صبور باشند. خبرهاي خوش را از زبان خود رئيس جمهور خواهيد شنيد.
مهمانپرست در واکنش به اظهارات اخير فراتيني وزير خارجه ايتاليا در سفر به امريکا مبني بر اينکه بايد مانع فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران شويم، گفت: در مورد اظهارنظرهاي مقامات کشورهاي مختلف بارها گفته‌ايم اظهارات عجولانه و بدون اطلاعات صحيح درست نيست. اگر مقامات اين کشورها نگران بحث فعاليت‌هاي هسته‌اي غيرصلح آميز هستند موضوعات روشني دارند و مي‌توانند به آن بپردازند. او درباره اينکه گفته شده است کشورهاي عربي نيز وارد مذاکرات مربوط به سوخت هسته‌اي ايران شوند، گفت: به نظر ما هيچ کشوري نبايد وارد اين بحث شود و 1«5 هم موضوعاتي که در دستور کار دارد از نظر ما موضوع هسته‌اي ما نيست. بحثي که ما داريم مربوط به بسته پيشنهادي ايران است. منتظر اعلام تاريخ آمادگي طرف مقابل هستيم تا در رابطه با بسته پيشنهادي ايران مذاکره و گفت وگو انجام شود و اعلام کرديم آمادگي داريم از نقاط مشترک بسته پيشنهادي ما و آنها مذاکرات را آغاز کنيم. موضوع هسته‌اي ما روال طبيعي خود را دارد و موضوعي نيست که در دستور مذاکره با هيچ کشوري باشد.
درخواست ايران براي استرداد قاتل استاد عليمحمدي
در همين حال احضار سفير سوئيس به وزارت خارجه در اعتراض به مسائلي که به گفته مقامات ايران مربوط به شهادت استاد عليمحمدي و پناه دادن امريکا به گروه ترورکننده است، مساله ديگري بود که خبرنگاران از سخنگوي وزارت خارجه سوال کردند که البته مهمانپرست خواستار استرداد اين گروه از امريکا به ايران شد. مهمانپرست درباره دلايل احضار سفير سوئيس به وزارت خارجه توضيح داد: سوئيس حافظ منافع کشور امريکا است و مسائلي که در رابطه با ايران رخ مي‌دهد و هر رد و نشانه‌اي که از دخالت امريکايي‌ها در آن وجود داشته باشد به سفارت سوئيس منتقل مي‌شود. در مورد شهادت استاد عليمحمدي و اعلام مسووليت ترور توسط گروه تندر و فعاليتش در کشور امريکا طبيعي است که ما از سفارت سوئيس پاسخ خواستيم. امريکايي‌ها بايد درباره پذيرفتن يک گروه تروريستي در کشورشان پاسخ بدهند. ما از طريق حافظ منافع آنها اقدام کرديم و خواستار استرداد اين جنايتکاران به کشورمان شديم.
در همين حال او درباره ديدار قائم مقام وزارت خارجه سوئيس با منوچهر متکي افزود: موضوعات مختلفي که بين ايران و سوئيس در دستور کار است در حوزه‌هاي مختلف در اين گفت وگو مورد بررسي قرار گرفت. سفر هياتي از امريکا به شيراز در خصوص مسائل پزشکي سوال ديگري بود که مهمانپرست درباره آن گفت: فعاليت‌هايي که در عرصه پزشکي و انسان دوستانه بين بخش‌هاي تخصصي ايران و امريکا صورت مي‌گيرد مورد جديدي نيست. با توجه به پيشرفت‌هاي علم پزشکي که در ايران به خصوص در رابطه با مشکلات مربوط به مرگ و مير نوزادان است، ما پيشرفت‌هاي خوبي داشته‌ايم که يکي از ايالت‌هاي امريکا که درگير اين موضوع هستند، خواستار کسب تجربه از فعاليت‌هاي ايران شدند که اين مساله‌اي است که در چارچوب همکاري‌هاي پزشکي انجام مي‌شود و حساسيت خاصي ندارد.
او درباره اسکن مسافران در فرودگاه‌هاي آمريکا هم گفت: پيش از اين گفته‌ايم که اين کار را کار درستي نمي‌دانيم. ملاحظات امنيتي کشورها را درک مي‌کنيم. اگر واقعاً آنها نگران مسائل امنيتي باشند اين مساله قابل درک است، اما شيوه آنها بايد به گونه‌اي باشد که توهين به ملت‌ها و شئون اخلاقي و اعتقادات کشورها نباشد. او در همين حال خبر داد هيات ايراني روز پنجشنبه هفته جاري به رياست منوچهر متکي براي شرکت در اجلاس اقتصادي داووس عازم سوئيس مي‌شود. به گفته وي آديس آبابا به عنوان ميزبان اجلاس سران اتحاديه اروپا مقصد بعدي متکي خواهد بود.
مهمانپرست در خصوص صحت خبري مبني بر اينکه سفير ايران در بغداد پيش از اين عضو سپاه پاسداران بوده است، گفت: کساني که در کشورهاي مختلف به عنوان سفير تعيين مي‌شوند، مي‌توانند از مقامات کشوري و لشگري باشند و اين بسته به شرايط هر کشور تشخيص داده شده و تصميم گيري مي‌شود.
